Nhiều sinh viên vẫn chật vật với tiếng Anh

Rất nhiều năm rồi, câu chuyện học tiếng Anh của không ít sinh viên vẫn cứ chật vật, trở thành áp lực trước khi tốt nghiệp. Và thế là mỗi năm có hàng trăm sinh viên phải ở trả nợ, không được nhận bằng đúng thời hạn… Tại sao vậy?

Ít tự họctiếng Anh nên kiến thức cứ trôi dần

Trần Lê Tú Nguyên, sinh viên năm cuối Trường ĐH Hoa Sen, chia sẻ rằng tiếng Anh vẫn là "nỗi ám ảnh" dù đã học trong suốt nhiều năm: "Em biết tiếng Anh quan trọng nhưng khi đi thi chuẩn đầu ra em vẫn rất căng thẳng. Em có thể nắm được phần đọc hiểu và ngữ pháp nhưng nghe, nói thì hoàn toàn khác. Đứng trước phần phỏng vấn hoặc bài nói em thường bị đơ, không phản xạ được. Nhiều bạn trong lớp phải thi lại 2–3 lần mới đạt yêu cầu, có người phải đi học thêm ở trung tâm bên ngoài vừa tốn tiền vừa tốn thời gian".

"Chương trình đào tạo có môn tiếng Anh nhưng em cảm giác mình học không vô, tiếp thu chậm. Lớp lại đông nên em chưa thật sự tập trung, nhiều khi lên lớp chỉ nghe giảng rồi ghi chép chứ ít chủ động luyện tập. Em nghĩ một phần cũng do em ngại hỏi bài và ngại nói sai nên việc học tiếng Anh vẫn mãi chưa tiến bộ", Trương Ngọc Thảo, sinh viên Trường ĐH Quốc tế Hồng Bàng tâm sự.

Trần Thảo Ngọc, sinh viên Trường ĐH Hoa Sen, thừa nhận: "Nhiều tiết học tiếng Anh trên lớp em thường chểnh mảng vì cảm thấy nản khi học tiếng Anh và khó tiếp thu, học hoài vẫn không vào đầu, về nhà cũng ít tự học nên kiến thức cứ trôi dần".

Huỳnh Nguyễn Thanh Thiên, sinh viên năm cuối Trường ĐH Sài Gòn, chia sẻ: "Ở trường em học các môn tiếng Anh 1, 2, 3 nhưng chủ yếu là củng cố lại kiến thức cơ bản, không có nhiều nội dung mới. Chương trình chỉ giúp sinh viên đạt mức khá chứ chưa thật sự đủ để tự tin khi sử dụng tiếng Anh. Dù ngành em có thêm một vài môn tiếng Anh chuyên ngành nhưng theo em quan sát, nhiều bạn trong lớp vẫn còn khá lo lắng khi nhắc đến chuẩn đầu ra ngoại ngữ".

Điều này đặt ra yêu cầu phải tìm ra những phương pháp học tập hiệu quả hơn, đồng thời tạo môi trường rèn luyện thực hành thường xuyên để tiếng Anh thực sự trở thành công cụ giao tiếp và làm việc.

Rèn luyện ngoại ngữ là cả một quá trình dài

Thạc sĩ Hà Nguyễn Tuyết Minh, giảng viên ngành ngôn ngữ Anh, Khoa Ngoại ngữ, Trường ĐH Sài Gòn, cho rằng lý do sinh viên gặp khó khăn với chuẩn đầu ra tiếng Anh, là có hai nguyên nhân chính. Thứ nhất, sinh viên phải cân bằng giữa học các môn chuyên ngành, tham gia hoạt động xã hội, dẫn đến việc chuẩn bị chứng chỉ thường gấp gáp và căng thẳng. Thứ hai, phương pháp học truyền thống tập trung chủ yếu vào ngữ pháp, từ vựng và kỹ năng đọc, ít cơ hội thực hành nghe, nói, viết, khiến sinh viên chưa thực sự tự tin và hoàn thiện kỹ năng.

Thạc sĩ Minh cũng cho rằng nhiều sinh viên bị cuốn vào guồng học tập hàng ngày, chưa kịp sắp xếp thời gian ôn luyện hợp lý. Khi hạn nộp chứng chỉ để đạt chuẩn đầu ra cận kề, áp lực càng tăng do không đủ thời gian ôn tập và ba kỹ năng quan trọng vẫn chưa được rèn luyện đầy đủ.

