Khi chúng tôi thực hiện bài viết này, chuyên cơ Beechcraft B300 đang bay là là trên đường băng Long Thành dài 4 km trong đợt bay hiệu chuẩn đầu tiên trước khi đưa vào khai thác. Chỉ hơn 2 tháng nữa, bản đồ hàng không Việt Nam sẽ đóng một dấu mốc quan trọng: Chuyến bay kỹ thuật đầu tiên khởi hành từ sân bay Nội Bài hạ cánh tại siêu sân bay lớn nhất cả nước.
Năm bản lề của kỷ nguyên dân tộc vươn mình cũng là năm ngành hàng không Việt Nam viết lên những kì tích chưa từng có.
Những cuộc bứt tốc ngoạn mục
Với những người trực tiếp thi công trên công trường dự án xây dựng Nhà ga T3 - Cảng Hàng không quốc tế (HKQT) Tân Sơn Nhất, hành trình 20 tháng xây dựng công trình này thật sự là điều thần kỳ. Khu vực thi công vốn chật hẹp, lại nằm cạnh sân bay đang hoạt động tại cửa ngõ ùn tắc nhất của TP, xung quanh là khu quân sự và khu dân cư đông đúc. Ngay cả việc đưa vật liệu vào cũng phải theo khung giờ cụ thể; thiết bị cồng kềnh phải chia nhỏ; các hạng mục, trình tự thi công phải sắp xếp thứ tự... Trong bối cảnh khó khăn như vậy, tiến độ lại đặt ra chưa từng có. Thế nên, ròng rã nhiều tháng, nhà thầu cùng các đơn vị thi công, tư vấn và hơn 2.500 kỹ sư, công nhân, người lao động đã làm việc không ngừng nghỉ, không không lễ tết. Những chiến dịch thi đua cứ nối nhau liên tục. Lãnh đạo ACV, Ban Quản lý dự án cũng thường xuyên "bán mặt" cho công trường, vừa thúc tiến độ, vừa kiểm tra từ bữa ăn ca, khu nghỉ tạm và động viên tinh thần anh em. Tất cả chỉ có một đích đến, một mục tiêu - đảm bảo tiến độ.
Những nỗ lực đã được đền đáp, dự án vượt tiến độ 2 tháng - một kết quả không ai dám nghĩ đến khi nhận nhiệm vụ. Nhà ga lớn nhất nước được vinh dự chọn làm điểm cầu chính tổ chức trực tiếp Lễ khởi công, khánh thành 80 công trình, dự án lớn trên cả nước chào mừng kỷ niệm 50 năm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Điểm lại quá trình thi công dự án nhà ga T3, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã ghi nhận những nỗ lực không ngừng nghỉ của chủ đầu tư là ACV cùng các nhà thầu trực tiếp thi công. Thủ tướng chia sẻ, nhà ga với công suất thiết kế 20 triệu lượt hành khách/năm, phục vụ 7.000 hành khách/giờ mới khởi công từ tháng 8.2022, yêu cầu về đích đúng dịp này tưởng chừng rất khó.
Tuy vậy, sau hơn 20 tháng triển khai thi công quyết liệt, "vượt nắng, thắng mưa", "xuyên lễ, xuyên Tết", với tinh thần cao nhất, nhà ga T3 đã hoàn thành vượt tiến độ 2 tháng, mang đến phục vụ người dân một công trình mới khang trang, hiện đại, áp dụng công nghệ làm thủ tục lần đầu tiên tại VN. Thủ tướng Phạm Minh Chính hy vọng thắng lợi của nhà ga T3 sẽ là tiền đề tác động tích cực tới tiến độ xây dựng Cảng Long Thành đang triển khai, để cơ bản hoàn thành dự án trong năm nay, tạo thêm kỳ tích vượt tiến độ trong công tác xây dựng hạ tầng.
