PV GAS - giữ vững vai trò đầu tàu trong ngành công nghiệp khí Việt Nam

Ngày 20/9/1990, Tổng công ty Khí Việt Nam (PV GAS) chính thức được thành lập trên cơ sở Ban Quản lý Công trình Dầu khí Vũng Tàu, với tên gọi ban đầu là “Công ty Khí đốt”. Từ những ngày đầu, doanh nghiệp được giao trọng trách thu gom, nhập khẩu, vận chuyển, tồn trữ, chế biến và kinh doanh khí - những viên gạch đầu tiên xây dựng nền móng cho một ngành công nghiệp mới mẻ nhưng đầy tiềm năng.

Đây là bước đi mang tầm nhìn chiến lược của Đảng và Nhà nước trong việc khai thác, sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên khí đốt, chuyển hóa “tài nguyên dưới lòng đất” thành nguồn năng lượng phục vụ phát triển đất nước.

Dấu mốc vàng son đầu tiên của PV GAS là ngày 26/4/1995, khi Nhà máy điện Bà Rịa chính thức phát điện bằng dòng khí đồng hành đầu tiên từ mỏ Bạch Hổ, hòa vào lưới điện quốc gia. Từ dòng khí ấy, ánh sáng đầu tiên của công nghiệp khí Việt Nam đã bừng lên, mở ra một kỷ nguyên mới - kỷ nguyên sử dụng khí tự nhiên làm nguồn năng lượng sạch hơn, hiệu quả hơn cho sản xuất và đời sống.

Thành công này không chỉ chấm dứt tình trạng đốt bỏ lãng phí ngoài khơi, mà còn đánh dấu bước chuyển mình mạnh mẽ của ngành năng lượng Việt Nam, góp phần đa dạng hóa cơ cấu nguồn năng lượng và củng cố nền tảng an ninh năng lượng quốc gia.

Cuối thập niên 1990, khi Việt Nam đang từng bước hội nhập với kinh tế khu vực, PV GAS đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng: Nhà máy Xử lý Khí Dinh Cố và Kho chứa - Cảng xuất sản phẩm lỏng PV GAS được hoàn thành và đưa vào vận hành vào cuối năm 1998.

Đây là dự án xử lý khí đầu tiên do Việt Nam tự đầu tư, xây dựng và vận hành, mang ý nghĩa đặc biệt lớn về kỹ thuật, kinh tế và xã hội. Từ đây, những dòng khí đồng hành khai thác ngoài khơi không còn bị đốt bỏ, mà được xử lý, tách chiết để thu hồi các sản phẩm có giá trị cao như khí dầu mỏ hóa lỏng (LPG) và condensate - nguồn nguyên liệu thiết yếu cho công nghiệp và đời sống dân sinh.

Tháng 5/1999, LPG và condensate lần đầu được sản xuất tại Việt Nam - đánh dấu một cột mốc vàng trong lịch sử ngành công nghiệp khí. Sự kiện này giúp PV GAS đáp ứng phần lớn nhu cầu LPG trong nước với chất lượng cao và giá cả cạnh tranh, thay thế cho nguồn hàng nhập khẩu trước đó. 

Tháng 12/2002, dòng khí đầu tiên từ bể Nam Côn Sơn được đưa vào bờ, cung cấp cho các hộ tiêu thụ khu vực Đông Nam Bộ. Đây là một dấu mốc chiến lược, mở rộng đáng kể nguồn cung khí tự nhiên cho cả nước. Từ dòng khí này, các trung tâm điện lực quy mô lớn như Phú Mỹ, Bà Rịa, Nhơn Trạch… ra đời, tạo động lực cho công nghiệp chế biến sâu, từ hóa dầu đến sản xuất phân bón, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và cải thiện đời sống người dân miền Nam.

Một năm sau, tháng 11/2003, mạng cấp khí thấp áp đầu tiên của Việt Nam được hoàn thành. Hệ thống này đưa khí tự nhiên đến gần hơn với các hộ tiêu thụ dân dụng và công nghiệp, đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc mở rộng chuỗi giá trị sản phẩm - dịch vụ của PV GAS, từ đó lan tỏa lợi ích năng lượng đến tận các khu dân cư và nhà máy.

