'Vòi bạch tuộc' kinh doanh của ông trùm Chen Zhi

Năm 2011, Chen Zi, một thanh niên 24 tuổi đến từ tỉnh Phúc Kiến của Trung Quốc, đến Campuchia làm ăn, bước chân vào lĩnh vực bất động sản bằng cách mở một công ty tại Phnom Penh.

4 năm sau, Chen sáng lập Prince Group, đóng vai trò lớn trong thay đổi diện mạo thành phố cảng Sihanoukville thành trung tâm casino. Tập đoàn sở hữu một mạng lưới căn hộ và khách sạn tại thành phố, rồi mở rộng sang mảng chung cư, siêu thị và trung tâm thương mại. Tập đoàn cũng được cấp giấy phép hoạt động trong mảng ngân hàng và tài chính.

Trang web công ty mô tả Chen là "doanh nhân đáng kính và nhà từ thiện nổi tiếng trong cộng đồng doanh nghiệp Campuchia". Trang này cho biết ông tham gia nhiều hoạt động thiện nguyện thông qua quỹ từ thiện Prince Foundation của tập đoàn. Đây được coi là lý do Chen được chính phủ Campuchia cấp quốc tịch và trao tặng danh hiệu Neak Oknha (tài phiệt lỗi lạc).

Chen trở thành một trong những người có ảnh hưởng lớn tại Campuchia, nơi ông cấp học bổng và điều hành nhiều chương trình từ thiện. Prince Group của Chen được biết đến là một trong những tập đoàn lớn và có mạng lưới quan hệ rộng nhất ở quốc gia Đông Nam Á này.

Tuy nhiên, theo giới chức Mỹ và Anh, đó chỉ là vỏ bọc của một đế chế tội phạm. Cuộc điều tra của giới chức Mỹ cho thấy Chen, 37 tuổi, là người điều hành một trong những tổ chức tội phạm xuyên biên giới lớn nhất châu Á, được xây dựng bằng lao động cưỡng bức và các vụ lừa đảo trực tuyến.

Hoạt động tại Campuchia

Prince Group đã mua bán và cưỡng ép nhiều lao động làm việc trong các khu trại khép kín ở Campuchia. Bên trong là những dãy nhà chật kín, bao quanh bởi tường cao và dây thép gai, nơi "nhân viên" bị giám sát và cưỡng ép thực hiện các vụ lừa đảo trực tuyến.

Sau khi chiếm đoạt tiền của nạn nhân, các cộng sự của Chen dùng chiêu thức rửa tiền tinh vi bằng tiền mã hóa, chia nhỏ khối lượng lớn tiền kỹ thuật số qua hàng chục địa chỉ ví khác nhau trước khi gom lại để xóa dấu vết. Một phần tài sản tội phạm được giữ tại các sàn giao dịch tiền số hoặc đổi sang tiền thật gửi vào ngân hàng. Phần còn lại được cất giữ trong các ví riêng mà Chen nắm mã khóa.

Chen còn vẽ sơ đồ mô tả chi tiết quá trình rửa tiền và thường khoe khoang rằng các dự án khai thác tiền mã hóa của Prince Group sinh lợi lớn vì không tốn chi phí, thực chất là sử dụng tiền đánh cắp từ hàng nghìn nạn nhân trên khắp thế giới.

Cáo trạng của Mỹ chỉ ra có thời điểm, Chen và các cộng sự kiếm được 30 triệu USD mỗi ngày. Số tiền đó được dùng để mua tác phẩm nghệ thuật Picasso, máy bay riêng và bất động sản ở những khu phố giàu có, theo công tố viên Mỹ.

Phạm vi ảnh hưởng của Chen cùng Prince Group đang nhanh chóng bị phanh phui sau cuộc điều tra của Mỹ và Anh. Theo Bộ Tư pháp Mỹ, Prince Group điều hành hàng chục đơn vị kinh doanh tại hơn 30 quốc gia, đăng ký hoạt động trong lĩnh vực phát triển bất động sản, dịch vụ tài chính và dịch vụ tiêu dùng.

Những thông tin được công bố khi Mỹ truy tố Chen và thu giữ số Bitcoin trị giá 15 tỷ USD đã làm sáng tỏ cách Chen và các cộng sự kiếm tiền từ đế chế lừa đảo quy mô toàn cầu của mình.

Truyền thông ở Singapore, nơi Chen thành lập công ty tài chính và dành nhiều thời gian sinh sống, cũng như ở Campuchia đều ca ngợi thành tựu kinh doanh của doanh nhân này. Ngay cả khi những cáo buộc Prince Group có liên quan tới hoạt động lừa đảo bắt đầu xuất hiện vào năm ngoái, nhiều công ty vẫn tiếp tục hợp tác với Chen và mạng lưới của ông ta.

"Prince Group gần như chắc chắn đã phát triển mạnh hơn nhờ môi trường tài chính mở cửa như ở đặc khu Hong Kong và Singapore", Jacob Sims, nhà nghiên cứu chuyên về tội phạm xuyên quốc gia tại Trung tâm châu Á ở Đại học Harvard, nói.

Hoạt động ở Singapore

Công tố viên Mỹ cho hay sau khi thiết lập mạng lưới ở Campuchia, Chen cùng cộng sự đã tận dụng ảnh hưởng và quyền lực của mình để mở rộng kinh doanh và bảo vệ các hoạt động lừa đảo, trong đó Singapore, nơi có môi trường kinh doanh cởi mở, là một đích ngắm.

Năm 2017, Chen chi gần 40 triệu SGD để thu mua các bất động sản cao cấp ở đảo quốc này, trong đó có căn penthouse trị giá 17 triệu SGD tại Gramercy Park, gần đại lộ mua sắm nổi tiếng Orchard Road ở trung tâm Singapore.

Một căn hộ trị giá 16,2 triệu SGD tại khu chung cư cao cấp Le Nouvel Ardmore đã trở thành trung tâm hoạt động của Chen và cộng sự. Căn hộ, nơi có tầm nhìn toàn cảnh thành phố, đã được chuyển đổi thành câu lạc bộ cho các giao dịch kinh doanh, có bố trí cả khu vực hút xì gà và hát karaoke.

Tại Singapore, Chen sử dụng những chiếc ôtô hạng sang, trong đó có chiếc Mercedes-Maybach màu đen với biển số 5555. Ông cùng các cộng sự thường xuyên tổ chức các bữa tiệc xa xỉ, gồm cả trên du thuyền hạng sang NONNI II dài 53 mét và thường đậu ở đảo nghỉ dưỡng Sentosa.

Năm 2018, Chen thành lập công ty tài chính DW Capital Holdings ở Singapore và được tuyên bố quản lý số tài sản hơn 60 triệu SGD, với sự hỗ trợ của nhiều công dân Singapore. Ông sau đó bổ nhiệm Karen Chen Xiuling làm giám đốc tài chính của DW Capital. Karen là một trong ba công dân Singapore bị Mỹ trừng phạt vì có liên quan tới Chen.

Chen và các cộng sự cũng thành lập công ty Quản lý Đầu tư Skyline, chuyên cung cấp các khoản vay mua ôtô ở Singapore.

Ở một khu ngoại ô, các công ty do Chen nắm giữ đã mở không gian làm việc chung, nơi từng tiếp đón đại sứ Mexico trong một sự kiện thử rượu tequila. Họ cũng bố trí một nhà kho để chứa trà, rượu whisky và xì gà, những mặt hàng được chính quyền địa phương miễn thuế nhập khẩu.

Trong ngày Mỹ công bố cáo buộc nhắm vào Chen và Prince Group, DW Capital vẫn đăng tuyển trợ lý riêng. Công việc được mô tả gồm mua thực phẩm và đưa con của ông chủ tới trường, với mức lương lên tới 5.500 SGD mỗi tháng. Một nguồn tin cho hay Chen đã kết hôn và có ba người con sống tại Singapore.

Hoạt động ở Hong Kong, London và Đài Loan

Tại London, giới chức Anh đã phong tỏa tài sản, cấm Chen cùng mạng lưới của ông tiếp cận hệ thống tài chính nước này. Những tài sản bị phong tỏa gồm một tòa nhà văn phòng trị giá 100 triệu bảng Anh (khoảng 132 triệu USD) tại phố Fenchurch ở trung tâm tài chính lâu đời, cùng một dinh thự trị giá gần 16 triệu USD và 17 căn hộ.

Tại đảo Đài Loan, tập đoàn của Chen đã chi khoảng 3,8 tỷ Đài tệ (khoảng 124 triệu USD) để mua các bất động sản cao cấp ở Đài Bắc.

Tại đặc khu Hong Kong, Chen và cộng sự nắm giữ hơn 300 triệu USD tài sản từ cổ phần tại công ty đại chúng đến bất động sản ở một trong những khu mua sắm sầm uất nhất thành phố. Chen là cổ đông kiểm soát hai công ty niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán Hong Kong gồm công ty dịch vụ kỹ thuật xây dựng Geotech Holdings và công ty cung cấp dịch vụ cơ điện Khoon Group. Cả hai đều nằm trong danh sách trừng phạt của Mỹ.

Số cổ phần mà Chen nắm giữ ở hai công ty này có tổng trị giá khoảng 14 triệu USD. Geotech và Khoon ngày 15/10 cho biết họ đang tích cực tìm tư vấn pháp lý liên quan tới lệnh trừng phạt và theo dõi tình hình. Ngày 23/10, một giám đốc của Khoon Group từ chức và công ty cho biết chưa tái bổ nhiệm vị trí này.