Không phụ sự kỳ vọng của Thủ tướng, tinh thần thi công thần tốc đang được nối tiếp nhà ga T3 tới công trường sân bay Long Thành. Giữa giai đoạn mưa bão kéo dài, nhiều hạng mục bị gián đoạn, nhất là các công trình ngầm như tuynel, hệ thống thoát nước, nền đường… Trước bối cảnh công tác thi công bị ảnh hưởng nghiêm trọng, ACV đã chỉ đạo các Liên danh nhà thầu chủ động điều chỉnh kế hoạch, biện pháp phù hợp để đẩy nhanh thi công, lấy lại phần tiến độ đã chậm. Trên công trường những ngày này, tất cả các gói thầu đang được ACV tổ chức thi công đồng loạt theo đúng tinh thần "vượt nắng, thắng mưa, không thua gió bão", "3 ca, 4 kíp", "xuyên lễ, xuyên tết, xuyên ngày nghỉ" của Thủ tướng Chính phủ. Các Liên danh nhà thầu đã huy động hàng trăm mũi thi công, gần 14.000 chuyên gia, kỹ sư, công nhân, người lao động và khoảng 3.000 thiết bị thi công với mục tiêu cơ bản hoàn thành dự án vào cuối năm nay, đưa vào vận hành, khai thác thương mại vào nửa đầu năm 2026.
Nếu tiến độ này được đảm bảo, đây sẽ là kỳ tích mới của ngành hàng không. Bởi, công trình dự kiến khởi công vào cuối năm 2022, nhưng do thủ tục đấu thầu gặp khó khăn nên "trượt" tiến độ gần 1 năm, đến cuối tháng 8.2023 mới chính thức thi công. Lãnh đạo ACV thời điểm đó cũng đã xác định có thể phải tới nửa cuối năm 2026 mới có thể đưa nhà ga vào khai thác chính thức. Thế nhưng, với nỗ lực không ngừng nghỉ của cả hệ thống chính trị, siêu nhà ga đã có cuộc bứt tốc ngoạn mục, giành lại tiến độ đã mất và đang trên đường về đích đúng tiến độ.
Bứt phá hạ tầng, cùng đất nước tiến vào kỷ nguyên mới
Hiện sân bay Tân Sơn Nhất đã có nhà ga quốc nội lớn và hiện đại nhất nước, mở cơ hội trở thành trung tâm hàng không năng động của khu vực châu Á; Vùng kinh tế phía Nam lại chuẩn bị đón "quả đấm thép" Long Thành - con át chủ bài đưa Việt Nam thành trung tâm trung chuyển hàng không hàng đầu khu vực châu Á. Cùng với đó, ACV đang dồn lực mở rộng nhà ga hành khách T2 - Cảng HKQT Nội Bài tổng mức đầu tư gần 5.000 tỉ đồng, cũng dự kiến vượt tiến độ 2 tháng để hoàn thành trước 19.12; Rồi nâng cấp hạ tầng Cảng HKQT Vinh để cuối năm nay, cửa ngõ Bắc Trung Bộ đón sân bay mới khang trang, rộng rãi; Thay đổi diện mạo hàng loạt sân bay trên cả nước như: Liên Khương, Đồng Hới, Cát Bi, Cà Mau…
Không chỉ đầu tư mạnh cho hạ tầng, mới đây, ACV còn ký kết hợp tác chiến lược toàn diện với một tập đoàn du lịch hàng đầu cả nước với mục tiêu thiết lập chuẩn mực dịch vụ mới hướng tới chất lượng 5 sao, mở đường cho hệ sinh thái hàng không - du lịch đẳng cấp cất cánh.
Nhiều năm theo dõi ngành hàng không, LS Bùi Văn Thành, Trưởng văn phòng luật sư Mặt Trời Mới, nhận xét: Ngành hàng không VN đã ghi nhận nhiều bước tiến quan trọng trong những năm gần đây. 1 trong những điểm sáng nổi bật là đầu tư vào cơ sở hạ tầng sân bay. Việc xây dựng và mở rộng các CHK, không chỉ giúp tăng năng lực tiếp nhận hành khách mà còn tạo điều kiện để các hãng hàng không mở rộng mạng lưới bay, kết nối với nhiều quốc gia, vùng lãnh thổ, thúc đẩy giao thương kinh tế và du lịch. "Với lợi thế của người đi sau, các sân bay mới ngày càng được đầu tư mạnh về kiến trúc, thiết kế, cập nhật các công nghệ tiên tiến nhất, qua đó góp phần thay đổi diện mạo của hạ tầng hàng không Việt Nam", LS Bùi Văn Thành nói.