Gia Lai mở lối xuất khẩu nông sản tỉ đô sang thị trường Trung Quốc

Ngày 18.8, tại P.Pleiku (Gia Lai), lần đầu tiên tỉnh Gia Lai tổ chức hội nghị hợp tác với các doanh nghiệp Quảng Tây (Trung Quốc), mở ra cánh cửa lớn để nông sản Việt tiếp cận thị trường Trung Quốc với 1,4 tỉ dân.
Hội nghị kỳ vọng thúc đẩy xuất khẩu nông sản, thủ công mỹ nghệ chủ lực của Gia Lai, đồng thời tạo dịp để các bên khảo sát vùng nguyên liệu, bàn cơ hội hợp tác, đưa sản phẩm thế mạnh vươn sang thị trường Trung Quốc.
Tham dự có đại diện Bộ Công thương; Cục Phát triển Dữ liệu lớn tỉnh Quảng Tây; 30 doanh nghiệp xuất nhập khẩu Quảng Tây; lãnh đạo các sở, ngành của tỉnh Gia Lai cùng hơn 150 doanh nghiệp, hợp tác xã và hiệp hội ngành hàng.
Thách thức "bán thô, mua tinh"
Với 977.000 ha đất sản xuất nông nghiệp và 753.000 ha đất đỏ bazan màu mỡ, Gia Lai được ví như "kho báu" tự nhiên của Tây nguyên. Những con số tưởng chừng khô khan này đã được chứng minh bằng thành quả thực tế: năm 2024, cà phê Gia Lai đạt kim ngạch xuất khẩu 640 triệu USD, trái cây 150 triệu USD.
Không chỉ dừng lại ở những thị trường truyền thống như EU, Mỹ, Hàn Quốc hay Nhật Bản, giờ đây Gia Lai hướng mạnh đến thị trường Trung Quốc, nơi có nhu cầu khổng lồ đối với trái cây, dược liệu và các sản phẩm chế biến sâu.
Theo ông Nguyễn Tuấn Thanh, Phó chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Gia Lai, thời gian qua, tỉnh này đã mở rộng nhiều diện tích cây trồng như sầu riêng, chuối, chanh dây và nhiều loại trái cây khác. Thế mạnh của địa phương là điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp, nhà đầu tư trong và ngoài nước tìm kiếm cơ hội hợp tác kinh doanh với thị trường Trung Quốc.
"Chính quyền sẽ đồng hành với doanh nghiệp nhằm tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy dòng chảy thương mại song phương, gia tăng giá trị hàng hóa…", ông Nguyễn Tuấn Thanh nhấn mạnh.
Tuy nhiên, để đi xa hơn trên thị trường Trung Quốc, Gia Lai còn nhiều việc phải làm. Bà Trần Thị Thanh Nga, Phó tổng giám đốc Công ty TNHH Vĩnh Hiệp, thẳng thắn: "Chỉ riêng đầu năm 2025, doanh nghiệp chúng tôi đã xuất khẩu khoảng 700 triệu USD cà phê, nhưng phần lớn vẫn là sản phẩm thô. Chỉ 2 triệu USD trong số đó là hàng chế biến sâu".
Thực trạng "bán nguyên liệu, mua thành phẩm" khiến giá trị thu về thấp, trong khi chi phí logistics lại cao. Hạ tầng giao thông cũng là điểm nghẽn. Trên QL19, tuyến huyết mạch nối vùng tây Gia Lai với cảng biển Quy Nhơn vẫn tồn tại những đoạn đường đẹp nhưng bị hạn chế tốc độ chỉ 50 km/giờ, làm gia tăng chi phí vận tải không cần thiết.
Những bất cập này cho thấy, muốn vươn mạnh vào thị trường Trung Quốc, Gia Lai không chỉ dựa vào lợi thế thiên nhiên mà phải cải thiện hạ tầng và đầu tư công nghệ.
Chìa khóa nâng giá trị nông sản
Để thoát khỏi vòng luẩn quẩn "xuất thô - nhập tinh", nhiều doanh nghiệp Gia Lai đã chọn con đường chuyển đổi số và đầu tư chế biến. Một doanh nghiệp cà phê tại Pleiku chia sẻ: "Chúng tôi đặt mục tiêu không chỉ xuất khẩu cà phê hạt mà còn đưa cà phê hòa tan, cà phê rang xay chất lượng cao sang thị trường Trung Quốc. Người tiêu dùng ở đó ngày càng ưa chuộng sản phẩm chế biến sâu, có thương hiệu rõ ràng".
Hội nghị hợp tác Gia Lai - Quảng Tây đã trở thành dấu mốc quan trọng. Tại đây, 7 biên bản ghi nhớ được ký kết, tập trung vào các mặt hàng trái cây, dược liệu và nông sản chế biến, những sản phẩm được người tiêu dùng Trung Quốc ưa chuộng.
Sự kiện này không chỉ mang tính ngoại giao kinh tế, mà còn khẳng định sự chủ động của Việt Nam trong việc tìm kiếm thị trường mới, đa dạng hóa đối tác thương mại. Với quy mô thị trường 1,4 tỉ dân, Trung Quốc được xem là "bàn đạp" để nông sản Gia Lai nâng tầm và mở rộng ra thế giới.
Thành công của hội nghị Gia Lai - Quảng Tây không chỉ mở ra cơ hội cho riêng địa phương này, mà còn tạo tiền đề để nhiều tỉnh thành khác đẩy mạnh xuất khẩu nông sản vào Trung Quốc. Đây cũng là một bước đi góp phần hiện thực hóa khát vọng đến năm 2045, Việt Nam trở thành quốc gia phát triển, có thu nhập cao.