TP.HCM tiến tới Đại hội Đảng bộ lần thứ I: TP.HCM với tầm nhìn 'siêu đô thị quốc tế'

Nếu nhìn vào những gì TP.HCM đã đạt được từ sau đại dịch Covid-19 đến nay thì mục tiêu tăng trưởng 8,5% trong năm nay, dù rất thách thức, và tiến đến 2 con số trong tương lai là hoàn toàn có cơ sở.

Phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch

Từ cuối tháng 6, UBND TP.HCM đã đặt mục tiêu tăng trưởng 10,3% trong nửa cuối năm, để tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) cả năm đạt 8,5% trở lên. Mục tiêu này được đề cập trong kế hoạch triển khai các nhiệm vụ trọng tâm thúc đẩy tăng trưởng KT-XH những tháng cuối năm 2025 do UBND TP.HCM vừa ban hành. Mới đây, tại Hội nghị Ban chấp hành Đảng bộ TP.HCM lần thứ 4, nhiệm kỳ 2020 - 2025, mục tiêu tăng trưởng 2 con số của TP cũng được nhắc tới. Cũng tại hội nghị, Bí thư Thành ủy Trần Lưu Quang đề nghị hiến kế giải pháp cũng như tiếp tục tháo gỡ điểm nghẽn, cải thiện môi trường đầu tư, chủ động thu hút các nhà đầu tư chiến lược và tăng cường kết nối, phối hợp hiệu quả với các địa phương trong vùng để TP.HCM phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới.

Trong nửa đầu năm, tốc độ tăng trưởng kinh tế của TP.HCM ước tăng trên 8% - đây là mức tăng cao nhất so với cùng kỳ kể từ năm 2020. Tính hết tháng 8, sau khi sáp nhập với Bà Rịa-Vũng Tàu và Bình Dương, kinh tế TP.HCM tiếp tục duy trì gam màu sáng. Trong đó, nhờ các chỉ số của "cỗ xe tam mã" công nghiệp, dịch vụ và vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tăng trưởng mạnh. Theo Sở Tài chính TP.HCM, chỉ số sản xuất công nghiệp trong tháng 8 tiếp tục tăng so với những tháng trước và tăng hơn 10% so với cùng kỳ năm ngoái. Đáng lưu ý, chỉ số sản xuất 4 ngành công nghiệp trọng điểm trong 8 tháng tăng hơn 11% so cùng kỳ năm 2024. Sở Tài chính đánh giá việc giữ được nhịp độ tăng trưởng tốt cho thấy sự phục hồi và phát triển tích cực của ngành công nghiệp TP trước những biến động kinh tế toàn cầu. "Việc các ngành công nghiệp trọng điểm và truyền thống đều ghi nhận mức tăng trưởng đáng kể thể hiện hiệu quả của các chính sách hỗ trợ và chiến lược phát triển công nghiệp của TP", đại diện Sở Tài chính TP.HCM nhận xét.

Không chỉ lĩnh vực công nghiệp, các lĩnh vực bán lẻ và dịch vụ tiêu dùng của TP cũng tăng mạnh, gần 16% so với cùng kỳ. Trong đó, doanh thu bán lẻ hàng hóa ước đạt gần 85.000 tỉ đồng, tăng hơn 17%; dịch vụ lưu trú và ăn uống trên 19.000 tỉ đồng, tăng gần 21%. Đặc biệt, dịch vụ lữ hành tiếp tục là điểm sáng với mức tăng trưởng ước gần 39% so với cùng kỳ. Tương tự, thu hút đầu tư nước ngoài vào TP trong 8 tháng đạt gần 6,9 tỉ USD, tăng hơn 58% so cùng kỳ.

Nhìn lại những gì TP.HCM đã kiên cường thực hiện trong 5 năm qua, có thể khẳng định mục tiêu tăng trưởng nói trên là trong tầm tay. Còn nhớ khi đại dịch Covid-19 xảy ra, TP là một trong những địa phương bị tổn thất nặng nề nhất về kinh tế, xã hội, và con người. Thế nhưng, chỉ hơn một năm sau đại dịch, cuối năm 2022, TP cho thấy sự phục hồi kinh tế xã hội ngoạn mục, từ mức giảm sâu 5,36% của năm 2021, GRDP của năm 2022 vọt hơn 9%, tốc độ tăng trưởng nhanh và cao hơn mức tăng chung của cả nước, chủ yếu nhờ vào tăng trưởng sản xuất, dịch vụ… Đáng chú ý, trong 2 năm đại dịch, TP.HCM chứng kiến hàng ngàn doanh nghiệp rời thị trường, tạm ngưng hoạt động vì khó khăn… nhưng chỉ sau một năm, số quay lại hoạt động tăng và số doanh nghiệp thành lập mới tăng đến hơn 42%.