Tháng 5/2007, dòng khí đầu tiên từ Lô PM3 - Cà Mau được đưa vào bờ, mở ra trang mới cho vùng đất cực Nam Tổ quốc. Công trình này không chỉ bảo đảm nguồn cung ổn định cho các nhà máy điện và đạm Cà Mau, mà còn tạo nền tảng phát triển bền vững cho toàn khu vực Tây Nam Bộ - nơi vốn thiếu điện, thiếu năng lượng. 

Tháng 7/2007, PV GAS chính thức chuyển đổi mô hình hoạt động sang Tổng công ty Khí Việt Nam, theo mô hình công ty mẹ - công ty con. Đây là bước ngoặt quản trị quan trọng, giúp PV GAS nâng cao năng lực điều hành, chuyên nghiệp hóa hoạt động, mở rộng quy mô và tăng sức cạnh tranh trong bối cảnh hội nhập.

Bước sang thập niên 2010, PV GAS chính thức bước vào một giai đoạn phát triển mới: tái cấu trúc để hội nhập và vươn tầm.

Tháng 5/2011, PV GAS chuyển đổi mô hình hoạt động, trở thành Công ty Cổ phần với vốn điều lệ ban đầu 18.950 tỷ đồng. Đây là bước ngoặt lịch sử giúp doanh nghiệp tăng khả năng huy động vốn, nâng cao năng lực tài chính để đầu tư mạnh mẽ hơn cho hạ tầng khí. Từ đây, PV GAS bắt đầu hoạt động với mô hình hiện đại, minh bạch và linh hoạt hơn, sẵn sàng bước vào thị trường vốn trong nước và quốc tế.

Chỉ một năm sau, tháng 5/2012, cổ phiếu GAS chính thức niêm yết trên Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE). Gần 1,9 tỷ cổ phiếu GAS được đưa lên sàn. Đây không chỉ là thành tựu tài chính, mà còn là bước chuyển mình về quản trị và minh bạch doanh nghiệp, khẳng định vị thế của PV GAS trong cộng đồng đầu tư trong nước và quốc tế.

Tháng 8/2015, dòng khí thương mại từ mỏ Hàm Rồng - Thái Bình (Lô 102-106, bể Sông Hồng) chính thức được đưa vào bờ, mở rộng bản đồ khí Việt Nam ra miền Bắc. Nguồn khí mới này cung cấp nhiên liệu cho các nhà máy điện và công nghiệp, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng, đồng thời tạo việc làm, phát triển hạ tầng và kinh tế khu vực.

Chỉ bốn tháng sau, tháng 12/2015, Hệ thống khí Nam Côn Sơn 2 - Giai đoạn 1 đi vào hoạt động, dẫn dòng khí đầu tiên từ mỏ Đại Hùng vào bờ thông qua đường ống Bạch Hổ - Dinh Cố. Công trình này đánh dấu bước tiến kỹ thuật quan trọng, thể hiện năng lực làm chủ thiết kế - thi công - vận hành công trình khí quy mô lớn của Việt Nam, đồng thời củng cố vị thế của PV GAS trong chuỗi cung ứng năng lượng quốc gia.

Năm 2016, PV GAS tăng vốn điều lệ lên 19.139 tỷ đồng, củng cố nền tảng tài chính vững chắc cho các chiến lược phát triển dài hạn. 

Bước sang giai đoạn 2018, PV GAS tiến vào chặng đường phát triển mang tính đột phá, khi chiến lược không còn chỉ dừng lại ở thu gom và vận chuyển khí, mà chuyển mạnh sang chế biến sâu, đa dạng hóa nguồn cung và từng bước hội nhập chuỗi năng lượng toàn cầu.

Tháng 5/2018, Nhà máy Xử lý khí Cà Mau (GPP Cà Mau) chính thức đi vào hoạt động, đánh dấu bước tiến mới trong việc gia tăng giá trị tài nguyên khí nội địa. Với công suất xử lý 6,2 triệu m³ khí/ngày từ nguồn PM3-CAA và hệ thống kho, cảng xuất sản phẩm đồng bộ, GPP Cà Mau cung cấp mỗi năm khoảng 200.000 tấn LPG và 12.000 tấn condensate, đóng góp đáng kể cho ngân sách địa phương, đồng thời hoàn thiện “mảnh ghép cuối cùng” của Cụm công nghiệp Khí - Điện - Đạm Cà Mau, biểu tượng cho sự tự chủ năng lượng vùng Tây Nam Bộ.

