Phát hiện mới về những ngôi sao đầu tiên của vũ trụ

Theo một số báo cáo mới đây, không phải ngôi sao đầu tiên nào của vũ trụ cũng to lớn như giới thiên văn học vẫn nghĩ.

Trong nhiều thập niên, các nhà thiên văn học luôn tự hỏi những ngôi sao đầu tiên của vũ trụ trông như thế nào. Đây là nhóm tạo ra các nguyên tố hóa học mới cho vũ trụ, cho phép các thế hệ sao tiếp theo hình thành nên những hành tinh đầu tiên.

Giới thiên văn học từng cho rằng các ngôi sao nguyên thủy ban đầu được cấu tạo hoàn toàn từ hydro và heli tinh khiết, và chúng vô cùng nặng, với trọng lượng gấp hàng trăm ngàn lần mặt trời và sáng gấp hàng triệu lần hơn. Tuy nhiên, vòng đời của chúng rất ngắn, và chấm dứt bằng những vụ nổ siêu tân tinh đầy uy lực, nên không đủ thời gian lẫn vật chất để tạo thành các hành tinh.

Theo lý thuyết, những ngôi sao trên đã biến mất từ lâu và không còn để lại dấu vết nào cho giới thiên văn quan sát.

Ít nhất là các nhà thiên văn học đã nghĩ như thế, cho đến gần đây, theo Space.com hôm 7.9.

Hai báo cáo được công bố vào nửa đầu năm 2025 cho rằng những đám mây khí sụp đổ trong giai đoạn vũ trụ còn sơ khai có lẽ cũng hình thành cả những ngôi sao có khối lượng thấp hơn.

Một cuộc nghiên cứu sử dụng mô phỏng trên máy tính đã xây dựng lại sự hỗn loạn bên trong các đám mây khí đời đầu của vũ trụ, và kết quả là những đám mây này tách ra thành nhiều cụm nhỏ cho phép hình thành sao.

Nghiên cứu còn lại chứng minh rằng phân tử hydro, vốn là thành phần thiết yếu để hình thành sao, có thể đã ra đời sớm hơn và ở mức độ dồi dào hơn chúng ta tưởng. Quá trình này liên quan đến một chất xúc tác mà sự tồn tại của nó gây bất ngờ cho những nhà quan sát.

Kết quả thu được cho thấy các phản ứng hóa học trong 50 đến 100 triệu năm đầu sau vụ nổ Big Bang khai sinh vũ trụ có thể diễn ra sôi động hơn vẫn tưởng.

Và dựa vào những phát hiện mới, thế hệ sao thứ hai, cũng là nhóm các ngôi sao cổ nhất mà đến nay chúng ta có thể quan sát được, nhiều khả năng hình thành sớm hơn dự đoán của giới thiên văn.