Sinh viên trọ học ở thành phố cần bao nhiêu tiền để chi mỗi tháng?

Cứ vào đầu năm học, câu hỏi "Sinh viên trọ học ở thành phố cần bao nhiêu tiền để chi mỗi tháng?" lại khiến không ít tân sinh viên và phụ huynh trăn trở.

Chi phí sinh hoạt vốn đã là nỗi lo thường trực lại càng thêm áp lực trong bối cảnh chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng, giá cả leo thang, từ tiền trọ, tiền ăn, xăng xe cho đến… chi phí cho ly cà phê để sinh viên ngồi ôn bài.

Bài toán chi tiêu chưa bao giờ dễ với sinh viên

Nguyễn Đỗ Thanh Định, tân sinh viên Trường ĐH Công nghiệp TP.HCM, vừa đến TP.HCM nhập học đã phải tính toán chi li từng khoản. Định cho biết: "Em thuê phòng trọ chung với một bạn cùng lớp, mỗi người trả 1,5 triệu đồng/tháng. Thêm tiền điện, nước, internet nữa thì mỗi tháng riêng tiền ở đã khoảng gần 2 triệu đồng".

Định cho biết tiền ăn cũng không còn "rẻ bèo" như từng hình dung. "Một suất cơm bình dân hiện nay dao động 25.000 – 35.000 đồng. Nếu ngày 3 bữa đều ăn ngoài, tốn ít nhất 3 triệu đồng/tháng", Định nói và tính toán: "Cộng cả chi phí di chuyển bằng xe máy, xăng dầu, gửi xe và tiền mua sách vở, photo tài liệu, chắc tháng nào ít cũng phải hơn 6 triệu đồng. Em thấy… chóng mặt với chi phí".

Thạc sĩ Nguyễn Trọng Quang, Trường ĐH Tài chính – Marketing TP.HCM, cho biết mức chi tiêu của sinh viên ở TP.HCM hiện nay thường rơi vào khoảng 5 – 8 triệu đồng/tháng, tùy khu vực ở trọ, thói quen sinh hoạt và có làm thêm hay không. "So với cách đây 5 năm, con số này đã tăng ít nhất 1,5 – 2 triệu đồng, phản ánh rõ rệt tác động của trượt giá", ông Quang nhìn nhận.

Lê Quỳnh Anh, sinh viên Trường ĐH Công thương TP.HCM, chia sẻ: "Ngay cả mì gói cũng đã tăng. Năm nhất ăn mì gói 3.500 đồng/gói, giờ muốn loại ngon cũng phải 7.000 – 8.000 đồng. Uống ly trà sữa ngày trước trước 25.000 đồng, giờ phải 40.000 đồng. Tất cả cộng dồn lại, sinh viên tính toán mấy cũng bị đội chi phí".

Để tiết kiệm, có những sinh viên chọn tự nấu ăn. Tuy nhiên, theo Đỗ Thị Kim Mẩn, sinh viên Học viện Hàng không VN: "Chi phí thực phẩm cũng leo thang, từ thịt heo, thịt bò, rau củ, khiến việc "cơm nhà" không rẻ như nhiều người nghĩ. Đấy là chưa kể còn phải thêm chi phí tiền gas, dầu ăn, gia vị… Ở trọ chung với 2 người bạn, chia nhau nấu ăn, thường chi khoảng 2,5 – 3 triệu đồng/tháng/người cho tiền chợ. Đó là áp lực không hề nhỏ với sinh viên".

Nhiều gia đình nông thôn hiện nay thu nhập không theo kịp tốc độ tăng chi phí đô thị. Một số phụ huynh lo lắng không biết có đủ tiền để cho con đi học hay không. Bà Lê Thị Thư, quê ở xã Tân Hồng, tỉnh Đồng Tháp (trước đây là xã Tân Công Chí, H.Tân Hồng, tỉnh Đồng Tháp), phụ huynh có con là tân sinh viên Trường ĐH Luật TP.HCM, nói: "Ở quê, 2 – 3 triệu đồng là chi tiêu đủ cho một gia đình nhỏ. Giờ nghe con bảo mỗi tháng ít nhất 6 triệu đồng, tôi hoang mang lắm. Nhưng lên thành phố, cái gì cũng đắt đỏ, cũng phải chấp nhận".

"Cân" chi tiêu như thế nào?

Ông Hoàng Thanh Tùng, giảng viên Trường ĐH Tài chính – Kế toán (tỉnh Quảng Ngãi) dẫn số liệu từ Tổng cục Thống kê, cho thấy CPI tháng 8.2025 của Việt Nam tăng 3,24% so với cùng kỳ năm trước (so với tháng 8.2024).

