Luật sư: Mức án đề nghị với cựu tổng giám đốc SJC 'quá khắc nghiệt'

Chiều nay tại TPHCM, mở đầu phần bào chữa cho bị cáo Lê Thúy Hằng, cựu Tổng giám đốc SJC, luật sư Nguyễn Hồng Bách cho rằng VKS đã quy kết thân chủ giữ vai trò chỉ đạo, chủ mưu trong mọi vi phạm của cấp dưới, song chủ yếu dựa vào lời khai của các bị cáo khác.

Luật sư Bách mong VKS xem xét về cáo buộc này, bởi có những việc không phải do bị cáo chủ mưu, khởi xướng. Ông viện dẫn lời khai của bị cáo Phát trong quá trình điều tra rằng: "Do thấy trên thị trường mua bán vàng có sự chênh lệch giữa vàng nguyên liệu và vàng miếng SJC (SJC giá cao hơn) nên tôi nảy ra ý định sử dụng vàng nguyên liệu thu mua thị trường để gia công, chế tác thành vàng miếng rồi bán ra thị trường kiếm chênh lệch. Sau đó, tôi đến phòng làm việc của chị Hằng để trao đổi và đề xuất".

Luật sư nêu quan điểm bào chữa rằng sai phạm của các bị cáo một phần bắt nguồn từ lỗ hổng trong cơ chế quản lý vàng miếng độc quyền, khi thị trường biến động nhưng việc điều tiết, giám sát của Ngân hàng Nhà nước còn bất cập. Hiện, Chính phủ đã sửa đổi Nghị định 24 bằng Nghị định 232/2025, bãi bỏ cơ chế độc quyền, cho thấy nguyên nhân không chỉ xuất phát từ cá nhân các bị cáo. Với vai trò tổng giám đốc, bà Hằng phụ trách nhiều mảng nên khó bao quát hết hoạt động chi tiết; bị cáo khai mong muốn cải thiện đời sống nhân viên nên vô tình tạo điều kiện cho sai phạm xảy ra.

Theo luật sư, bà Hằng đã nộp khắc phục 40 tỷ đồng, có thể được xem như đã bù đắp toàn bộ thiệt hại trong tội Tham ô. Tuy vậy, VKS vẫn đề nghị mức án 18-19 năm tù là "quá nghiêm khắc". Gia đình bị cáo đang tiếp tục vay mượn, bán tài sản để nộp thêm nhưng chưa kịp hoàn tất thủ tục trước phiên xử. Luật sư đề nghị HĐXX tạo điều kiện như trong vụ án FLC, áp dụng Nghị quyết 164 để xử lý tài sản kê biên, giúp khắc phục toàn bộ hậu quả và từ đó xem xét giảm nhẹ hình phạt, vừa răn đe vừa thể hiện tính nhân đạo.

Đối đáp với quan điểm của luật sư Bách, đại diện VKS nói nguyên nhân và hành vi phạm tội có một phần từ lỗ hổng quản lý nhà nước, cũng như việc khởi xướng của bị cáo Phát. Với cương vị Tổng giám đốc SJC, bà Lê Thúy Hằng lẽ ra phải tham mưu, đề xuất giải pháp để công ty hoạt động đúng quy định, ngăn chặn vi phạm.

Cơ quan công tố cho rằng, vì tư lợi cá nhân, bà Hằng đã trực tiếp chỉ đạo cấp dưới thực hiện hành vi phạm tội trong thời gian dài. Khi SJC được quyền chủ động đề xuất giá vàng mua vào, bán ra, bị cáo thống nhất với cấp dưới chỉ bán một phần vàng bình ổn cho khách, phần còn lại đưa ra thị trường với giá cao hơn niêm yết để hưởng chênh lệch.

VKS bác quan điểm của luật sư cho rằng bị cáo không chỉ đạo cấp dưới và khẳng định bà Hằng đã lợi dụng chức vụ để tổ chức, điều hành hành vi phạm tội nhằm vụ lợi. Điều này khiến không chỉ bà mà còn kéo theo 15 bị cáo phải hầu tòa.

