Vớt cơ nghiệp trong bể bùn chợ Thái

Sáng 13/10, ông Đặng Minh Sáng, 58 tuổi, chủ 13 gian hàng dưới hầm chợ Thái, mặc quần ủng, lội vào kiểm tra quầy sau nhiều ngày mưa lớn. Nước vẫn ngập đến bụng, bùn đất bám đặc dưới sàn, mùi nồng nặc. Cảnh tượng đổ nát, hoang tàn khiến ông như chết lặng.

Những món đồ điện, đồ nhôm, inox nhuộm màu bùn đen, rỉ sét. "Gần 10 tỷ đồng vốn liếng của tôi giờ ngâm trong bùn đất. 37 năm buôn bán coi như mất trắng", ông Sáng nói, giọng lạc đi.

12h đêm 7/10, bảo vệ chợ gọi báo nước đang dâng, ông khoác áo mưa từ nhà cách 500 mét, chạy ra. Lúc đó, nước trong hầm đến mắt cá chân. Ông chạy xe đi mua hai máy bơm xăng mang về hút nước suốt đêm.

Sáng ra, nước tạm rút. Vợ chồng ông và nhân viên tranh thủ kê hàng lên giá cao, nghĩ đã an toàn. Nhưng vài tiếng sau, nước tràn vào như thác. "Hầm hơn 4 mét mà nước dâng hơn 3 mét. Tôi bỏ của chạy lấy người", ông nói.

Khi nước rút bớt, ông quay lại chợ. Bùn đất phủ kín, nhiều quầy chỉ còn trơ khung sắt. Hàng hóa ngâm nước nhiều ngày, dây điện, máy móc đều hư hỏng.

Sức hai vợ chồng không thể dọn dẹp, ông Sáng tính thuê người. Nhưng tiền công 200.000-250.000 đồng một giờ, nếu thuê dọn 13 gian hàng có thể tốn cả trăm triệu đồng. "Mà hàng ngâm nước rồi chưa biết bán đi có đủ trả tiền thuê dọn dẹp không", ông nói.

Ông Sáng quyết định ai xin gì ông cũng cho với suy nghĩ "may ra còn có ích với người ta". Những thứ tận dụng được, ông thanh lý giá rẻ.

Ba ngày qua, ngày nào bà Võ Thị Hồng, 61 tuổi, chủ gian hàng đồ khô cũng chạy ra chợ ngóng nước hầm rút. Sáng 13/10. nhìn nước vẫn dâng tràn cửa hầm, bà "buồn không nói nên lời".

Sốt ruột, bà và các tiểu thương quyết định mở cửa hầm vét tài sản, dọn dẹp dần. Những người bạn hàng ngày nào cũng trò chuyện rôm rả, nay lặng lẽ nhặt nhạnh, trục vớt hàng hóa trôi nổi giữa chợ.

Gian hàng nhà bà Hồng ở cuối hầm, nước vẫn ngang ngực. Gác xép bằng gỗ đổ sập vì ngâm nước quá lâu. Hàng hóa phủ một lớp bùn đặc quánh.

Những túi hàng bà bọc kỹ bằng nilon trước lúc lũ đến cũng bị bục, trôi trong nước. Những chai nước mắm, đồ hộp lẫn trong bùn đất được vớt lên tróc tem nhãn. "Mang về tận dụng hoặc ai cần thì cho chứ bán ai mua", bà nói. Thiệt hại của gian hàng suýt soát một tỷ đồng.

"Giờ tôi không khóc được nữa. Ai hỏi chỉ biết nói 'trắng tay rồi'", bà nói.

Bà Phạm Thị Bích Hạnh, đại diện ban quản lý chợ Thái cho biết đây là đầu mối buôn bán lớn nhất của TP Thái Nguyên được xây dựng lại từ năm 2008 với bốn tầng và một trệt, diện tích 45.000 m2. Riêng khu hầm chợ có khoảng 180-200 hộ kinh doanh, chủ yếu là ngành hàng khô, thực phẩm tươi sống và đồ ăn chín.

"Những hộ bán đồ thực phẩm hàng ngày thì mất ít, khoảng vài chục triệu, còn lại mất hàng trăm triệu đến vài tỷ", bà nói. Nhiều tiểu thương vừa mất tài sản ở chợ, nhà cửa cũng bị nhấn chìm trong lũ, khiến khó khăn chồng chất khó khăn.

Không chỉ hàng hóa của tiểu thương, toàn bộ hệ thống điện, cứu hỏa và trạm cấp điện của chợ, đều đặt ở tầng hầm, cũng bị ngập, khiến các tầng trên cũng chưa thể hoạt động trở lại.

Hiện công tác chính tại chợ là hút nước trong tầng hầm nhằm tránh ô nhiễm môi trường. Sau ba ngày bơm liên tục với sự giúp sức của các lực lượng cứu hộ phòng cháy chữa cháy, mực nước trong hầm từ 3,5 mét giảm còn khoảng 90 cm

"Có người cả đời buôn bán ở đây, giờ mất hết. Họ chỉ ngồi thẫn thờ nhìn con cháu vớt rác, chẳng nói được gì nữa", bà Hạnh nói.

Năm đêm nay, ông Sáng gần như không chợp mắt vì buồn, xót của. Tuy vậy, những ngày qua, ông vẫn chung tay cùng bà con dọn dẹp. Ba cái máy bơm nước ông tự mua gần chục triệu được mang ra dùng chung với bà con tiểu thương. "Ai cũng mất mát tiền trăm, tiền tỷ, tôi không nỡ lấy của họ nữa", ông nói.

Ông Sáng dự tính thu hẹp các quầy hàng, chỉ vay mượn để thuê vài gian để khởi nghiệp lại. "Giờ tuổi này, cố được đến đâu thì cố", ông nói.

Bà Hồng cũng gần như ở chợ cả ngày, cùng bà con dọn dẹp, vớt hàng hóa. Bà nấu cơm cùng nhóm thiện nguyện, phát cho bộ đội, tiểu thương và các gia đình đang vật lộn trong bùn đất.

"Nhiều người còn thiệt hại nặng hơn nhà tôi", bà nói. "Giờ buồn, kêu than đâu giải quyết được gì đâu".

Phạm Nga