Theo ông Tùng: "Nếu nhìn vào chỉ số CPI thì thấy lạm phát cả nước khoảng 3,2% (so với cùng kỳ năm ngoái) nghe có vẻ… nhẹ nhàng. Nhưng với sinh viên, trượt giá không nằm ở con số khô khan, mà chính là trong từng bữa cơm, ly nước, bình xăng… Từ thực phẩm tươi sống, gà, trứng, rau củ, gạo, mì gói… cũng có nhích giá. Những khoản tăng tuy nhỏ nhưng cộng lại cả tháng cũng vài trăm ngàn đồng. Tất cả những biến động "nho nhỏ" ấy cộng lại, khiến chi phí sinh hoạt sinh viên đội lên mỗi tháng từ vài trăm ngàn đồng đến vài triệu đồng". Có thể hiểu là trượt giá không chỉ là "giá tăng theo phần trăm" trên báo cáo, mà là món thịt kho hôm trước chỉ 25.000 đồng, hôm sau đã lên thành 30.000 đồng. Hay là việc "chỉ 100.000 đồng đi chợ, năm trước mua đủ cho 2 ngày, nay chỉ còn đủ 1,5 ngày"…

Ông Tùng cho rằng sinh viên có thể giải bài toán chi tiêu bằng một số nguyên tắc cơ bản.

"Đó là áp dụng công thức 50 – 30 – 20. Trong đó, 50% thu nhập hoặc số tiền được chu cấp dành cho nhu cầu thiết yếu (ăn, ở, đi lại), 30% cho nhu cầu cá nhân (học tập, giải trí, giao lưu), và 20% để tiết kiệm hoặc dự phòng. Với sinh viên chưa có thu nhập ổn định, "thu nhập" có thể hiểu là số tiền phụ huynh gửi hàng tháng cộng với tiền làm thêm. Ngoài ra, cần phải ghi chép chi tiêu cụ thể. Không ít sinh viên "cháy túi" vào cuối tháng vì tiêu tiền mà không theo dõi. Việc ghi lại các khoản chi, hoặc dùng ứng dụng quản lý tài chính, giúp nhìn rõ dòng tiền đi đâu, từ đó điều chỉnh thói quen", ông Tùng nói.

Chuyên gia kỹ năng sống Huỳnh Thanh Tú, Trường ĐH Sư phạm TP.HCM, khuyên: "Sinh viên cần ưu tiên chỗ ở hợp lý. Tiền trọ thường chiếm 25 – 40% tổng chi tiêu hàng tháng. Nhiều bạn chọn ở ghép để tiết kiệm, vừa có bạn cùng phòng, vừa giảm áp lực tài chính. Cũng nên hạn chế "cà phê sang chảnh". Một ly cà phê máy lạnh 45.000 – 60.000 đồng/ngày có thể thành 1,3 – 1,8 triệu đồng/tháng. Thay vào đó, sinh viên có thể chọn thư viện trường, quán cà phê sinh viên, hoặc tự pha chế. Đừng quên tận dụng ưu đãi sinh viên. Nhiều hãng xe buýt, rạp chiếu phim, dịch vụ trực tuyến có chính sách giảm giá cho sinh viên. Việc này giúp tiết kiệm đáng kể nếu biết tận dụng".

Đỗ Nhật Oanh, sinh viên Phân hiệu Trường ĐH Thủy lợi TP.HCM, chia sẻ kinh nghiệm: "Nếu có tư duy sống tối giản sẽ tiết kiệm được rất nhiều khoản chi. Nên hưởng ứng phong trào "share everything" (chia sẻ mọi thứ). Theo đó, có thể góp tiền mua nồi cơm điện, bếp từ, máy giặt, lập nhóm nấu ăn tập thể, vừa tiết kiệm vừa tạo sự gắn kết".

Oanh chia sẻ một số ứng dụng quản lý chi tiêu sinh viên có thể dùng như: Money Lover, Sổ thu chi Misa, Spendee, Notion là tùy chỉnh bảng chi tiêu kèm kế hoạch học tập…

"Câu hỏi "Sinh viên trọ học ở thành phố cần bao nhiêu tiền để chi mỗi tháng?" có lẽ không bao giờ có một con số cố định, bởi phụ thuộc vào hoàn cảnh, thói quen và cả cách quản lý chi tiêu. "Nhưng trong bối cảnh giá cả không ngừng leo thang, bài toán ấy càng đáng để mỗi bạn trẻ tập dượt khả năng tài chính cá nhân, kỹ năng sống thiết yếu", ông Tùng nói thêm.