Cựu Tổng giám đốc SJC gửi lời xin lỗi

Trong phần nói lời sau cùng, bà Hằng bày tỏ ân hận sau 22 năm làm việc tại SJC đã để xảy ra vụ án. Bà xin chịu trách nhiệm trước Đảng, Nhà nước, gửi lời xin lỗi tới Ngân hàng Nhà nước, UBND TP HCM, Công ty SJC và tất cả đồng nghiệp.

"Xin HĐXX mở rộng khoan hồng cho tất cả 16 bị cáo trong vụ án. Sự việc xảy ra tôi cảm thấy rất có lỗi với gia đình, xin lỗi gia đình của tôi...", bà Hằng nghẹn giọng. Cựu Tổng giám đốc SJC phân trần công việc bận rộn đã không theo sát mọi việc, dẫn đến hậu quả vụ án ngày hôm nay.

Cuối cùng, bà xin được hưởng sự khoan hồng theo Nghị quyết 68, cho phép được bán tài sản khắc phục toàn bộ hậu quả và có cơ hội "quay về với gia đình sớm nhất".

Các bị cáo khác cũng bày tỏ ăn năn về các sai phạm của mình, cam kết bán tài sản để khắc phục hậu quả. Họ xin tòa xem xét bối cảnh phạm tội, hoàn cảnh gia đình để có mức án nhẹ hơn đề nghị của VKS.

Trước đó, phát biểu quan điểm giải quyết vụ án, VKS đã đánh giá bị cáo Hằng là người cầm đầu, chủ mưu nên phải chịu trách nhiệm chính; đề nghị tòa tuyên 28-30 năm tù về hai tội Tham ô tài sản và Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Có vai trò sau bà Hằng, bị cáo Trần Tấn Phát, cựu phó giám đốc xưởng vàng, bị đề nghị 22-24 năm về hai tội. 14 bị cáo khác từ 2 đến 18 năm tù.

Theo cáo trạng, giữa năm 2024, Ngân hàng Nhà nước giao cho SJC 20 tấn vàng nguyên liệu để gia công vàng miếng. Lợi dụng chức vụ Tổng giám đốc, bà Lê Thúy Hằng chỉ đạo cấp dưới lập tờ trình khống nâng định mức hao hụt, qua đó chiếm đoạt 95,8 lượng vàng. Trong đó, bà hưởng hơn 85 lượng (6,6 tỷ đồng).

Ngoài ra, bà còn chỉ đạo lập chứng từ mua vàng giá cao, bán giá thấp để tạo lỗ khống, chiếm đoạt 3,2 tỷ đồng tại Chi nhánh miền Trung. Các sai phạm này của bà và cấp dưới có dấu hiệu phạm tội Tham ô tài sản.

Ở tội danh thứ 2, cơ quan tố tụng xác định, với động cơ vụ lợi, bà Hằng cùng đồng phạm đưa vàng nguyên liệu từ bên ngoài vào 56 đợt gia công, sản xuất trái quy định hơn 6.200 lượng vàng miếng SJC, gây thiệt hại 74,8 tỷ đồng, cá nhân bà hưởng 64 tỷ.

Bà Hằng cũng bị cáo buộc chỉ đạo SJC Hải Phòng đưa vàng nguyên liệu bên ngoài vào sản xuất hơn 11.000 lượng vàng nhẫn, gây thiệt hại 15 tỷ, hưởng lợi 6,6 tỷ. Ngoài ra, từ tháng 6 đến tháng 8/2024, nhóm bị cáo còn lập khống danh sách bán 7.000 lượng vàng bình ổn giá cho hơn 4.300 khách hàng, thực tế tuồn ra ngoài, thu lợi chênh lệch 7,2 tỷ đồng, trong đó bà Hằng hưởng 2,8 tỷ.

Sau 3 ngày làm việc, phiên tòa đã kết thúc phần tranh luận. HĐXX nghị án kéo dài, sẽ đưa ra phán quyết vào sáng 30/9.

Hải Duyên