Tháng 10/2019, PV GAS khởi công Kho cảng LNG Thị Vải, đánh dấu bước đi đầu tiên của Việt Nam vào lĩnh vực LNG nhập khẩu. Với bồn chứa sức chứa 180.000 m³ và công suất giai đoạn 1 đạt 1 triệu tấn/năm, đây là kho LNG đi đầu của đất nước, được thiết kế theo tiêu chuẩn quốc tế hiện đại. Khi hoàn thành, dự án không chỉ bảo đảm an ninh năng lượng cho khu vực kinh tế trọng điểm Đông Nam Bộ, mà còn góp phần mở ra kỷ nguyên mới cho điện khí LNG Việt Nam, khi PV GAS trở thành nhà cung cấp LNG cho các Nhà máy điện Nhơn Trạch 3 & 4 - những nhà máy điện LNG tiên phong tại Việt Nam.

Tiếp đó, tháng 11/2020, Chuỗi Dự án Nam Côn Sơn 2 (giai đoạn 2) chính thức vận hành, bao gồm hệ thống đường ống Sao Vàng - Đại Nguyệt và cải hoán Nhà máy Xử lý khí Dinh Cố. Công trình này đã giúp ổn định nguồn khí sụt giảm tại Đông Nam Bộ, duy trì dòng năng lượng cho các trung tâm công nghiệp trọng điểm, đồng thời khẳng định năng lực làm chủ kỹ thuật và quản trị dự án quy mô lớn của PV GAS.

Trong năm 2021, PV GAS tiếp tục mở rộng hạ tầng phân phối với kho nổi chứa LPG lạnh tại Thái Bình, góp phần đa dạng hóa nguồn cung năng lượng miền Bắc, đảm bảo cung ứng ổn định cho sản xuất công nghiệp và dân sinh.

Bước ngoặt mang tính lịch sử đến vào năm 2023, khi Kho LNG Thị Vải giai đoạn 1 chính thức khánh thành và đưa vào vận hành, đồng thời chuyến hàng LNG đầu tiên được nhập khẩu về Việt Nam. Sự kiện này đánh dấu cột mốc chiến lược trong tiến trình đa dạng hóa nguồn năng lượng quốc gia. Cũng trong năm này, PV GAS hoàn thành tăng vốn điều lệ lên 22.967 tỷ đồng, khẳng định nền tảng tài chính vững mạnh để phát triển các dự án quy mô lớn trong tương lai.

Năm 2024, PV GAS tiếp tục cung cấp khí tái hóa từ LNG cho sản xuất điện và mở rộng phân phối LNG qua xe bồn, tàu hỏa đến các khách hàng công nghiệp trên toàn quốc - hình thành chuỗi cung ứng năng lượng tích hợp đầu tiên tại Việt Nam. Đây cũng là năm PV GAS lập kỷ lục doanh thu gần 130.000 tỷ đồng, con số cao nhất trong lịch sử 35 năm, đồng thời nâng vốn điều lệ lên 23.427 tỷ đồng - minh chứng cho hiệu quả hoạt động và chiến lược phát triển đúng hướng.

Năm 2025, PV GAS bước sang tuổi 35, thời điểm đánh dấu sự trưởng thành toàn diện: hoàn thiện hệ thống hạ tầng khí - LNG trải dài từ Bắc chí Nam, dẫn đầu thị phần LPG, giữ vai trò chủ lực trong an ninh năng lượng quốc gia, đồng thời tiên phong trong hành trình chuyển dịch năng lượng hướng tới phát thải ròng bằng “0”.

Ngày hôm nay, khi Việt Nam hướng tới nền kinh tế carbon thấp, PV GAS tiếp tục giữ vai trò người mở đường, vững vàng trong trách nhiệm quốc gia và khát vọng vươn xa. Ngọn lửa khí năm nào vẫn cháy - không chỉ trong công trình, mà trong tim mỗi người PV GAS - những người thắp sáng hành trình 35 năm và đang cùng đất nước viết tiếp chương mới của năng lượng xanh, năng lượng tương lai.