Mỹ đã cam kết sẽ “bảo vệ từng km lãnh thổ NATO” sau khi các thiết bị bay không người lái (UAV) được cho là của Liên bang Nga vi phạm không phận Ba Lan vào tối 9/9.
 |
| Hiện trường vụ thiết bị bay không người lái (UAV) bị bắn rơi tại Wohyn, Ba Lan, ngày 10/9/2025. Ảnh: PAP/TTXVN. |
Báo The Kyiv Post của Ukraine tối 10/9, theo giờ địa phương, cho biết Đại tá Martin L. O’Donnell, phát ngôn viên của Bộ Tư lệnh Tối cao các Lực lượng đồng minh châu Âu (SHAPE) thuộc Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) nói rằng Bộ Chỉ huy tác chiến của Ba Lan lần đầu thông báo trên X rằng không phận nước này đã bị vi phạm.
Theo Đại tá O’Donnell, lực lượng Ba Lan và đồng minh đã được đặt trong tình trạng cảnh báo, nhưng vài giờ sau đó quay trở lại mức sẵn sàng bình thường.
“Đây là lần đầu tiên máy bay NATO đối đầu với các mối đe dọa tiềm tàng trong không phận của khối”, Đại tá O’Donnell nói và lưu ý rằng máy bay chiến đấu Hà Lan cũng đã phản ứng còn các đơn vị tên lửa Patriot của Đức tại Ba Lan thì được đặt trong tình trạng cảnh báo, trong khi Italy đã triển khai một máy bay cảnh báo sớm cùng một máy bay tiếp dầu thuộc hạm đội đa quốc gia của NATO.
Đại tá O’Donnell nhấn mạnh: “NATO, Bộ Tư lệnh Tối cao các Lực lượng đồng minh châu Âu và toàn bộ Bộ Tư lệnh Tác chiến Liên minh cam kết bảo vệ từng kilômét lãnh thổ NATO, bao gồm cả không phận của chúng ta”.
Trong khi Ba Lan xác nhận đã huy động lực lượng phòng không của mình và đồng minh để vô hiệu hóa các UAV Nga, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã không đưa ra phản ứng nào khi được các phóng viên hỏi về vụ việc vào tối 9/9.
Sau đó, trong một bài đăng ngắn trên Truth Social vào ngày 10/9, Tổng thống Mỹ Donald Trump viết: “Chuyện gì đang xảy ra với việc Liên bang Nga vi phạm không phận Ba Lan bằng thiết bị bay không người lái vậy? Rồi sẽ thấy thôi!”
Theo báo The Kyiv Post, phản ứng của ông Trump trái ngược với phản ứng gay gắt từ các nghị sĩ trong Quốc hội.
Hạ nghị sĩ Cộng hòa Joe Wilson của bang Nam Carolina, một thành viên cấp cao trong Ủy ban Đối ngoại Hạ viện, gọi vụ xâm nhập là “hành động chiến tranh”.
“Chưa đầy một tuần sau khi Tổng thống Trump tiếp Tổng thống Nawrocki tại Nhà Trắng, Liên bang Nga đã tấn công đồng minh NATO là Ba Lan bằng các UAV Shahed do Iran sản xuất. Đây là một hành động chiến tranh, và chúng tôi biết ơn các đồng minh NATO vì phản ứng kịp thời của họ”, Nghị sĩ Wilson viết trên mạng xã hội.
Ông Wilson kêu gọi Tổng thống Trump áp đặt các biện pháp trừng phạt toàn diện lên Liên bang Nga và tăng cường hỗ trợ quân sự cho Ukraine.
Thượng nghị sĩ Dân chủ Dick Durbin của Illinois cũng cảnh báo tương tự, gọi những lần vi phạm liên tiếp không phận NATO là “lời cảnh báo rõ ràng rằng (Tổng thống Liên bang Nga) Vladimir Putin đang thử thách quyết tâm của chúng ta trong việc bảo vệ Ba Lan và các nước vùng Baltic”.
Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk cho biết có 19 UAV đã xâm nhập không phận Ba Lan trong đêm 9/9, nhiều chiếc xuất phát từ Belarus.
Giới chức Ba Lan cho hay các máy bay F-16 của Ba Lan, F-35 của Hà Lan, máy bay trinh sát cảnh báo sớm (AWACS) của Italy, và máy bay tiếp dầu do NATO điều hành đã tham gia chặn các UAV.
Bốn sân bay, trong đó có Rzeszów và Warsaw, đã tạm thời đóng cửa, nhiều khu vực bị đặt trong tình trạng rủi ro.
Báo Rzeczpospolita của Ba Lan đưa tin có tới 23 UAV đã đi vào không phận Ba Lan. Tờ báo nhấn mạnh rằng, xét đến quy mô vi phạm, khó có thể coi đây là một sự cố ngẫu nhiên mà nhiều khả năng là một chiến dịch có chủ đích của Liên bang Nga nhằm thử phản ứng của Ba Lan.
Thủ tướng Tusk xác nhận Ba Lan đã chính thức yêu cầu kích hoạt Điều 4 của Hiệp ước NATO, quy định việc tham vấn giữa các đồng minh khi an ninh bị đe dọa.
Về phần mình, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky thúc giục thiết lập một hệ thống phòng không tích hợp với các đồng minh châu Âu, cáo buộc Liên bang Nga “cố ý nhắm mục tiêu vào Ba Lan”, đồng thời kêu gọi các đồng minh của Kyiv đưa ra phản ứng mạnh mẽ.
Trong khi đó, ngày 10/9, Bộ Ngoại giao Liên bang Nga đã ra tuyên bố bác bỏ những cáo buộc của Ba Lan cho rằng Moskva đã vi phạm không phận Ba Lan đêm 9/9 trong bối cảnh Liên bang Nga đang mở rộng các cuộc tấn công ở miền Tây Ukraine.
Tuyên bố nhấn mạnh Bộ Quốc phòng Liên bang Nga đã xác nhận rõ ràng rằng không có mục tiêu nào được lên kế hoạch trên lãnh thổ Ba Lan và các UAV của Liên bang Nga tấn công Ukraine đêm 9/9 chỉ có phạm vi hoạt động không quá 700 km.
Theo Bộ Ngoại giao Liên bang Nga, những cáo buộc của Ba Lan chỉ làm leo thang thêm cuộc khủng hoảng Ukraine.
Những cuốn sách hay về châu Âu
Tri Thức - Znews giới thiệu tới độc giả các cuốn sách hay nên đọc để hiểu thêm về châu Âu, khu vực có bề dày lịch sử được mệnh danh là "lục địa già".
Độc giả có thể xem thêm tại đây.
Gian số L4-07 tầng 4, nơ-2 - Gold Season, 47 Nguyễn Tuân, Thanh Xuân, Hà Nội
Điện thoại: 1900 98 98 36
Fax: 045625169
Email: info@daisan.vn