Lắng nghe tác phẩm nghệ thuật ‘giải mã’ tiếng chim hót

Lần đầu tiên, tại Hà Nội và TP.HCM, các nghệ sĩ của Đức và Việt tạo ra hai tác phẩm dựng tại công viên rừng Chương Dương và công viên Tao Đàn, mời gọi mọi người tới lắng nghe tiếng chim hót, cùng ‘giải mã’ tiếng hót ấy.

Đây là dự án Chim líu, chim lo, chim tỏ điều gì?, hai tác phẩm sắp đặt âm thanh tương tác được tạo dựng trong không gian công cộng, do Goethe-Institut Việt Nam khởi xướng, phối hợp cùng các đối tác Việt và Đức (Think Playgrounds từ Hà Nội và Baltic Raw Org từ Hamburg) thực hiện.

Ông Oliver Brandt - Viện trưởng Viện Goethe Hà Nội - cho biết hai nhóm nghệ sĩ đều có chung cam kết vì cộng đồng và bảo tồn các hệ sinh thái tự nhiên. Họ đã cùng nhau làm việc trong nhiều tháng để phát triển hai tác phẩm nghệ thuật công cộng tại Hà Nội và TP.HCM, nhân dịp kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Đức.

Lại đây và lắng nghe tiếng chim tỏ bày

Hai tác phẩm là sự kết hợp giữa nghệ thuật điêu khắc gỗ, khoa học về các loài chim, sinh thái học và công nghệ AI.

Sự kết hợp đa ngành trong một ý tưởng thú vị, tạo ra các "trạm lắng nghe" những thanh âm của thiên nhiên, đặc biệt là tiếng chim hót, để thấu hiểu những điều chim tỏ bày.

Tại Hà Nội, tác phẩm như một ngôi nhà cây, được dựng xung quanh một thân cây lớn, có bậc thang đi lên nhà.

Bên trong nhà bao quanh thân cây ấy có chiếc máy để đọc hiểu tiếng chim bay qua khu vực này, được thu trực tiếp từ những chiếc mic chuyên biệt gắn trên tán cây, một bảng thông tin về các loài chim cư trú thường xuyên ở khu vực bãi sông Hồng nơi tác phẩm được dựng.

Bà Móka Farkas - một trong hai nghệ sĩ Đức của nhóm Baltic Raw Org tham gia dự án này - giải thích về nguyên lý hoạt động của tác phẩm.

Khi mọi người bước lên ngôi nhà trên cây, nếu vào đúng thời điểm có nhiều tiếng chim hót vào sáng sớm hoặc chiều tối, chiếc mic trên tán cây sẽ thu tiếng chim hót ấy, truyền tới chiếc máy đặt trong nhà cây.

Trí tuệ nhân tạo sẽ phân tích những tiếng hót này để nhận diện đó là loại chim gì từ bộ dữ liệu khổng lồ là thành quả của ngành điểu học thế giới. Khi đã nhận diện được loài chim vừa cất tiếng hót, máy sẽ phát các thông tin cô đặc về loài chim này, các thông tin khoa học được diễn giải bằng ngôn ngữ văn học hấp dẫn, dễ hiểu.

Khi không có tiếng chim hót, sau 10 phút người tham quan chờ đợi, máy sẽ tự động phát thông tin về các loài chim thường cư trú ở địa bàn đặt tác phẩm.

Tại buổi tham quan tác phẩm chiều 19-9, nhiều người tham dự đều có chung cảm nhận tác phẩm có ý tưởng rất thú vị.

Giấc mơ lớn: Mọi người sẽ nhạy cảm hơn với các vấn đề sinh thái

Nói về ý nghĩa của tác phẩm mà các nghệ sĩ muốn gửi gắm, bà Móka Farkas chia sẻ nhóm nghệ sĩ mong rằng với tác phẩm đặt tại không gian công cộng mời gọi tất cả mọi người ghé thăm này sẽ giúp người dân có sự nhạy cảm với câu chuyện sinh thái hơn, quan tâm nhiều hơn đến môi trường, biết lắng nghe những âm thanh hoang dã bên cạnh mình.

Các nghệ sĩ tạo ra một không gian để đối thoại khẽ khàng với thiên nhiên xung quanh, thúc đẩy cộng đồng suy nghĩ khác về môi trường.

"Đó là giấc mơ lớn của chúng tôi: ý thức về môi trường ăn vào máu thịt của người dân, từ đó mới tạo ra sự thay đổi và tiến bộ xã hội", bà Móka Farkas nói với Tuổi Trẻ Online.

Chị Kim Đức, đại diện nhóm Think Playgrounds, cho biết giống như các dự án khác của Think Playgrounds, dự án này cũng có sự tham gia tích cực của người dân địa phương trong quá trình xây dựng tác phẩm.

Tại buổi khánh thành tác phẩm này chiều tối 19-9, nhiều người dân xung quanh khu vực công viên rừng Chương Dương đã đến để chào đón một tác phẩm đẹp, ý nghĩa và mới lạ của mình..