Mỹ tuyên bố không chặn bắt, chỉ bắn nổ xuồng ma túy

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio ngày 3/9 tuyên bố Washington sẽ tiếp tục áp dụng chiến lược cứng rắn trong cuộc chiến chống các băng đảng buôn ma túy, sau khi quân đội Mỹ lần đầu tiên thông báo khai hỏa phá hủy một "xuồng chở ma túy" từ Venezuela trên vùng biển Caribe.
"Trong nhiều năm qua, Mỹ đã thu thập thông tin tình báo để chặn bắt các phương tiện chở ma túy, nhưng phương pháp này không phát huy hiệu quả. Cách duy nhất để chặn chúng lại là cho chúng nổ tung, tiêu diệt chúng", ông Rubio trả lời họp báo trong chuyến thăm Mexico.
Ngoại trưởng Mỹ lưu ý rằng các tổ chức tội phạm ma túy xuyên quốc gia luôn tính trước rủi ro mất khoảng 2% lượng hàng vận chuyển đến Mỹ. Tổng thống Donald Trump đã ra lệnh hành động quyết liệt hơn, bắt đầu với vụ bắn nổ xuồng ma túy chở 11 nghi phạm là thành viên băng đảng Tren de Aragua của Venezuela.
"Theo lệnh từ Tổng thống, thay vì truy bắt, chúng tôi đã khai hỏa bắn nổ chiếc xuồng. Sẽ còn nhiều vụ tương tự. Có thể một chiến dịch khác đang diễn ra ngay lúc này", ông nói.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth cho hay Lầu Năm Góc biết rõ danh tính từng người trên chiếc xuồng bị bắn nổ hôm 2/9, cũng như nhiệm vụ cụ thể của họ. "Tổng thống Trump sẵn sàng chủ động tấn công, ở mức độ chưa từng thấy", ông Hegseth nhấn mạnh.
Chính quyền Mỹ chưa công bố bằng chứng cho thấy những người trên xuồng là thành viên băng đảng Tren de Aragua, tổ chức mà chính phủ của Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro nhiều lần khẳng định đã xóa sổ trong đợt truy quét năm 2023.
Nhiều thông tin chi tiết về chiến dịch vẫn chưa được tiết lộ như loại ma túy, số lượng tang vật hay phương thức tiêu diệt tàu. Lầu Năm Góc chưa tổ chức họp báo để cung cấp thông tin chiến dịch.
Bộ trưởng Truyền thông Venezuela Freddy Nanez nghi ngờ đoạn video mà Mỹ công bố được ngụy tạo bằng trí tuệ nhân tạo (AI). Tuy nhiên, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đã bác bỏ lập luận này trên Fox, khẳng định ông xem hình ảnh cuộc tấn công qua đường truyền hình trực tiếp của quân đội.
Chính quyền Trump đầu năm nay đã đưa nhiều băng đảng và tổ chức tội phạm Mỹ Latin, trong đó có Tren de Aragua, vào danh sách khủng bố quốc tế. Ngoại trưởng Rubio và Phó tổng thống JD Vance viện dẫn quyết định này để bảo vệ tính hợp pháp của các chiến dịch tập kích ở vùng biển phía nam.
Vụ tấn công diễn ra vài tuần sau khi Mỹ tăng cường lực lượng quân sự tới khu vực Caribe và Nam Mỹ với 7 tàu chiến, một tàu ngầm hạt nhân và hàng nghìn binh sĩ.
"Nếu đây là một hoạt động buôn ma túy quy mô lớn, đáng lẽ Mỹ nên theo dõi, truy dấu đến nơi giao hàng để bắt giữ toàn bộ nghi phạm. Quyết định phá hủy phương tiện trên vùng biển quốc tế là cách làm không đúng chuẩn mực thông thường", cựu đại sứ Mỹ Luis Moreno, người nhiều năm làm việc trong lĩnh vực chống ma túy, nhận định, nói thêm rằng chiến dịch có thể nhằm thị uy nhiều hơn là hiệu quả nghiệp vụ.
Benjamin Gedan, chuyên gia về Venezuela tại Đại học Johns Hopkins, cũng đặt câu hỏi về mức độ phù hợp của hành động này.
"Thông thường, các lực lượng Mỹ sẽ áp sát, chặn bắt, đưa nghi phạm ra xét xử và truy lùng thành viên cấp cao hơn trong tổ chức. Việc khai hỏa giết chết 11 nghi phạm trên xuồng không phải cách làm việc truyền thống", ông nhận xét.
Thanh Danh (Theo CNN, AP)