Từ những con số biết nói đó, từ năm 2023 đến nay, TP.HCM đã trở lại "đường đua", hồi sinh một cách tự nhiên và đầy ấn tượng. Đến cuối năm 2024, GRDP ước đạt 1,178 triệu tỉ đồng, trong đó thu từ khu vực dịch vụ và công nghiệp đều tăng hơn 7%.

Từ việc hợp nhất với Bình Dương và Bà Rịa-Vũng Tàu, TP.HCM định hướng tầm nhìn trở thành "siêu đô thị quốc tế" của Đông Nam Á, với GRDP bình quân đầu người đến năm 2030 đạt khoảng 14.000 - 15.000 USD, vào nhóm 100 thành phố tốt nhất thế giới năm 2045.

Tăng tốc cải cách, chú trọng kinh tế tư nhân

GS-TS Võ Xuân Vinh - Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh doanh, Đại học Kinh tế TP.HCM - nhấn mạnh để trở thành siêu đô thị quốc tế, thông minh, xanh, bền vững và vượt trội, kinh tế số phải được chú trọng. Kinh tế số là chìa khóa để TP thoát bẫy thu nhập trung bình, tăng thu hút đầu tư nước ngoài, đẩy mạnh phát triển kinh tế tư nhân trong kỷ nguyên mới. TP.HCM đang đứng thứ 2 cả nước về chỉ số đổi mới sáng tạo, nằm trong tốp 100 thành phố có hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo năng động nhất toàn cầu và thứ 6 khu vực Đông Nam Á. "Điều này cho thấy, cơ hội tăng trưởng vượt trội và có thể vươn lên vị trí dẫn đầu của TP rất lớn. Trong đó, lợi thế lớn nhất của TP là có đội ngũ doanh nghiệp tư nhân hùng hậu. 77% cơ cấu kinh tế của TP.HCM (cũ) đến từ khu vực tư nhân, trong đó vốn đầu tư ngoài nhà nước chiếm xấp xỉ 68%. Rõ ràng TP luôn là điểm nóng thu hút nguồn lực đầu tư và đổi mới sáng tạo. Chính cơ cấu này đã và đang thúc đẩy quá trình chuyển đổi số, giúp nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, mở rộng sự tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu", GS Vinh nhận xét.

Tại một số quốc gia ASEAN như Indonesia, Thái Lan và Singapore, khu vực tư nhân không chỉ đóng góp tỷ trọng GDP, mà còn có cơ cấu phát triển mạnh với tỷ lệ doanh nghiệp lớn cao hơn. Những doanh nghiệp này đóng vai trò dẫn dắt chuỗi giá trị, giúp tối ưu hóa nguồn lực và nâng cao khả năng hội nhập quốc tế.

GS-TS Võ Xuân Vinh nhấn mạnh: "TP.HCM là địa phương đi đầu của nền kinh tế, đóng góp 1/3 GDP cả nước, bắt buộc phải có quyết sách táo bạo để một mặt giữ vững vị trí dẫn đầu, mặt khác tiếp tục tăng tốc để cùng cả nước bước vào kỷ nguyên mới, tăng trưởng 2 con số. Trước mắt, để thu hút đầu tư tư nhân, đầu tư nước ngoài, phát triển lợi thế địa lý để tăng tốc dịch vụ, TP.HCM cần chú trọng đẩy mạnh cải cách hành chính, đơn giản hóa nhất có thể các thủ tục không cần thiết nhằm giảm tối đa chi phí chính thức lẫn không chính thức cho doanh nghiệp. Với lợi thế chính quyền 2 cấp, những cải cách thể chế cần được đặc biệt coi trọng hơn nữa. Thứ 2, TP cần triển khai các gói chính sách hỗ trợ kinh phí cho doanh nghiệp chuyển đổi số, không nên để chậm. Bên cạnh đó, khuyến khích phát triển nông nghiệp công nghệ cao, công nghiệp hỗ trợ và thúc đẩy phong trào khởi nghiệp mạnh mẽ hơn".

Kinh tế số cần chính quyền số, việc xử lý hồ sơ, minh bạch hóa quy trình để doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận các chính sách ưu đãi cũng như nắm bắt vướng mắc để cùng chính quyền tháo gỡ là cần thiết. "Theo tôi, các chính sách hỗ trợ trong giai đoạn mới, chuẩn bị bước vào kỷ nguyên mới của dân tộc cần được cụ thể hóa bằng các văn bản pháp quy mang tính thực thi cao. Muốn vậy, phải đẩy mạnh hạ tầng số, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, tạo môi trường minh bạch mà nơi đó, mọi doanh nghiệp đều dễ dàng thích ứng với xu hướng chuyển đổi số cũng như thông tin kinh tế toàn cầu", GS-TS Võ Xuân Vinh nhấn mạnh.