Bộ ba châu Âu tìm cách tháo gỡ bế tắc dự án tiêm kích thế hệ mới

(Dân trí) - Bộ trưởng Quốc phòng Đức - Pháp - Tây Ban Nha sẽ họp vào tháng 10 để tháo gỡ các vướng mắc của dự án máy bay chiến đấu FCAS thế hệ mới.

Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius ngày 28/8 thông báo Đức, Pháp và Tây Ban Nha sẽ tổ chức cuộc gặp cấp bộ trưởng vào tháng 10 để tìm giải pháp tháo gỡ bế tắc của chương trình phát triển máy bay tiêm kích thế hệ mới FCAS.

Đây là dự án quốc phòng lớn nhất châu Âu với chi phí dự kiến hơn 100 tỷ euro, nhằm thay thế tiêm kích Rafale của Pháp cùng Eurofighter của Đức và Tây Ban Nha từ năm 2040.

Theo ông Pistorius, các bên sẽ cùng rà soát những trở ngại, đề xuất phương án, sau đó trình lãnh đạo ba nước quyết định vào cuối năm nay. “Chúng tôi buộc phải thành công, dự án này là điều cần thiết”, ông nhấn mạnh bên lề cuộc gặp người đồng cấp Tây Ban Nha Margarita Robles tại Berlin.

Nguồn tin công nghiệp cho biết bất đồng lớn nhất nằm ở việc phân chia công việc, khi Pháp muốn nắm khoảng 80% khối lượng trong liên danh. Truyền thông Đức trước đó dẫn lời giới chức Berlin cho rằng yêu cầu “độc quyền lãnh đạo” từ phía công nghiệp quốc phòng Pháp đang cản trở tiến trình khởi động giai đoạn hai là phát triển nguyên mẫu thử nghiệm bay.

Trong khi đó, bà Robles khẳng định cam kết của Madrid là “toàn diện và không thay đổi”, nhấn mạnh đây là dự án chiến lược mà Tây Ban Nha “phải thúc đẩy mạnh mẽ nhất có thể”. Đầu tháng này, Tây Ban Nha cũng tuyên bố không mua tiêm kích F-35 của Mỹ, tập trung vào Eurofighter và FCAS để ưu tiên ngân sách cho sản phẩm do châu Âu phát triển.

Theo kế hoạch, quyết định có triển khai giai đoạn 2 hay không sẽ được đưa ra trong quý IV năm nay. Thủ tướng Đức Friedrich Merz và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cũng đã thống nhất sẽ quyết định tương lai của FCAS vào cuối năm.

Các chuyên gia nhận định nếu vượt qua được mâu thuẫn hiện tại, FCAS sẽ trở thành bước ngoặt lớn trong ngành công nghiệp quốc phòng châu Âu, mở ra thế hệ tiêm kích thứ 6 cạnh tranh trực tiếp với Mỹ và các cường quốc khác.