Hiểu sai vitamin B12 có thể gây ung thư nên 'trốn tránh' mặc kệ suy kiệt

Bị ung thư có phải kiêng hoàn toàn vitamin B12 không? Nhiều người nghe nói vitamin B12 gây ung thư, nên không chỉ bệnh nhân ung thư kiêng từ thuốc và thực phẩm có vitamin B12 mà nhiều người sợ mắc bệnh ung thư cũng tránh sử dụng.

Liệu vitamin B12 có liên quan đến ung thư không? Thiếu vitamin B12 có gây huyết áp, đột quỵ...?

Suy kiệt vì sợ chất gây ung thư

Bà N.T.T., 67 tuổi (Hà Nội) mổ ung thư vú đã hơn 10 năm nhưng bà luôn lo sợ bệnh tái phát, di căn nên ăn uống rất kiêng khem. Cứ nghe nói chất gì, thực phẩm gì có nguy cơ ung thư là bà không sử dụng ngay. 

Đặc biệt tất cả các loại thuốc, thực phẩm, kể cả sữa có vitamin B12 đều bị bà né tránh. Bà thực hiện nhịn ăn, ăn chay khiến cơ thể suy kiệt, thiếu máu nặng. Các bác sĩ cảnh báo phải cẩn thận khi nhiều người bệnh chết vì suy kiệt trước khi chết vì bệnh ung thư.

BS Nguyễn Xuân Tuấn, Bệnh viện Ung bướu Hưng Việt, cho biết nhiều người thấy vitamin B12 giúp tế bào phân chia và phát triển nhanh hơn nên lo ngại rằng bổ sung vitamin B12 có thể "tiếp tay" cho ung thư phát triển nhưng họ không biết rằng vitamin B12 cũng rất cần thiết cho các tế bào lành phát triển và có vai trò quan trọng trong cơ thể.

Đặc biệt những năm gần đây, một số nghiên cứu đã gợi ý mối liên hệ giữa nồng độ B12 trong máu và nguy cơ ung thư, khiến nhiều người bỗng dưng lo lắng khi bổ sung vitamin này.

Các bác sĩ Trung tâm dinh dưỡng lâm sàng Bệnh viện K cho biết trên thực tế lâm sàng, vitamin B12 vẫn được bác sĩ chỉ định bổ sung ở những người bị thiếu hụt dựa trên các xét nghiệm. Một số phác đồ điều trị ung thư phổi còn bổ sung vitamin B12 cùng axit để giảm thiểu độc tính với tế bào máu (như hạ bạch cầu, tiểu cầu) trong quá trình điều trị.

Như vậy vitamin B12 rất cần thiết với cơ thể và nên được cung cấp với liều lượng phù hợp, ưu tiên từ thực phẩm, không nên bổ sung liều lượng lớn với thời gian kéo dài...

Đừng để thiếu vitamin B12 gây tăng huyết áp, tai biến...

Theo BS Lê Thị Thanh Vui - Trung tâm huyết học và truyền máu Bệnh viện Bạch Mai, vitamin B12 đóng vai trò thiết yếu trong quá trình tổng hợp ADN, cần thiết cho sự phân chia và trưởng thành của hồng cầu trong tủy xương. Nó rất quan trọng cho việc duy trì chức năng bình thường của hệ thần kinh, bao gồm cả việc hình thành bao myelin bảo vệ các sợi thần kinh.

Thiếu vitamin B12 có thể gây thiếu máu hồng cầu so với các triệu chứng tương tự thiếu máu thiếu sắt nhưng thường kèm theo các vấn đề thần kinh như tê bì chân tay, mất thăng bằng, suy giảm trí nhớ và thậm chí tổn thương thần kinh không hồi phục nếu không được điều trị kịp thời.

BS Nguyễn Văn Tuấn phân tích vitamin B12 là một loại vitamin tan trong nước mà cơ thể cần với lượng nhỏ để duy trì hoạt động. Trong cơ thể người, vitamin B12 cần thiết cho quá trình hình thành tế bào hồng cầu, chuyển hóa tế bào, chức năng thần kinh và sản xuất ADN. Mỗi ngày cơ thể của người trưởng thành cần 2-2,4 µg vitamin B12. Vitamin B12 rất sẵn có trong các loại thực phẩm có nguồn gốc từ động vật như thịt, cá, trứng, sữa...

Thiếu vitamin B12 thường gặp ở những người ăn chay, giảm tiết axit dạ dày, viêm teo dạ dày miễn dịch, phẫu thuật cắt dạ dày hoặc nối vị tràng, viêm ruột, rối loạn mật - tụy...

Hậu quả của thiếu vitamin B12 ngoài thiếu máu thì tổn thương thần kinh có thể rất nghiêm trọng. Tổn thương hệ thần kinh do thiếu vitamin B12 phát triển tương đối chậm, nếu điều trị sớm có khả năng hồi phục tốt, trong các trường hợp điều trị trễ có thể để lại di chứng lâu dài.

Bệnh có những biểu hiện như mất cảm giác khu trú một vùng cơ thể bị chi phối bởi dây thần kinh bị tổn thương. Đôi khi

xuất hiện những cơn đau dữ dội lan tỏa khắp người. Ngoài ra người bệnh còn thấy yếu hay liệt tay chân.

Đặc biệt một công trình nghiên cứu về vấn đề thiếu vitamin B12 ở người cao tuổi cho kết quả là người cao tuổi thiếu vitamin B12 có tần suất bị tai biến mạch máu não và cao huyết áp cao hơn nhóm không bị thiếu vitamin B12.

Chỉ uống khi thiếu hụt và có chỉ định của bác sĩ

Vitamin B12 rất cần thiết và chỉ nên bổ sung khi có thiếu hụt hoặc theo chỉ định của bác sĩ. Không tự ý dùng liều cao kéo dài, đặc biệt qua tiêm hay viên uống liều lớn. Ưu tiên bổ sung từ thực phẩm đa dạng, cân bằng. Nếu ăn uống thiếu hoặc cơ thể cần dinh dưỡng cao hơn (người lớn tuổi, bệnh mạn tính, đang hóa trị), có thể chọn sản phẩm bổ sung uy tín và chất lượng.

Các loại vitamin tổng hợp có hàm lượng B12 thấp trong giới hạn cho phép thường không làm tăng nguy cơ ung thư.

"Tốt nhất hãy ăn đa dạng thực phẩm hằng ngày và nếu cần bổ sung hãy chọn sản phẩm đáng tin cậy, đúng nhu cầu của cơ thể", bác sĩ Tuấn khuyên.