Thể thao Việt Nam chưa chốt danh sách VĐV dự SEA Games 33, phủ nhận loại Bích Tuyền

Tối 19-9, đại diện Cục Thể dục thể thao Việt Nam cho biết chưa chốt danh sách đoàn thể thao Việt Nam dự SEA Games 33. Vì thế không có chuyện Bích Tuyền bị loại, không được tham dự đại hội.

Ngày 19-9, Thailand News Agency (Thông tấn xã Thái Lan) cho biết Bích Tuyền sẽ không góp mặt ở SEA Games 33 (diễn ra tại Thái Lan) trong màu áo đội tuyển bóng chuyền nữ Việt Nam.

Không có chuyện Bích Tuyền bị loại

SEA Games 33 sẽ diễn ra từ ngày 9 đến 20-12-2025 tại Thái Lan. Thông tin về đội tuyển bóng chuyền nữ Việt Nam - đối thủ lớn nhất của bóng chuyền nữ Thái Lan tại đại hội - nhận được sự chú ý của người hâm mộ hai nước.

Trước đó vào tháng 8 vừa qua, Bích Tuyền - tay đánh chủ lực của đội tuyển bóng chuyền nữ Việt Nam thuộc biên chế CLB LPBank Ninh Bình - đã rút lui khỏi đội tuyển quốc gia, không tham dự Giải bóng chuyền vô địch thế giới 2025 diễn ra rại Thái Lan. Tuyền cho biết những quy định mới của Liên đoàn Bóng chuyền thế giới (FIVB) là thiếu minh bạch, công bằng và không tôn trọng VĐV.

Nhiều năm qua, Bích Tuyền cũng đã phải chịu rất nhiều sức ép trước những thông tin liên quan đến giới tính của cô.

Trao đổi với Tuổi Trẻ Online tối 19-9, một lãnh đạo Cục Thể dục thể thao Việt Nam cho biết không có chuyện ngành thể thao gạt tên Bích Tuyền khỏi danh sách đăng ký tham dự SEA Games 33.

Vị này nói: "Danh sách đăng ký VĐV tham dự đại hội sơ bộ được các quốc gia tiến hành gửi lên ban tổ chức SEA Games 33 từ khoảng tháng 6 và tháng 7-2025. Tuy nhiên đó chỉ là danh sách sơ bộ. Đến thời điểm này ngành thể thao vẫn đang trong quá trình rà soát nhân sự ở các đội tuyển, chưa có bất cứ đội tuyển nào chốt danh sách tham dự SEA Games 33. Nhiều đội tuyển quốc gia thậm chí còn chưa tập trung tập luyện cho SEA Games vì VĐV đang ở CLB thi đấu giải quốc nội.

Theo quy định, một tháng trước khi SEA Games khai mạc, các quốc gia mới phải đăng ký danh sách cuối cùng VĐV dự đại hội. Vì vậy thông tin báo Thái Lan nói Bích Tuyền không được đoàn thể thao Việt Nam đăng ký dự SEA Games 33 là hoàn toàn không chính xác".

Kiểm tra giới tính: Vấn đề tranh cãi và gây nhiều tổn thương

Lãnh đạo Cục Thể dục thể thao Việt Nam nói ban tổ chức SEA Games 33 chưa có bất cứ văn bản nào cho biết yêu cầu kiểm tra giới tính tất cả VĐV tham dự đại hội. Việc kiểm tra giới tính hiện nay được thực hiện theo quy định của các liên đoàn thể thao quốc tế. 

Ví dụ, Liên đoàn Điền kinh thế giới (IAAF) quy định từ tháng 9-2025, tất cả các VĐV điền kinh trên thế giới phải thực hiện một mẫu xét nghiệm về giới tính, nếu vượt qua thì mới được thi đấu. 

SEA Games là đại hội nằm trong hệ thống thi đấu này, nên tất cả các VĐV điền kinh Việt Nam trước khi dự đại hội đều sẽ phải thực hiện xét nghiệm từ trong nước. Hiện nhiều VĐV của đội tuyển đã và đang trong quá trình làm xét nghiệm.

Với bóng chuyền, hiện FIVB chưa có văn bản nào bắt buộc VĐV dự giải phải xét nghiệm giới tính. Tuy nhiên FIVB có quyền kiểm tra ngẫu nhiên VĐV nếu có nghi ngờ. Việc này cũng có thể sẽ được thực hiện tại SEA Games 33.

Mới đây trong cuộc họp ngày 11-9, ban chấp hành Liên đoàn Bóng chuyền Việt Nam (VFV) đã thống nhất: "Việc xác định rối loạn giới tính cho VĐV để tham gia các giải đấu trong hệ thống thi đấu chính thức của Việt Nam sẽ thực hiện theo hướng dẫn cụ thể của FIVB. Các đơn vị chức năng và các điều kiện đảm bảo tính chính xác cho việc xác định này, được thực hiện bắt đầu từ năm 2026. Các VĐV đội tuyển tham gia SEA Games được kiểm tra tư cách theo đúng quy định của ban tổ chức SEA Games, và hướng dẫn của Cục Thể dục thể thao Việt Nam".

Quy định kiểm tra giới tính VĐV đã và đang tiếp tục là chủ đề gây nhiều tranh cãi trên thế giới. Việc dùng một mẫu kiểm tra khá đơn giản, sau đó kết luận VĐV không đủ tiêu chuẩn để tham dự một giải đấu về vấn đề giới tính khiến không ít VĐV đau khổ. Nhiều VĐV đã phải bỏ ngang sự nghiệp, dang dở cuộc đời.

Một HLV điền kinh Việt Nam nói: "Địa phương của tôi hiện có một vài cháu VĐV nữ nhưng càng lớn lại phát triển có nét giống nam. Các cháu hiện còn nhỏ, khó khăn lắm mới tuyển chọn được để theo điền kinh, nhưng giờ quy định mới yêu cầu phải xét nghiệm giới tính khiến cả thầy và trò hoang mang. Nhiều gia đình và VĐV cho biết từ chối kiểm tra giới tính và sẽ bỏ thể thao.

Mỗi con người sinh ra đều được cơ quan y tế, pháp luật quốc gia đó xác định giới tính trên hồ sơ. Trong quá trình trưởng thành, cơ chế cơ thể mỗi người khác nhau, nếu nó không đi đúng quỹ đạo thì cũng đâu phải là lỗi của VĐV. Họ hơn ai hết là người thiệt thòi, khổ sở nhất. Chưa kể khi nổi tiếng thì bị xã hội coi như tội đồ".

Olympic Paris 2024 từng xảy ra những tranh cãi nảy lửa xung quanh VĐV boxing nữ Imane Khelif (Algeria, hạng 66kg). Trước đó năm 2023, nữ võ sĩ này từng bị loại khỏi Giải vô địch boxing nữ thế giới vì bị nghi ngờ là nam giới. Tuy nhiên sau đó cô vẫn được Ủy ban Olympic quốc tế (IOC) xác nhận đủ tư cách tham dự Olympic Paris 2024 ở hạng mục nữ môn boxing và sau đó cô giành HCV.

Câu chuyện kiểm tra giới tính VĐV, phương pháp kiểm tra, hiệu quả cũng như hệ lụy vì thế vẫn là vấn đề tranh cãi với thể thao thế giới.