Thực hư video một phụ nữ Ethiopia tự chế tạo máy bay từ xe ba bánh

Video nữ phi công Zambia lái máy bay ở Nam Phi bị chỉnh sửa, rồi lan truyền tại Ethiopia như bằng chứng cho câu chuyện một phụ nữ tự chế máy bay từ xe ba bánh.

Một số bài đăng trên Facebook và TikTok lan truyền đoạn video được cho là ghi lại cảnh một phụ nữ Ethiopia tự chế tạo máy bay từ xe ba bánh.

Ngày 14-8, một bài đăng kèm video dài 60 giây có chú thích bằng tiếng Amharic: "Đây là một phụ nữ Ethiopia đã cải tạo Bajaj (loại xe ba bánh phổ biến ở Ethiopia) thành máy bay".

Thực tế một số cảnh quay các tòa nhà ở thủ đô Addis Ababa của Ethiopia đã bị ghép thêm để quảng bá cho một doanh nghiệp bất động sản.

Đoạn video này được chia sẻ hơn 80 lần cùng các hashtag quảng cáo bất động sản tại Addis Ababa. Nhiều người dùng mạng xã hội Ethiopia còn để lại bình luận chúc "nữ phi công" may mắn.

Một bài đăng tương tự xuất hiện trên TikTok ngày 14-8, được chia sẻ hơn 230 lần.

Trong 20 giây đầu, video cho thấy một phụ nữ kéo máy bay nhỏ ra đường băng, bước lên và cất cánh, kèm vài giây cảnh quay từ trên cao. 

Phần còn lại chỉ chiếu đường phố và các tòa nhà, với nhạc Ethiopia phát suốt đoạn clip.

Các tài khoản Facebook và TikTok đăng tải video đều kèm nội dung quảng cáo bán bất động sản ở Addis Ababa. Tuy nhiên, video không hề ghi lại cảnh một người Ethiopia chế tạo máy bay từ xe ba bánh.

AFP đã dùng công cụ xác minh InVID-WeVerify để tìm kiếm ngược hình ảnh. Kết quả cho thấy 20 giây đầu tiên vốn được đăng trên TikTok "@Namweziiii" ngày 29-6. Chủ tài khoản là chị Namwezi Chisha, một phụ nữ Zambia đủ điều kiện trở thành phi công tại Nam Phi.

Chisha xác nhận video quay hôm 25-6-2025 tại sân bay quốc gia Wonderboom ở Pretoria, nơi chị đang sinh sống. Đoạn clip lan truyền ở Ethiopia đã bị chỉnh sửa, ghép thêm hình ảnh các tòa nhà ở Addis Ababa có thể thấy trên Google Maps.

Việc lan truyền thông tin sai lệch tại Ethiopia ngày càng phổ biến, thường nhằm tác động chính trị và thu hút người theo dõi để trục lợi.