Nhìn nhận về các hạn chế trong cách học, thạc sĩ Minh cho biết sinh viên thiếu thời gian và môi trường để luyện tập chủ động các kỹ năng. "Các môn tiếng Anh chung trên đại học không đủ thời lượng để sinh viên có không gian luyện nghe, nói hay viết. Bên cạnh đó, thói quen học thuộc lòng từ vựng, ngữ pháp chỉ giúp vận dụng trong vài ngữ cảnh, nhưng không hỗ trợ tốt khi giao tiếp thực tế, nơi cần sự chủ động và linh hoạt," thạc sĩ Minh phân tích.

Thạc sĩ Nguyễn Ngọc Hải, hiện đang là quản lý học thuật hệ thống trường song ngữ Anne Hill, đồng thời là giáo viên nhiều năm kinh nghiệm giảng dạy IELTS, chỉ ra rằng hạn chế lớn nhất của sinh viên là thiếu môi trường thực hành và thiếu động lực học tập.

"Phần lớn sinh viên chỉ học để đáp ứng yêu cầu chuẩn đầu ra, chứ chưa thật sự quan tâm đến việc sử dụng tiếng Anh như thế nào trong thực tế. Trong khi đó, môi trường học tập chủ yếu vẫn sử dụng tiếng Việt, từ nghe giảng đến kiểm tra đánh giá, khiến cơ hội sử dụng tiếng Anh càng ít", thạc sĩ Hải phân tích.

Thạc sĩ Hải nhấn mạnh việc dạy tiếng Anh phải từ sớm với cách tiếp cận nhẹ nhàng, giảm áp lực điểm số và khơi gợi sự tò mò của học sinh. "Khi học sinh xem tiếng Anh là một công cụ hữu ích cho tương lai chứ không chỉ là môn học để lấy điểm, các em sẽ chủ động học hơn, tiến bộ nhanh hơn", ông Hải nói.

Về phương pháp học hiệu quả, Thạc sĩ Hà Nguyễn Tuyết Minh nhấn mạnh việc rèn luyện ngoại ngữ là một quá trình dài. Sinh viên nên luyện nghe qua các nguồn uy tín, bắt chước ngữ điệu tự nhiên; đọc tài liệu quốc tế để bổ sung kiến thức chuyên ngành và luyện kỹ năng đọc hiểu. Kỹ năng nói và viết đòi hỏi sự chủ động: luyện tập trước gương, ghi âm đánh giá bản thân, nhờ giảng viên hỗ trợ chỉnh sửa, và chủ động sử dụng tiếng Anh trong giờ học để tận dụng mọi thời gian sẵn có nâng cao năng lực.

Còn thạc sĩ Nguyễn Ngọc Hải khuyến khích người học thực hành nhiều qua kỹ năng nói và viết, đồng thời cần được hỗ trợ tâm lý để vượt qua nỗi sợ phạm lỗi. "Chỉ cần bị chê cười hay bắt lỗi, nhiều bạn sẽ nản và ngại sử dụng tiếng Anh. Trách nhiệm của giáo viên và môi trường xung quanh là tạo điều kiện an toàn để học sinh tự tin giao tiếp", thạc sĩ Hải nhấn mạnh.

Đạt IELTS 7.5 ngay từ khi chưa bước chân vào đại học không phải là chuyện dễ dàng với bất kỳ sinh viên nào, Nguyễn Ngọc Thanh Ngân, sinh viên Trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn TP.HCM, chia sẻ: "Để cải thiện khả năng nghe, mình thường luyện tập bằng cách nghe và chép chính tả các bài nói tiếng Anh trên internet. Với phần nói, mình tham khảo trước các chủ đề phổ biến, sau đó luyện tập cách trả lời và bổ sung từ vựng liên quan. Đối với đọc, mình đọc và làm các bài tập từ các tài liệu quốc tế, tra cứu từ mới sau khi hoàn thành bài và giải lại đề để ghi nhớ lâu hơn. Riêng phần viết, mình thường xem qua các bài mẫu, phân tích lỗi sai và cách dùng từ, cấu trúc câu để học hỏi và nâng cao khả năng tự viết".