Thấy gì từ hòn đảo nơi Huawei và 3 'ông trùm' viễn thông Trung Quốc xuất hiện?

Từ hòn đảo Vũ Hồ, Trung Quốc đang tăng tốc xây hạ tầng để thu hẹp khoảng cách với Mỹ trong lĩnh vực AI. Huawei cùng 3 đại gia viễn thông nước này đều có mặt tại đây.

Trên một hòn đảo rộng 760 mẫu tại sông Dương Tử, những cánh đồng lúa đang dần biến thành các trang trại máy chủ khổng lồ. Đây là nỗ lực mới nhất của Trung Quốc nhằm củng cố vị thế cường quốc trí tuệ nhân tạo (AI), được ví như xây dựng “Stargate của Trung Quốc” để đối trọng với dự án Stargate trị giá 500 tỷ USD của OpenAI, Oracle và SoftBank tại Texas, Mỹ.

Cụm siêu dữ liệu ở Vũ Hồ (tỉnh An Huy) tuy không có quy mô như Mỹ nhưng là một phần trong kế hoạch lớn hơn: hợp nhất và tối ưu hệ thống trung tâm dữ liệu rời rạc trên cả nước nhằm phục vụ nhu cầu AI đang bùng nổ. Theo hãng nghiên cứu Epoch AI, Mỹ hiện nắm khoảng 75% năng lực tính toán toàn cầu, trong khi Trung Quốc mới chiếm 15%.

Trung tâm dữ liệu trải khắp, nỗ lực bù đắp hạn chế

Hồi tháng 3, Bắc Kinh công bố kế hoạch, chỉ đạo các trung tâm dữ liệu ở vùng xa phía tây tập trung huấn luyện mô hình ngôn ngữ lớn (LLM), còn các cơ sở mới gần đô thị đông dân như Thượng Hải, Hàng Châu, Nam Kinh, Tô Châu sẽ ưu tiên “suy luận” - quá trình AI tạo phản hồi nhanh cho người dùng.

Tại Vũ Hồ, khu “đảo dữ liệu” tập trung bốn trung tâm AI mới do Huawei, China Telecom, China Unicom và China Mobile vận hành. Các trung tâm dữ liệu tại Vũ Hồ sẽ phục vụ cho khu vực đồng bằng sông Dương Tử giàu có, bao gồm Thượng Hải, Hàng Châu, Nam Kinh và Tô Châu. Ở phía bắc, thành phố Ô Lan Bố ở Nội Mông sẽ cung cấp năng lực tính toán cho Bắc Kinh và Thiên Tân.

Tại phía nam, Quý Châu sẽ đáp ứng nhu cầu của Quảng Châu, còn thành phố Thanh Dương ở tỉnh Cam Túc sẽ hỗ trợ cho Thành Đô và Trùng Khánh.

Khoản đầu tư 270 tỷ NDT (37 tỷ USD) đã thu hút 15 công ty tham gia, kèm theo ưu đãi lớn: chính quyền địa phương trợ cấp tới 30% chi phí mua chip AI, theo một lãnh đạo tại công ty vận hành đám mây quốc doanh.

Tuy nhiên, Bắc Kinh vẫn chịu thiệt thòi lớn trước Mỹ. Các lệnh kiểm soát xuất khẩu khiến Trung Quốc không tiếp cận được chip AI tiên tiến của Nvidia, TSMC hay Samsung. Dù Huawei và Cambricon đang cố gắng lấp chỗ trống, năng lực sản xuất trong nước còn hạn chế. Trong khi đó, Meta, Google và X.ai ở Mỹ đã triển khai hàng chục nghìn GPU Nvidia đời mới, riêng dự án Stargate dự kiến chứa tới 400.000 bộ xử lý.

Một số doanh nghiệp Trung Quốc phải dựa vào nguồn chip chợ đen. Tờ FT từng đưa tin về Gate of the Era - nhà cung cấp đặt trụ sở tại Vũ Hồ - đã mua được nhiều máy chủ Nvidia trang bị chip Blackwell, dù bị cấm xuất khẩu. Nvidia khẳng định: “Ghép nhặt trung tâm dữ liệu từ hàng hóa lậu là bất khả thi cả về kỹ thuật lẫn kinh tế. Chúng tôi không hỗ trợ hay sửa chữa sản phẩm bị hạn chế”.

Ngoài ra, nhiều bộ xử lý AI nằm ở các trung tâm xa xôi như Cam Túc, Nội Mông không được tận dụng hết do thiếu chuyên gia và nhu cầu, trong khi những nơi khác lại khát năng lực tính toán. Chuyên gia Edison Lee của Jefferies nhận định: “Giải pháp không phải di dời máy chủ, mà là kết nối chúng”.

Đáp lại, Bắc Kinh đang chỉ đạo dùng công nghệ mạng của Huawei và China Telecom để liên kết các cụm máy chủ rải rác thành hệ thống tính toán tập trung. Huawei còn phát triển giải pháp UB-Mesh, được cho là có thể tăng gấp đôi hiệu suất huấn luyện LLM bằng cách phân bổ tác vụ thông minh giữa nhiều cụm dữ liệu.

Song vẫn tồn tại vấn đề về hiệu quả. Edward Galvin, sáng lập DC Byte, nhận xét: “Dùng nhiều trung tâm dữ liệu nhỏ, cũ sẽ kém hiệu quả hơn so với một cơ sở hiện đại quy mô lớn".

Dù vậy, các chuyên gia cho rằng chiến lược hợp nhất chip qua mạng là bước đi quan trọng, giúp Trung Quốc tận dụng tối đa nguồn lực hạn chế trong bối cảnh cuộc đua AI toàn cầu ngày càng khốc liệt.

(Theo FT)