Động cơ tăng áp có cần thay dầu thường xuyên hơn?

Động cơ tăng áp từ lâu đã được biết đến như một giải pháp hiệu quả để nâng cao hiệu suất và tiết kiệm nhiên liệu. Tuy nhiên, ngoài hiện tượng trễ turbo, người dùng còn phải đối mặt với chi phí bảo dưỡng cao hơn, đặc biệt là việc thay dầu động cơ thường xuyên hơn so với xe dùng động cơ hút khí tự nhiên.

Công nghệ tăng áp (turbo) lần đầu xuất hiện trên xe tải vào năm 1954, và chỉ đến năm 1962 mới được đưa lên xe du lịch với mẫu Oldsmobile Jetfire.

Khi thế giới đang thúc đẩy quá trình điện hóa, động cơ tăng áp lại ngày càng phổ biến hơn. Các dòng xe hybrid (HEV), plug-in hybrid (PHEV) hay xe điện có phạm vi mở rộng (EREV) đều kết hợp động cơ đốt trong với động cơ điện. Để tăng hiệu quả nhiên liệu, các hãng xe thường thu nhỏ dung tích xy-lanh nhưng bù lại bằng công nghệ tăng áp.

Nếu như năm 2000, chỉ 1% số lượng ôtô bán ra tại Mỹ có trang bị công nghệ turbo, thì 23 năm sau, con số này đã tăng lên 37%. Ngày nay, một số chuyên gia nhận định tỷ lệ này đã chạm mức 50%. Điều đó có nghĩa là ngày càng có nhiều động cơ tăng áp cần được chăm sóc kỹ lưỡng hơn, trong đó bao gồm việc thay dầu định kỳ với tần suất dày hơn.

Khái niệm hệ thống tăng áp (turbo) được cấp bằng sáng chế từ năm 1905 bởi kỹ sư Thụy Sĩ Alfred Büchi, song phải mất hơn 20 năm ông mới hiện thực hóa thành công. Ban đầu, turbo chủ yếu được ứng dụng trên tàu thủy và máy bay.

Cơ chế vận hành của hệ thống turbo khá đặc biệt: khí thải từ động cơ làm quay một cánh quạt nối với trục quay gắn cánh quạt nén, có nhiệm vụ hút và nén thêm không khí đưa vào xy-lanh, giúp quá trình đốt cháy mạnh mẽ hơn. Thông thường, hệ thống này còn đi kèm bộ làm mát khí nạp (intercooler) để tăng mật độ không khí.

Điểm khác biệt là turbo hoạt động ở cường độ rất cao: tốc độ quay của turbine có thể đạt 350.000 vòng/phút, trong khi siêu xe Ferrari LaFerrari chỉ đạt giới hạn tua máy 9.250 vòng/phút. Không chỉ vậy, turbine còn phải đối mặt với nhiệt độ khí thải cực lớn, dao động từ 600°C đến 950°C.

Người sử dụng các dòng xe có trang bị động cơ tăng áp cần theo dõi kỹ lưỡng các yêu cầu về quy trình bảo dưỡng từ sách hướng dẫn sử dụng và kỹ thuật viên chính hãng.

Chính môi trường khắc nghiệt này tạo sức ép khủng khiếp lên dầu bôi trơn. Nhiệt độ cao khiến dầu bị loãng, giảm khả năng bôi trơn, thậm chí có thể bị phân hủy. Trong nhiều trường hợp, dầu còn hình thành lớp cặn bám vào các chi tiết của bộ tăng áp, gây hại nghiêm trọng. Vì thế, dầu động cơ của xe tăng áp thường xuống cấp nhanh hơn so với động cơ thường. Do đó, người dùng xe trang bị động cơ tăng áp cần tuân thủ chặt chẽ hướng dẫn bảo dưỡng trong sổ tay và khuyến nghị từ kỹ thuật viên chính hãng.