Doanh nghiệp "khát" lao động kỹ thuật, nhân công vẫn chỉ ở mức phổ thông

(Dân trí) - Nguồn lao động phổ thông ở Cà Mau dồi dào nhưng lại thiếu hụt nhân lực trình độ, được đào tạo, có bằng cấp chứng chỉ để đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp.

Nghịch lý thị trường lao động

Ngày 1/10, Sở Nội vụ tỉnh Cà Mau cho biết, từ 1/7, tỉnh Cà Mau (mới) đi vào hoạt động trên cơ sở hợp nhất 2 tỉnh Cà Mau và Bạc Liêu, với dân số hơn 2,6 triệu người. Trong đó, lực lượng lao động trong độ tuổi chiếm hơn 70,4%.

Tuy nhiên, thị trường lao động Cà Mau bộc lộ rõ sự chênh lệch cung - cầu: nguồn cung lao động phổ thông rất dồi dào nhưng lại thiếu hụt lao động có trình độ đào tạo, có bằng cấp, chứng chỉ.

Theo bà Trần Yến Hòa, Phó Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh Cà Mau, cuối năm 2024 (trước khi hợp nhất 2 tỉnh) tỷ lệ lao động có bằng cấp, chứng chