Trinh sát cơ Mỹ mang radar bí mật khi hoạt động gần Nga

Video đăng trên mạng xã hội Nga hôm 27/8 cho thấy một tiêm kích nước này đang giám sát trinh sát cơ P-8A Poseidon của Mỹ ở Biển Đen.

Trong video, hai máy bay duy trì khoảng cách an toàn, không có động tác cơ động bất thường. Chiếc P-8A mang tổ hợp AN/APS-154, còn gọi là Cảm biến Hàng không Tiên tiến (AAS), dưới bụng. Cụm ăng-ten của hệ thống AAS khi đó ở trạng thái triển khai, cho thấy nó đang hoạt động.

Không rõ chủng loại của phi cơ Nga, song nó dường như là tiêm kích đa năng Su-35S được lắp hệ thống gây nhiễu Khibiny-M ở đầu cánh.

Dữ liệu theo dõi hàng không dân sự cho thấy một phi cơ P-8 Mỹ quần thảo ngoài khơi bán đảo Crimea và vùng Krasnodar của Nga cùng ngày, song chưa rõ có phải máy bay trong video hay không.

Giới chức Mỹ và Nga chưa bình luận về thông tin.

AN/APS-154 là radar tối tân được tập đoàn Raytheon của Mỹ phát triển từ năm 2009 và bắt đầu thử nghiệm vào năm 2014, thông số của nó đến nay vẫn được giữ bí mật.

Dù vậy, AN/APS-154 nhiều khả năng là radar mảng pha quét điện tử chủ động (AESA), có khả năng theo dõi mục tiêu di động trên biển và đất liền, tạo ảnh khẩu độ tổng hợp ở khoảng cách rất xa và độ nét cao để phân tích, bất kể thời gian và điều kiện thời tiết. Ngoài ra, radar AN/APS-154 dường như còn có thể hoạt động như đài tác chiến điện tử.

Cuộc chạm trán trong video được cho lần đầu tiên xuất hiện hình ảnh radar AN/APS-154 hoạt động ở Biển Đen.

"Nó được thiết kế để hoạt động ở vùng ven biển, địa điểm đòi hỏi phải quét radar đồng thời ở cả mặt nước lẫn đất liền. Các loại radar truyền thống thường chỉ tối ưu hóa cho một môi trường hoặc có chế độ riêng cho từng loại, nhìn chung khó bao quát cả hai cùng lúc", biên tập viên Joseph Trevithick của trang quân sự Mỹ War Zone cho hay.

Sau khi xung đột tại Ukraine bùng phát đầu năm 2022, NATO thường xuyên điều trinh sát cơ đến các khu vực gần Nga và Ukraine, trong đó có Biển Đen. Phi cơ RC-135 và máy bay không người lái RQ-4 lâu nay đã trở thành phương tiện quen thuộc trên vùng biển này.

"P-8 mang lại giá trị lớn ở Biển Đen, đặc biệt là khi trang bị radar AN/APS-154, vì nó có khả năng giám sát nhiều vật thể trên đất liền và mặt biển với độ chính xác cao, trong đó có cả mục tiêu di động", cây viết Thomas Newdick của War Zone nhận định.

Máy bay tuần thám P-8A Poseidon được Mỹ phát triển từ năm 2004, sử dụng khung thân máy bay chở khách Boeing 737NG, để thay thế mẫu P-3 Orion vận hành từ những năm 1950. Tính đến đầu năm 2025, hải quân Mỹ đã tiếp nhận 130 chiếc P-8A.

P-8 được trang bị nhiều hệ thống trinh sát và phát hiện tàu ngầm, trong đó chủ lực là radar AN/APY-10 được quảng cáo là có khả năng nhận dạng kính tiềm vọng của tàu ngầm cũng như bám bắt tàu nổi từ khoảng cách hàng trăm km.

Phạm Giang (Theo War Zone)