TP.HCM trong kỷ nguyên số: Trợ lý AI và số hóa ở bệnh viện

Ngành y tế TP.HCM đang chuyển mình mạnh mẽ trên hành trình số hóa. Bệnh viện Ung bướu và Bệnh viện Đại học Y Dược đang chứng minh rằng chuyển đổi số chính là nền y tế thông minh, nhân văn, vì con người.

TRỢ LÝ AI Ở BỆNH VIỆN UNG BƯỚU

Mỗi ngày, Bệnh viện (BV) Ung bướu TP.HCM có khoảng 4.000 - 5.000 lượt người đến khám và điều trị. Giữa guồng quay ấy, việc đảm bảo an toàn tuyệt đối trong từng ca mổ, từng quy trình, thao tác chăm sóc bệnh nhân (BN) là điều sống còn. Đó là lý do vì sao chuyển đổi số trở thành "chìa khóa vàng" của BV này. kỷ nguyên số

Tại lễ trao giải thưởng Chuyển đổi số VN 2025 (Vietnam Digital Awards) diễn ra ngày 8.10 vừa qua, BV Ung bướu TP.HCM được vinh danh là một trong 2 đơn vị y tế chuyển đổi số xuất sắc toàn quốc, với bộ giải pháp "Ứng dụng công nghệ số giám sát tuân thủ quy trình kỹ thuật" mà trí tuệ nhân tạo (AI) chính là trợ thủ đắc lực.

Với ứng dụng này, AI được xem là "trợ lý ảo" giúp người bệnh được điều trị và chăm sóc tốt nhất khi nhân viên y tế có thể thực hiện chuẩn xác các quy trình chuyên môn. Một BN đang điều trị ung thư vú ở BV này chia sẻ: "Tôi cảm nhận được các quy trình chuyên môn của bác sĩ, điều dưỡng rất bài bản. Khi biết mình đang ở trong một hệ thống giám sát y tế thông minh bởi có sự góp mặt của AI, tôi rất yên tâm".

Trong khi đó, nhân viên y tế được hệ thống AI giúp "tăng nhắc, giảm nhớ". Trong quá trình nhân viên y tế thực hiện từng bước theo trình tự và thời gian thực, hệ thống AI chỉ ra ngay lập tức kết quả đánh giá việc tuân thủ quy trình kỹ thuật, đồng thời cảnh báo điều chỉnh thao tác ngay tại thời điểm sai sót, khắc phục tức thì sai sót (nếu có). Các bác sĩ (BS) cho rằng AI như là một trợ lý ảo sẽ giúp cho nhân viên y tế thực hiện các quy trình trở nên tự nhiên, dễ nhớ và họ luôn có cảm giác được giám sát để làm công việc chuyên môn tốt hơn.

Điều thú vị là quy tắc xác định bất thường được các chuyên gia y tế "dạy" lại cho hệ thống AI. Theo đó, AI sẽ được "học tập" và cập nhật liên tục để không ngừng chuẩn hóa, tăng độ chính xác của kỹ thuật, hướng đến sự an toàn cho người bệnh và nâng cao chuyên môn của nhân viên y tế. Nhờ vậy, hệ thống AI này ngày càng thông minh, biết "học" đúng quy tắc, biết "nhắc" đúng chỗ… Ở góc nhìn khác, AI còn đóng vai trò "người thầy thầm lặng", không chỉ hỗ trợ chuyên môn mà còn giúp đào tạo thế hệ BS trẻ tư duy làm việc trong kỷ nguyên số.

Đối với lãnh đạo BV, hệ thống AI cũng hỗ trợ đắc lực. BS Lê Thiện Quỳnh Như, Phó giám đốc BV Ung bướu TP.HCM, chia sẻ: "Hệ thống AI tăng cường hiệu quả quản lý. Hoạt động giám sát thực hiện liên tục mỗi ngày cho kết quả khách quan, giảm nhân sự giám sát, tăng cường hoạt động chuyên môn. Ngoài ra, AI còn báo cáo kết quả tuân thủ quy trình của từng cá nhân, từng đơn vị. Từ đó, BV nhanh chóng có định hướng chiến lược, tìm giải pháp để cải tiến chất lượng khám, chữa bệnh".

"Đôi cánh số" ở BV Đại học Y Dược TP.HCM

Nếu BV Ung bướu TP.HCM là hình mẫu áp dụng AI thì BV Đại học Y Dược (ĐHYD) TP.HCM là điểm sáng trong chuẩn hóa dữ liệu y tế, bước đi quan trọng để xây dựng "hồ sơ sức khỏe số".

