Tạo quỹ nhà ở giá rẻ: Cách nào nhanh nhất?

Cần nhiều giải pháp đồng bộ, trong đó cần đẩy nhanh tiến độ các dự án nhà giá rẻ và có chính sách thuế hợp lý với nhà đất bỏ hoang.

Tuổi Trẻ giới thiệu ý kiến của đại biểu PHẠM VĂN THỊNH - trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Ninh, phó chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh - về vấn đề này.

Đẩy nhanh tiến độ các dự án nhà giá rẻ

Có nguyên nhân dẫn đến giá nhà tăng cao nhưng tôi cho rằng có một số nguyên nhân chính, gồm tiến độ đưa các sản phẩm nhà ở ra thị trường chưa được đẩy nhanh.

Phân khúc nhà ở xã hội và nhà ở thương mại giá rẻ dù đã tốt hơn trước nhiều nhưng cần được đẩy nhanh hơn nữa để góp phần điều chỉnh giá nhà ở xuống cho phù hợp.

Sản phẩm nhà ở dở dang còn chiếm phần lớn và kéo dài tiến độ hoàn thành; trong khi Luật Kinh doanh bất động sản cho phép được bán trước đã tạo ra không gian "kéo giá" bất động sản lên cao.

Dù nhiều dự án được bán nhưng lại không tạo ra chỗ ở mới, sản phẩm được mua đi bán lại sôi động cộng với đòn bẩy tài chính nên luôn tạo ra xu thế tăng giá trong hoàn cảnh chính sách tài khóa mở rộng và tiền tệ nới lỏng. Xu thế này kéo dài sẽ gây nhiều rủi ro đối với thị trường tài chính và nền kinh tế.

Để giảm giá nhà, cần nhìn vào các nguyên nhân nêu trên sẽ thấy các giải pháp. Trong đó, đầu tiên cần đẩy nhanh hơn nữa tiến độ hoàn thành các dự án nhà ở xã hội và nhà ở thương mại có mức giá phù hợp.

Thứ hai cần kiểm soát chặt tiến độ hoàn thành sản phẩm nhà ở kể từ khi chủ đầu tư được quyền bán nhà ở hình thành trong tương lai. Có thể cân nhắc điều chỉnh bỏ hình thức này hoặc hạn chế đối với hình thức này vì khoảng thời gian từ khi được bán nhà đến khi sản phẩm nhà ở hoàn thiện là thời gian đầu cơ, thổi giá và hình thành nhiều sản phẩm dở dang, không tạo ra chỗ ở mới thực cho thị trường, xã hội.

Thuế nhà đất bỏ hoang, tính sao cho hợp lý?

Đối với đề xuất cần có chính sách thuế áp dụng với người sở hữu nhiều nhà đất, bỏ hoang bất động sản, tôi cho rằng nên làm sớm. Nhưng cần có cách làm để tránh tác động đến thị trường.

Thứ nhất, chính sách thuế với người sở hữu nhiều nhà đất nên phát triển dựa trên sắc thuế sử dụng đất phi nông nghiệp. Mức thuế hiện nay đã áp dụng được 15 năm, nay cần rà soát để điều chỉnh theo hướng nâng lên. Khoản thu này sẽ được điều tiết 100% cho ngân sách cấp xã và cấp xã chỉ được sử dụng có mục tiêu vào các dự án cải tạo, nâng cấp hạ tầng địa phương.

Bước đầu việc áp dụng chính sách thuế với người sở hữu nhiều nhà đất bằng cách nâng thuế sử dụng đất phi nông nghiệp theo hướng đó là phù hợp.

Thứ hai, việc chính sách thuế đối với nhà, đất bỏ hoang là cần thiết. Việc này xã hội đồng tình cao. Tuy nhiên thay vì ban hành sắc thuế mới thì nên chọn phương án lồng ghép vào sắc thuế đất phi nông nghiệp.

Trường hợp nhà, đất có người ở (phát sinh điện, nước hằng tháng hoặc có cơ sở chứng minh là có người ở) thì mức thuế thấp, còn bỏ hoang sẽ có mức thuế phi nông nghiệp cao hơn. Đồng thời nên xem xét có gói tín dụng ưu đãi cho xây dựng, hoàn thiện các căn nhà, đất bỏ hoang. Vì đây là cách nhanh nhất tạo ra cung quỹ nhà ở cho thị trường, gián tiếp tác động kéo giảm giá nhà ở trên thị trường.

Việc thiết kế chính sách thuế như vậy sẽ không tạo ra cú sốc cho thị trường tài chính, không tạo ra cảm giác thuế chồng thuế. Dòng chảy tiết kiệm, tích lũy, đầu tư được duy trì, không bị tác động bởi chính sách thuế mới.