Tinh khí thần của một người là gì?

“Giữa thế gian muôn màu, tôi chọn vẽ chính tôi” là cuốn sách dành cho những người phụ nữ từng mỏi mệt trong vai trò làm vợ, làm mẹ, luôn gồng mình nhẫn nhịn nơi công sở. Cuốn sách không đưa ra công thức thành công, càng không tô hồng sự tự do. Nó nói thật về những nỗi sợ, sự dằn vặt, cảm giác vô hình và cái bóng tâm lý mà phụ nữ thường lặng lẽ mang theo suốt cuộc đời. Nhưng cũng từ đó, cuốn sách trao cho bạn ngôn ngữ để hiểu chính mình, công cụ để đứng lên và niềm tin để bước tiếp một cách vững vàng, tự chủ
Chúng ta thường nói một người không đủ tinh lực là thiếu hụt “tinh khí thần”, luôn luôn uể oải, nhưng có lẽ bạn không hề nghĩ tới việc “tinh khí thần” thực chất là một cụm từ gồm ba từ tạo thành.
Nhìn theo góc độ Đông Y học, sinh mệnh của con người được khởi nguồn từ “Tinh”, động lực duy trì sinh mệnh là “Khí” và biểu hiện sinh mệnh chính là hoạt động của “Thần”.
Tinh: Có thể hiểu một cách đơn giản là thể lực, thể chất của một người, trong đó có một phần là bẩm sinh. Ví dụ, có những đứa trẻ ngay từ nhỏ đã tràn đầy năng lượng, không ăn không uống nhưng vẫn rất có sức sống. Những đứa trẻ như vậy khi trưởng thành cũng sẽ trở thành kiểu người năng động, dám lăn xả. Đồng thời, “Tinh” còn được tạo ra từ nguồn dinh dưỡng được hấp thu từ những loại đồ ăn thức uống - hay còn gọi là “tinh hậu thiên”. Những người ăn được, uống được, khẩu vị tốt thì tinh thần và sức lực cũng sẽ không hề kém cạnh.
![]() |
Năng lượng quyết định chất lượng cuộc sống của mỗi người. Ảnh: IStock. |
Khí: Là động lực ban đầu của hoạt động sống. “Khí” của một người không thể tách rời “cảm xúc”. Chúng ta hay nói “đại khí thương thân” - khí phách quá lớn sẽ làm tổn hại đến sức khỏe, “hòa khí sinh tài” - giữ tâm an lạc thì tài vận thành công sẽ tự nhiên đến, chính là để nói đến chữ “Khí” này.
Thần: Là vị chỉ huy tối cao của mọi hoạt động sống như tinh thần, ý chí, tri giác và vận động. Khi nói một người có ánh mắt “lấp lánh có thần” - ngập tràn sức sống, hay “lục thần vô chủ” - hoảng loạn đến mất phương hướng, chính là biểu hiện cụ thể của “Thần”.
Giữa ba yếu tố “Tinh”, “Khí”, “Thần” có sự thay đổi luân phiên, hỗ trợ lẫn nhau. “Người do khí sinh, khí do thần định” chính là để nói về điều này, ngược lại cũng vậy.
Tôi từng có một cấp dưới, mỗi ngày cô ấy đều tràn đầy năng lượng như một vầng thái dương bé nhỏ, cầm cốc cà phê đến văn phòng công ty, chào hỏi đồng nghiệp với tinh thần vô cùng phấn chấn. Nhưng chẳng mấy chốc đến ba, bốn giờ chiều, thể lực của cô ấy bắt đầu cạn kiệt - điều đó có thể nhận ra rõ ràng, bởi vì cô ấy bắt đầu uống thêm cà phê và ăn bánh quy.
Nhìn thoáng qua thì tưởng cô ấy đang bổ sung thể lực, nhưng nếu quan sát một cách tỉ mỉ, chúng ta sẽ phát hiện ra nguyên nhân thực chất đến từ việc mỗi lần xảy ra mâu thuẫn và xung đột với người khác, cô ấy không biết phải cãi lại như thế nào, càng không biết phải hóa giải cảm xúc ra sao. Sự hao tổn về mặt cảm xúc đã dẫn đến thể lực của cô ấy cũng kiệt quệ.
Cho nên, quản lý tinh lực không phải là quản lý về thời gian, mà là quản lý về năng lượng. Làm thế nào nâng cao hiệu quả ở cả ba phương diện “Tinh”, “Khí”, “Thần” trong một thời gian hữu hạn, từ đó giúp chúng ta có đủ năng lượng để làm việc mình muốn làm?