Nở rộ doanh nghiệp Trung Quốc khai thác dầu mỏ ở Iraq

Các công ty tư nhân Trung Quốc đang đẩy mạnh hoạt động ở Iraq, đầu tư nhiều tỉ USD vào quốc gia khai thác dầu mỏ lớn thứ hai của Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC).

Reuters hôm qua dẫn số liệu của giới lãnh đạo 4 công ty Trung Quốc ước tính, phía tư nhân nước này đang trên đường tăng gấp đôi sản lượng dầu ở Iraq, lên mức nửa triệu thùng/ngày vào khoảng năm 2030. Đây là số liệu chưa từng được công bố trước đó.

Đối với chính quyền Baghdad, vốn đang tìm cách thu hút đầu tư của các đại gia dầu mỏ trên khắp thế giới, xu hướng các công ty tư nhân Trung Quốc gia tăng sự hiện diện ở nước này đánh dấu bước ngoặt về chính sách trong bối cảnh nền kinh tế đối mặt áp lực buộc phải tăng cường sản lượng dầu mỏ, theo nhiều quan chức Iraq. Cụ thể, chính quyền Baghdad đặt mục tiêu tăng sản lượng 50% so với hiện tại, tiến đến đạt hơn 6 triệu thùng dầu/ngày vào năm 2029.

Trong những năm trước, Bộ Dầu mỏ Iraq đã thực thi những biện pháp nhằm hạn chế sự kiểm soát của Trung Quốc đối với các mỏ dầu của thành viên OPEC. Tuy nhiên, cách đây một năm, sau khi ExxonMobil và Shell cắt giảm hoạt động, Iraq đã quyết định chuyển từ các thỏa thuận trả phí cố định theo thùng dầu sang mô hình hợp đồng chia sẻ lợi nhuận. Sự chuyển dịch mới đã thu hút phía tư nhân Trung Quốc, vốn được đánh giá có hoạt động linh hoạt so với những tập đoàn Trung Quốc và sẵn sàng chấp nhận rủi ro.

Những công ty quy mô nhỏ của Trung Quốc chỉ mất từ 2 - 3 năm để khai phá một giếng dầu, nhanh hơn mức từ 5 - 10 năm trong trường hợp là các công ty phương Tây. Và nhờ sự góp mặt của họ, chi phí khoan giếng ở một mỏ dầu chính của Iraq đã giảm phân nửa so với thập niên trước, còn từ 4 - 5 triệu USD.

Năm ngoái, một số những cái tên ít tiếng tăm của Trung Quốc gây bất ngờ lớn khi giành được phân nửa số giấy phép thăm dò dầu khí ở Iraq. Lãnh đạo những công ty này nhận định môi trường đầu tư ở quốc gia Trung Đông đã cải thiện trong bối cảnh tình hình chính trị ổn định hơn trước. Chính quyền Baghdad cũng tích cực thu hút các nhà đầu tư Trung Quốc bên cạnh đối tác truyền thống từ phương Tây.

Đối với các công ty quy mô nhỏ mà quyền điều hành nằm trong tay những người từng làm việc cho các tập đoàn nhà nước ở Trung Quốc, Iraq là cơ hội để tiếp cận những dự án có chi phí thấp và tốc độ phát triển nhanh hơn. Nói cách khác, đó là những dự án có lẽ quy mô quá nhỏ đối với các tập đoàn phương Tây hoặc Trung Quốc, nhưng vẫn vô cùng hấp dẫn cho phía tư nhân.

Trong bối cảnh cánh cửa cơ hội đang hẹp cho ngành dầu khí Trung Quốc vốn do các tập đoàn nhà nước kiểm soát, luồng đầu tư chảy ra nước ngoài và đến các giếng dầu của Iraq đã phản ánh mô hình chung đang diễn ra trong các ngành công nghiệp nặng khác. Giới doanh nghiệp tư nhân nước này đang đẩy mạnh nỗ lực mở rộng sang những thị trường mới để tìm kiếm cơ hội kinh doanh.