Bàn chuyện khai thác 'đất vàng' 164 Đồng Khởi hay Bót Catinat xưa

Sáng 19-9, hội thảo khoa học Di tích lịch sử Bót Catinat diễn ra tại Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM ở địa chỉ 164 Đồng Khởi (quận 1 cũ, nay là phường Sài Gòn), TP.HCM.

Đồng Khởi chính là con đường Catinat thời Pháp thuộc, còn Bót Catinat là Sở Liêm phóng/ Mật thám Nam Kỳ.

Ông Nguyễn Minh Nhựt, phó giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao, nói khi tổng kết hội thảo: "Nơi đây từ một nơi là công cụ bạo lực, trấn áp của kẻ thù đã trở thành trường học của lý tưởng cộng sản, nơi trui rèn để hình thành nên phẩm chất, khí tiết của những người cộng sản kiên trung và những người Việt Nam yêu nước".

Không chỉ đất vàng, còn là 'bảo tàng sống' Bót Catinat

50 năm qua, nơi đây từ một "địa ngục trần gian" đã trở thành trung tâm, cơ quan chuyên môn tham mưu về văn hóa, thể thao, thông tin, du lịch của TP.HCM.

Do đó, bên cạnh đề xuất công nhận Bót Catinat là di tích văn hóa - lịch sử, hội thảo còn bàn về vấn đề khai thác lợi ích kinh tế, du lịch. Trong tham luận của mình, đại tá Nguyễn Thành Trung - Chính ủy Bộ Tư lệnh TP.HCM - nêu 7 giải pháp để bảo vệ và phát huy giá trị lịch sử của công trình này.

Đặc biệt, ông cho rằng cần ứng dụng công nghệ hiện đại, sử dụng thực tế ảo (VR) hoặc thực tế tăng cường (AR) để du khách trải nghiệm một phần lịch sử sống động.

Về giá trị kinh tế của khu đất 164 Đồng Khởi, bà Lê Tú Cẩm - chủ tịch Hội Di sản văn hóa TP.HCM - ước lượng khuôn viên 3.500m2 có thể mang lại lợi nhuận ròng 4.000 tỉ đồng nếu khai thác thương mại, chưa kể doanh thu cho thuê hàng năm trên 300 tỉ đồng.

Tiến sĩ Nguyễn Thị Hậu - tổng thư ký Hội Khoa học lịch sử TP.HCM - nhận xét: "Khu đất vàng này từng quy hoạch tái phát triển (tổ hợp thương mại - khách sạn), tuy chưa thực hiện nhưng đến nay khu vực này vẫn có giá trị về bất động sản thuộc hàng cao nhất thành phố, luôn là đích đến của các nhà đầu tư địa ốc. Vì vậy, trước hết cần khẩn cấp tập hợp, nghiên cứu hồ sơ để xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa cấp thành phố cho công trình này, bảo tồn và phát huy giá trị theo định hướng giữ công năng công sở của công trình".

Bà nhận định sức ép hiện đại hóa, thương mại hóa và xây dựng mới đang đe dọa cảnh quan, nên cần có những giải pháp để bảo vệ cảnh quan theo hướng bảo tồn gắn với phát triển. "Nếu làm tốt, tuyến phố này không chỉ là khu thương mại cao cấp mà còn là bảo tàng sống của ký ức Sài Gòn" - tiến sĩ Nguyễn Thị Hậu nói.