Hy hữu ba sao chổi xanh cùng 'ghé thăm' Trái đất

Ba sao chổi xanh Lemmon, Swan và 3I/ATLAS đồng loạt tiến gần Trái đất trong tháng 10, tạo nên màn trình diễn ánh sáng kỳ ảo trên Dải Ngân hà.

Việc ba sao chổi xanh cùng xuất hiện được xem là một trong những hiện tượng thiên văn kỳ thú và hiếm gặp nhất trong năm 2025, theo báo Argentina El Diario 24. 

Sao chổi Lemmon

Sao chổi xanh Lemmon được các nhà thiên văn học phát hiện vào ngày 3-1-2025 tại Đài quan sát núi Lemmon (bang Arizona, Mỹ).

Sau nhiều tháng theo dõi, họ cho biết Lemmon đã trở nên sáng rực rỡ hơn và có thể nhìn thấy bằng ống nhòm hoặc thậm chí bằng mắt thường trong điều kiện trời tối.

Dưới ống kính của các nhà thiên văn học, sao chổi này hiện lên với chiếc đuôi xanh lam trải dài hơn 12 độ, tức lớn gấp 25 lần kích thước biểu kiến Mặt trăng.

Theo báo El Diario 24, Lemmon đạt độ sáng cực đại vào ngày 9-10, tạo nên khung cảnh ngoạn mục kéo dài suốt Dải Ngân hà. Đến ngày 21-10, nó tiến đến gần Trái đất nhất, cũng là thời điểm lý tưởng để quan sát, theo trang khoa học của Anh IFLScience Limited.

Sao chổi Swan

Sao chổi Swan được nhà thiên văn người Ukraine Vladimir Bezugly phát hiện hồi tháng 9 thông qua hình ảnh từ tàu vũ trụ SOHO của NASA. Di chuyển ở khoảng cách 24 triệu dặm (gần 39 triệu km), Swan ngày càng sáng lên khi tiến gần Trái đất.

Ngày 20 và 21-10, Swan tiến đến gần chúng ta nhất: nó xuất hiện ở hướng tây nam, trong chòm sao Đại Bàng (Aquila). Ở những khu vực ít ô nhiễm ánh sáng và không có trăng, người xem có thể nhìn thấy Swan bằng mắt thường.

Theo giáo sư Emmanuel Jehin - nhà vật lý thiên văn tại Đại học Liège (Bỉ), việc hai sao chổi cùng có thể quan sát bằng mắt thường trong một mùa là điều rất hiếm, thường 10 năm mới xảy ra một lần.

Ông cho biết cả Lemmon và Swan đều bay khá gần Mặt trời, chỉ khoảng 1/2 khoảng cách từ Trái đất đến Mặt trời, khiến hoạt động của chúng gia tăng mạnh và trở nên rực rỡ hơn khi phản xạ ánh sáng.

Sao chổi 3I/ATLAS 10 tỉ năm

3I/ATLAS là một vị khách đến từ ngoài Hệ Mặt trời, được các nhà khoa học xem là thông điệp quý giá từ không gian xa xôi. 3I/ATLAS được phát hiện từ tháng 5-2025 trong khuôn khổ Chương trình Khảo sát thiên thể ATLAS (Hawaii).

Đây là sao chổi có độ sáng yếu và cấu trúc không ổn định, khiến các nhà khoa học dự đoán nó có thể vỡ vụn khi tiến gần Mặt trời. Các phân tích ban đầu cho thấy sao chổi này có thể đã hình thành từ hơn 10 tỉ năm trước trong một vùng cổ xưa của Dải Ngân hà.

Nhà nghiên cứu Nicolas Biver, thuộc Viện Vật lý thiên văn thuộc Đài quan sát Paris (Pháp), nhận định 3I/ATLAS giống như một “viên nang thời gian” chứa đựng các dấu vết hóa học của những hệ sao đầu tiên.

Việc so sánh thành phần của nó với các sao chổi trong Hệ Mặt trời giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn liệu vật chất hình thành nên các hành tinh có mang đặc tính chung trong toàn thiên hà, hay khác biệt theo từng giai đoạn tiến hóa.

Các nhà khoa học cho biết 3I/ATLAS di chuyển với tốc độ khoảng 210.000km/h và sẽ chỉ có thể quan sát bằng kính thiên văn.