Đế chế của Chen thậm chí còn "vươn vòi" tới đảo quốc Palau, nơi giới chức Mỹ cáo buộc Prince Group bắt tay với "những người hỗ trợ tội phạm có tổ chức" để thuê hòn đảo và xây dựng các khu nghỉ dưỡng.

"Prince Group và Chen Zhi đã nổi tiếng trong nhiều năm. Điều này đặt ra câu hỏi làm sao tập đoàn này có thể hoạt động công khai trong suốt thời gian đó", Morgan Stark, người phụ trách khu vực châu Á của công ty tư vấn rủi ro và tình báo S-RM, nói.

Cảnh sát Singapore ngày 30/10 đã mở chiến dịch khám xét loạt địa điểm liên quan đến Chen Zhi và tập đoàn Prince Group, với cáo buộc dính líu tới hành vi rửa tiền và làm giả giấy tờ.

Họ cho biết đã tịch thu và áp lệnh cấm chuyển nhượng 6 bất động sản cùng loạt tài sản khác liên quan đến Chen Zhi, gồm tài khoản ngân hàng, tài khoản chứng khoán và tiền mặt có tổng trị giá hơn 150 triệu SGD (hơn 115 triệu USD). Một du thuyền, 11 xe hơi cùng nhiều chai rượu ngoại của ông trùm này cũng đã bị phong tỏa.

Cảnh sát Singapore cho biết đã nhận được tin tình báo về các giao dịch đáng ngờ từ năm ngoái và đã tìm kiếm hỗ trợ từ các đối tác nước ngoài. Nhưng chính thông tin bổ sung từ các tuyên bố mới của Mỹ và Anh ngày 14/10 đã thúc đẩy họ có hoạt động chống lại Prince Group.

Ngoài Singapore, nhiều cơ quan chức năng ở châu Á cũng đang điều tra Chen và mạng lưới của ông trùm này. Văn phòng Công tố Đài Bắc cho biết đã lập tức mở cuộc điều tra sau khi thấy thông tin trên báo chí. Cảnh sát Hong Kong đang thu thập tin tình báo về các hành vi gian lận, nhưng không cung cấp chi tiết.

Phát ngôn viên chính phủ Campuchia từ chối bình luận. Song Thống đốc Ngân hàng Trung ương Chea Serey nhấn mạnh không thể chỉ nhìn nhận Campuchia là "trung tâm lừa đảo" vì quan điểm đó sẽ gây tổn hại cho đất nước.

Prince Group đã phủ nhận mọi cáo buộc hoạt động bất hợp pháp và rửa tiền trong các tuyên bố trên trang web của họ, nhưng đã gỡ sau đó. Chen hiện vẫn tự do và không phải đối mặt với bất kỳ mối đe dọa pháp lý nào ở Campuchia, quốc gia không có hiệp ước dẫn độ với Mỹ.

Tuy nhiên, Ban Thư ký Ủy ban Quản lý Cờ bạc Thương mại Campuchia (CGMC) và Tổng cục Cảnh sát Quốc gia ngày 4/11 thông báo 4 sòng bạc mang thương hiệu Jin Bei và GC tại tỉnh Preah Sihanouk bị đình chỉ giấy phép hoạt động, sau khi quá trình điều tra phát hiện dấu hiệu sử dụng công nghệ để che giấu các sai phạm liên quan "tội phạm công nghệ và lừa đảo trực tuyến".

Phó Tổng thư ký CGMC Seang Sen cho biết đây là biện pháp tạm thời trong chiến dịch "làm sạch gian lận công nghệ". Ông nói đã có tổng cộng 8 sòng bạc bị đình chỉ hoặc đóng cửa trong thời gian qua do dính líu lừa đảo trực tuyến.

Hôm 3/11, CGMC cũng phối hợp với Ủy ban Chống tội phạm Công nghệ (CCTC) đình chỉ giấy phép của sòng bạc Silver Star ở thành phố Bavet, tỉnh Svay Rieng, sau khi phát hiện một khu tổ hợp lừa đảo trực tuyến trong khuôn viên.

Dù giới chức Campuchia không đề cập Prince Group khi đóng cửa loạt sòng bạc, Jin Bei là một trong các chủ thể trong danh sách trừng phạt của Bộ Tài chính Mỹ, được mô tả là công ty con của đế chế do ông Chen xây dựng. Jin Bei bị cáo buộc vận hành nhiều khu phức hợp lừa đảo, dính líu các vụ tống tiền, cưỡng bức lao động và sát hại một công dân Trung Quốc năm 2023.

Thanh Tâm (Theo Japan Times, CNN)