Tối ưu hóa bãi xe - giải pháp mới cho chuỗi cung ứng thực phẩm

Trong ngành thực phẩm - đồ uống, độ chính xác là yêu cầu bắt buộc. Hàng hóa phải di chuyển nhanh chóng, an toàn từ nông trại tới nhà máy chế biến, qua kho lạnh, trung tâm phân phối rồi đến nhà bán lẻ và nhà hàng. Các doanh nghiệp chi hàng triệu USD để tối ưu vận tải, kho bãi và quản lý tồn kho nhưng bãi xe - mắt xích kết nối vận tải và kho hàng lại thường bị bỏ qua.

Phía sau mỗi trung tâm phân phối hay nhà máy là khu bãi xe điều phối luồng di chuyển của rơ-moóc, xe kéo và hàng hóa. Khi được quản lý hiệu quả, bãi xe trở thành cầu nối chiến lược nhưng nếu bị xem nhẹ, nó gây ùn tắc, chậm trễ và tăng chi phí. Nhiều doanh nghiệp vẫn dừng ở bước đầu - quản lý bãi xe truyền thống, coi đây chỉ là loạt tác vụ phản ứng như làm thủ tục ra - vào, điều xe vào bến, chống tắc nghẽn.

Dấu hiệu của mô hình này dễ nhận thấy: cổng ra - vào vận hành thủ công hoặc qua ứng dụng đơn lẻ, dịch vụ điều xe thuê từ nhiều nhà cung cấp rời rạc, theo dõi rơ-moóc bằng bảng ghi tay hoặc phần mềm biệt lập, lịch bến được sắp xếp theo nhu cầu khẩn cấp. Cách làm này duy trì được hoạt động hàng ngày nhưng không giải quyết các thách thức lớn, đặc biệt khi quản lý hàng dễ hỏng hoặc đảm bảo giao hàng đúng hạn và đủ số lượng (OTIF).

Việc thiếu tầm nhìn và chuẩn hóa toàn mạng lưới dẫn tới thời gian chờ rơ-moóc kéo dài, hỏng hàng do chậm trễ hoặc sai nhiệt độ, ùn tắc và phí phạt tại bến, lãng phí nhân lực và xe kéo, rủi ro về an toàn và tuân thủ, chất lượng dịch vụ không đồng đều. Nguyên nhân là mô hình bãi xe phân mảnh, chưa được nâng cấp.

Giải pháp là tối ưu hóa với hệ thống vận hành bãi xe (Yard Operating System – YOS). Đây là khuôn khổ tổng thể kết hợp con người, quy trình, tài sản và công nghệ, tạo mô hình thống nhất cho toàn bộ mạng lưới. Khác với hệ thống quản lý bãi xe (YMS) truyền thống chỉ tập trung tại một điểm, YOS cho phép tầm nhìn toàn mạng lưới, xác lập trách nhiệm hiệu suất và thúc đẩy cải tiến liên tục.

YOS mang lại nhiều lợi ích. Thứ nhất, hệ thống cung cấp tầm nhìn thời gian thực khi tích hợp với các hệ thống vận tải (TMS), kho (WMS) và YMS. Điều này giúp theo dõi tình trạng rơ-moóc, hoạt động cổng và xe kéo, điểm nghẽn, thời gian chờ và mức sử dụng thiết bị - yếu tố đặc biệt quan trọng với chuỗi cung ứng lạnh. Thứ hai, YOS hỗ trợ chuẩn hóa quy trình và chỉ số (KPI) để thống nhất vận hành cổng, bãi, bến. Các KPI điển hình gồm thời gian quay vòng rơ-moóc, lưu lượng cổng, từ đó đảm bảo dịch vụ đồng đều và tuân thủ an toàn thực phẩm.

Thứ ba, hệ thống giúp tối ưu hóa nhân lực và thiết bị bằng điều phối động dựa trên nhu cầu thực tế. Đồng thời, YOS lập lịch dự đoán theo mô hình lưu lượng, sử dụng xe kéo điện nhằm giảm phát thải và chi phí. Thứ tư, YOS mang lại sự minh bạch về hiệu suất thông qua dữ liệu thời gian thực, cho phép theo dõi chênh lệch giữa các cơ sở và áp dụng cải tiến liên tục. Cuối cùng, YOS kết nối liền mạch với vận tải và kho bãi, giúp phối hợp lịch xe đến, tăng tốc độ bốc dỡ, giảm phí lưu bến, cải thiện chỉ số OTIF và giữ độ tươi của sản phẩm.

Tuy nhiên, việc triển khai YOS vẫn gặp nhiều rào cản. Mô hình nhà cung cấp phân tán khiến tiêu chuẩn vận hành không đồng nhất, công nghệ rời rạc của YMS truyền thống giới hạn phạm vi quản lý, nhiều quyết định mua dịch vụ chỉ dựa vào giá thay vì giá trị lâu dài, và tâm lý ngại thay đổi do lo lắng việc thay nhà cung cấp, tích hợp hệ thống, đào tạo lại nhân sự.

Trong bối cảnh mạng lưới phân phối ngày càng phức tạp và yêu cầu khách hàng liên tục tăng, các doanh nghiệp không thể coi bãi xe là phần việc phụ. YOS có thể biến bãi xe từ "vùng tối" thành đòn bẩy chiến lược, nâng cao tốc độ, an toàn, khả năng tuân thủ và tối ưu chi phí. Những đơn vị tiên phong đang hợp nhất vận hành bãi xe dưới một nhà cung cấp duy nhất, triển khai YOS chuyên biệt cho ngành thực phẩm - đồ uống, tận dụng dữ liệu thời gian thực để rút ngắn vòng quay bến, giảm thời gian chờ, tránh hỏng hàng, đồng thời thực hiện mục tiêu ESG với xe điện, theo dõi phát thải và nâng cao hiệu quả thiết bị.

Hải My(Theo Food Logistics)