Ông Zelensky cáo buộc Nga cố tình tạo dựng nguy cơ xảy ra sự cố hạt nhân

Ngày 1-10, Tổng thống Zelensky cáo buộc Nga đang tìm cách tạo dựng nguy cơ xảy ra sự cố hạt nhân và cho rằng Matxcơva cố tình dàn dựng cuộc tấn công làm mất điện tại nhà máy điện hạt nhân Chernobyl đã ngừng hoạt động.

Bộ Năng lượng Ukraine trước đó cho biết các cuộc tấn công của Nga đã cắt nguồn điện tới nhà máy Chernobyl, gồm cả đơn vị che chắn được dựng lên nhằm giảm thiểu ô nhiễm từ thảm họa hạt nhân lớn nhất thế giới năm 1986. 

Các quan chức năng lượng cho biết cuộc tấn công cũng khiến 307.000 khách hàng ở vùng Chernihiv lân cận bị mất điện.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky thông tin hơn 20 máy bay không người lái (drone) của Nga đã được triển khai trong cuộc tấn công vào thị trấn Slavutych, khiến nhà máy Chernobyl gần đó bị mất điện trong 3 giờ.

"Người Nga không thể nào không biết rằng một đòn tấn công vào các cơ sở ở Slavutych sẽ gây ra những hậu quả như vậy đối với Chernobyl" - ông Zelensky viết trên ứng dụng Telegram, đồng thời nhấn mạnh nơi đây vẫn còn lưu giữ lượng lớn nhiên liệu đã qua sử dụng.

Ông cáo buộc: "Đây là cuộc tấn công có chủ ý, trong đó họ đã sử dụng hơn 20 drone, mà theo đánh giá ban đầu là các drone Shahed".

Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA), cơ quan giám sát hạt nhân của Liên hợp quốc, đã ra tuyên bố thừa nhận rằng nhà máy trên đã trải qua các "dao động" sau khi mất kết nối nguồn điện bên ngoài, nhưng ban đầu các đường dây thay thế đã được sử dụng và sau đó điện đã được khôi phục.

Nga hiện chưa lên tiếng về vụ việc tại nhà máy điện hạt nhân Chernobyl.

Tuyên bố của Bộ Năng lượng Ukraine không đề cập đến nguy cơ gia tăng khả năng rò rỉ phóng xạ nào sau khi mất điện tại nhà máy Chernobyl do cuộc tấn công của Nga ở Slavutych.

"Cơ sở che chắn an toàn mới - công trình cô lập tổ máy số 4 đã bị phá hủy của nhà máy Chernobyl và ngăn chặn việc rò rỉ vật liệu phóng xạ ra môi trường - đã bị mất nguồn điện" - Bộ này thông tin.

Sau khi lò phản ứng số 4 của nhà máy Chernobyl phát nổ vào tháng 4-1986 và phát tán phóng xạ khắp châu Âu, các kỹ sư Liên Xô đã vội vàng dựng một "quan tài bê tông" bao quanh lò phản ứng này.

Công trình này đã được thay thế bằng một cơ sở che chắn mới vào năm 2016, trong khi ba lò phản ứng còn lại của nhà máy lần lượt bị ngừng hoạt động.

Ông Zelensky còn nói rằng Nga đã không làm gì để khắc phục tình trạng mất điện bên ngoài tại nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia (đang do Nga kiểm soát), mà hiện đã bước sang ngày thứ tám, và đang lợi dụng "vị thế yếu" của IAEA.

Ông Zelensky một lần nữa cáo buộc quân đội Nga về việc cắt đứt đường dây điện bên ngoài tại nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia ở đông nam Ukraine vào tuần trước.

"Người Nga hoàn toàn không làm gì để khắc phục tình hình hay cho phép các chuyên gia Ukraine khôi phục nguồn điện bên ngoài cho nhà máy" - ông nói.

Theo ông Zelensky, Nga đang "cố tình tạo dựng nguy cơ xảy ra các sự cố phóng xạ, và tiếc thay đang lợi dụng vị thế yếu của IAEA và Tổng giám đốc Rafael Grossi, cũng như việc phân tán sự chú ý của thế giới".

Về phía Nga, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói với báo giới rằng Nga đang làm mọi thứ để đảm bảo an toàn cho nhà máy Zaporizhzhia. Ông cho biết nhà máy này đã nhiều lần bị các lực lượng Ukraine tấn công.

Nga đã kiểm soát nhà máy này trong những tuần đầu của cuộc chiến và cả hai bên thường xuyên cáo buộc nhau gây nguy hiểm cho vấn đề an toàn hạt nhân. Hôm 30-9, ông Zelensky nói rằng tình hình tại nhà máy Zaporizhzhia "nghiêm trọng".

Tuy nhiên, ông Grossi, người đứng đầu IAEA, nói rằng không có mối nguy hiểm tức thì nào từ việc mất điện vì các máy phát điện chạy dầu diesel khẩn cấp vẫn đang hoạt động. Tuy nhiên, ông nói các đường dây bên ngoài cần phải được khắc phục.