Ngày 26.2, BV ĐHYD TP.HCM vinh dự được trao 2 giải thưởng Thành tựu y khoa VN 2024, gồm giải nhì với công trình "Giải pháp đột phá trong mã hóa dữ liệu lâm sàng bằng SNOMED CT" và giải ba với "Ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý và triển khai hiệu quả công tác dược BV". Hai công trình này được coi là "đôi cánh số" giúp BV tiến vào nền y tế thông minh.

PGS-TS-BS Nguyễn Hoàng Bắc, Giám đốc BV ĐHYD TP.HCM, nhấn mạnh: "Hai giải pháp y tế thông minh được vinh danh là sự ghi nhận cho những nỗ lực không ngừng của BV trong nghiên cứu, ứng dụng công nghệ và đổi mới sáng tạo. Chúng tôi sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm với các cơ sở y tế khác trên toàn quốc, vì mục tiêu chung là nâng cao chất lượng dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho cộng đồng".

Từ tháng 8.2022, BV ĐHYD TP.HCM bắt đầu tích hợp SNOMED CT chuẩn quốc tế về mã hóa dữ liệu y học vào hệ thống bệnh án điện tử. Đến nay, hơn 80 mẫu bệnh án đã được chuẩn hóa, đồng nghĩa với việc mọi dữ liệu chẩn đoán, điều trị, toa thuốc đều có thể liên thông, so sánh và phân tích tự động.

TS-BS Lê Quan Anh Tuấn, Phó trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp, Trưởng khoa Ngoại gan - mật - tụy BV ĐHYD TP.HCM, giải thích: "SNOMED CT không chỉ là danh sách các mã bệnh hay thủ thuật, mà là một tập hợp khổng lồ gồm hơn 400.000 khái niệm y khoa được mã hóa và tổ chức có logic, cho phép đồng bộ, thống kê và khai thác dữ liệu một cách chính xác, nhất quán".

Tác động từ các thành tựu chuyển đổi số của BV ĐHYD TP.HCM thể hiện rõ trong trải nghiệm của BN. Một BN đang điều trị tại đây kể: "Tôi ngạc nhiên vì mọi thủ tục rất nhanh gọn. Hồ sơ, toa thuốc đều lưu sẵn trên hệ thống, BS chỉ cần tra cứu vài giây là ra hết".

Song song đó, hệ thống quản lý thuốc điện tử của BV ĐHYD TP.HCM cũng được xem là hình mẫu về minh bạch và an toàn. Bắt đầu từ năm 2017, BV đã số hóa toàn bộ quy trình dược từ cung ứng, lưu trữ, cấp phát đến sử dụng. Giải pháp này mang lại nhiều lợi ích đột phá như giảm thiểu sai sót trong kê đơn và sử dụng thuốc, nâng cao an toàn điều trị; rút ngắn thời gian xử lý thông tin thuốc, giúp BS và dược sĩ theo dõi tình trạng sử dụng thuốc chính xác hơn; tăng cường quản lý thuốc, tối ưu hóa cung ứng và dự trữ thuốc trong BV.

Hệ thống này cũng hỗ trợ dược lâm sàng, giúp giám sát việc sử dụng thuốc hợp lý, đồng thời tích hợp dữ liệu thuốc với các hồ sơ bệnh án chuyên khoa, tạo ra một hệ sinh thái thông tin y tế thông minh, đáp ứng nhu cầu điều trị ngày càng cao.

Nhờ những thành tựu số hóa, BV ĐHYD TP.HCM đang từng ngày định hình mô hình "BV thông minh". Ở đó, mọi quy trình được vận hành bằng dữ liệu nhưng vẫn giữ nguyên giá trị cốt lõi nhân văn và trách nhiệm của ngành.

Tại BV Ung bướu TP.HCM, BV ĐHYD TP.HCM..., hành trình chuyển đổi số không chỉ là cuộc chạy đua về công nghệ mà còn là cuộc cách mạng thật sự của ngành y. Những nỗ lực của các BV đầu ngành TP.HCM đang mở ra một chương mới, nơi công nghệ và tinh thần lương y trở nên sâu sắc hơn, chính xác hơn, đáng tin cậy hơn. Vì mọi thay đổi trong chuyển đổi số ở các BV tại TP.HCM mà điển hình là BV Ung bướu và BV ĐHYD đều hướng đến nền y tế thông minh, nhân văn, vì con người... (còn tiếp)