'Thối não' vì lời chúc sinh nhật cũng nhờ ChatGPT

Từng là một "con nghiện" AI (trí tuệ nhân tạo), tôi dùng ChatGPT cho mọi việc: tìm kiếm thông tin, viết tin nhắn, giải trí, thậm chí cả xem bói vui. Ban đầu, tôi coi đó như một phép màu vì có thể thay tôi làm mọi thứ.

Càng dùng, tôi càng thấy tiện lợi và liên tục nâng cấp từ bản miễn phí lên Plus rồi Pro. Nhưng rồi tôi nhận ra mình đang ngại suy nghĩ, mất dần khả năng phân tích, như thể bộ não bị bào mòn từng chút một.

Những cảnh báo đã xuất hiện ở nhiều nơi: Lạm dụng trí tuệ nhân tạo, nhiều người trẻ đang dần đánh mất khả năng suy nghĩ độc lập. Những câu trả lời nhanh gọn, khéo léo của ChatGPT đem lại sự tiện lợi trước mắt, nhưng về lâu dài có thể làm suy giảm trí tuệ.

Một người đàn ông 60 tuổi ở Mỹ phải nhập viện sau khi làm theo chế độ ăn do ChatGPT gợi ý. Các chuyên gia giáo dục cũng chỉ ra tình trạng "lãng quên số hóa": Học sinh dùng AI không còn nhớ nội dung vừa viết, thiếu khả năng lý giải.

Trong một nghiên cứu đăng trên cơ sở dữ liệu arXiv cuối năm 2023 cho thấy: khi ChatGPT được đưa vào lớp học, kết quả học tập của học sinh giảm so với phương pháp truyền thống.

Ở Việt Nam, với hơn 72,7 triệu người dùng mạng xã hội (chiếm 73,3% dân số, theo thống kê tháng 1/2024), nguy cơ còn lớn hơn. Sau vụ tai nạn tại Vịnh Hạ Long, hàng loạt hình ảnh và câu chuyện do AI tạo ra đã lan tràn trên mạng, đánh vào lòng trắc ẩn của cộng đồng. Có bao nhiêu người đủ tỉnh táo để phân biệt thật - giả?

Điều đáng lo ngại là nhiều người tin tưởng tuyệt đối vào ChatGPT, trong khi công cụ này không phải lúc nào cũng đúng.

Một đồng nghiệp của tôi từng để AI làm bài kiểm tra Pháp luật, và trong 5 câu hỏi trắc nghiệm thì có tới 4 câu trả lời sai so với đáp án chính thức. Có lần tôi nhờ ChatGPT viết một câu chúc sinh nhật, đọc xong chính tôi cũng không thấy có tí tình cảm nào, sáo rỗng, văn hoa lòe loẹt nên không thể dùng được và rất nhiều lần khác như vậy.

Những câu văn mẫu lặp đi lặp lại điển hình như mẫu câu: "Không những... mà còn..." đâu đâu cũng thấy trên các nội dung mạng xã hội. Dần dần tôi không còn muốn đọc những nội dung lặp đi lặp lại như vậy nữa và yêu thích thêm những nội dung không có dấu vết của ChatGPT trên trang cá nhân một ai đó.

AI có thể là cánh tay nối dài giúp con người vươn xa, nhưng nếu lạm dụng, nó sẽ biến thành chiếc nạng khiến chúng ta mất khả năng tự bước đi. Đừng để trí tuệ nhân tạo thay thế trí tuệ của chính mình. Hãy dùng AI như công cụ chứ đừng để nó điều khiển suy nghĩ của mình.

Minh Thư