CEVA phát triển mạng lưới thu hồi pin xe điện tại châu Âu

CEVA Logistics vừa công bố triển khai dịch vụ logistics ngược (reverse logistics) toàn diện dành cho pin xe điện hết hạn sử dụng trên toàn châu Âu. Kế hoạch này đặt mục tiêu xử lý tới 80% tổng lượng pin tại khu vực vào năm 2030, với lộ trình phát triển các trung tâm logistics pin tại nhiều quốc gia.

Các trung tâm này sẽ được đặt trong hệ thống kho vận hiện có của CEVA dành cho xe thành phẩm, với ba cơ sở đầu tiên dự kiến ra mắt tại Pháp, Vương quốc Anh và Tây Ban Nha vào cuối năm nay. Từ năm 2026 - 2027, mạng lưới sẽ tiếp tục mở rộng sang Đức, Italy, Ba Lan, Thụy Điển, Thụy Sĩ, Hà Lan và Cộng hòa Séc. Mỗi trung tâm được trang bị khu lưu trữ an toàn, kiểm soát nhiệt độ, khu chẩn đoán và tháo dỡ pin, cùng hệ thống quản lý truy xuất nguồn gốc cho từng đơn vị pin.

Cách tiếp cận của CEVA dựa trên ba trụ cột chiến lược. Thứ nhất là thu gom và vận chuyển pin trên toàn châu Âu bằng đội xe đạt chuẩn ADR (Hiệp định châu Âu về vận chuyển hàng nguy hiểm bằng đường bộ). Thứ hai là triển khai các dịch vụ gia tăng như kiểm tra, tháo dỡ, tái tạo hoặc tái chế để tối đa hóa khả năng tái sử dụng trước khi thải bỏ. Cuối cùng, đơn vị ứng dụng công nghệ số trong việc theo dõi pin theo thời gian thực nhằm đảm bảo tính minh bạch, đáp ứng các yêu cầu nghiêm ngặt của Liên minh châu Âu về quản lý chất thải nguy hại.

Với mô hình tích hợp này, CEVA không chỉ đóng vai trò là đơn vị vận chuyển mà còn trở thành nhà khai thác chuỗi giá trị hồi phục, xây dựng mạng lưới quản lý vòng đời pin có thể mở rộng linh hoạt giữa nhiều quốc gia.

Sự chuyển dịch sang xe điện đang buộc ngành logistics phải thích ứng với những dòng vật chất mới - có tính nguy hiểm, chịu quy định nghiêm ngặt và đòi hỏi xử lý nhanh để đảm bảo an toàn. Việc vận chuyển pin xe điện hết hạn đặt ra những yêu cầu hạ tầng mới: kho bãi cần có hệ thống phòng cháy, kiểm soát nhiệt và giám sát 24/7; tài xế phải được đào tạo chuyên biệt; phương tiện vận chuyển phải đạt chuẩn ADR.

Đối với các doanh nghiệp vận tải và logistics, câu hỏi đặt ra không còn là "có nên triển khai logistics ngược hay không" mà là "triển khai nhanh đến mức nào". Ngày càng nhiều hãng xe tìm kiếm đối tác không chỉ vận chuyển xe thành phẩm mà còn thu hồi, đánh giá và tái sử dụng hoặc tiêu hủy pin một cách có trách nhiệm. Sự thay đổi này cũng đang định hình lại tiêu chí lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ logistics, mở đường cho các mô hình, liên minh và sáng kiến mới. CEVA, với những khoản đầu tư sớm, có thể trở thành đơn vị tiên phong thiết lập tiêu chuẩn về an toàn, minh bạch và khả năng vận hành trong lĩnh vực mới nổi này.

CEVA tận dụng hiệu quả cơ sở vật chất và đội xe sẵn có, giúp mô hình này dễ nhân rộng hơn so với việc xây dựng mới hoàn toàn. Trung tâm thí điểm tại Ghislenghien (Bỉ), vận hành từ năm 2022, hiện là mẫu hình chuẩn cho giai đoạn mở rộng sắp tới.

Khả năng CEVA đạt mục tiêu xử lý 80% lượng pin của châu Âu phụ thuộc vào nhiều yếu tố - từ dung lượng xử lý, an toàn, công nghệ cho đến quy định địa phương. Dù vậy, nhu cầu phát triển mạng lưới logistics pin là điều không thể phủ nhận, khi thị trường xe điện đang bước vào giai đoạn trưởng thành và những lô pin đầu tiên đã bắt đầu hết vòng đời sử dụng. Phản ứng kịp thời từ các doanh nghiệp logistics như CEVA có thể định hình chuẩn mực mới cho ngành vận tải trong kỷ nguyên xe điện - nơi dòng chảy ngược của pin trở thành một phần tất yếu của chuỗi cung ứng bền vững.

Không chỉ CEVA, nhiều doanh nghiệp khác cũng đang tham gia vào hệ sinh thái pin xe điện. DHL đã hợp tác với Fortum Battery Recycling để quản lý luồng pin xuyên biên giới, trong khi Rhenus và DB Schenker triển khai các chương trình thử nghiệm vận chuyển và xử lý pin ngược. Cạnh tranh trong lĩnh vực này phản ánh không chỉ cơ hội kinh doanh mà còn sức ép từ khung pháp lý mới. Quy định pin của Liên minh châu Âu, đang được triển khai theo giai đoạn, yêu cầu truy xuất nguồn gốc nghiêm ngặt, tỷ lệ thu hồi tối thiểu và trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất. Các doanh nghiệp có hệ thống truy xuất và tái sử dụng được kiểm toán, tuân thủ đầy đủ, sẽ có lợi thế lớn trong việc giành các hợp đồng logistics từ ngành ôtô.

CEVA Logistics là công ty logistics và quản lý chuỗi cung ứng toàn cầu có trụ sở tại Marseille (Pháp), thuộc tập đoàn vận tải biển CMA CGM. Doanh nghiệp hiện hoạt động tại hơn 170 quốc gia với khoảng 110.000 nhân viên, cung cấp các giải pháp vận tải đa phương thức, dịch vụ kho bãi, phân phối và logistics xe thành phẩm. Với doanh thu khoảng 20 tỷ USD mỗi năm, CEVA định hướng phát triển mô hình logistics toàn diện, tích hợp từ vận chuyển, lưu kho đến tái chế và xử lý hàng hóa đặc thù như pin xe điện, hướng tới mục tiêu xây dựng chuỗi cung ứng bền vững toàn cầu.

Gia Hân (Theo CEVA Logistics)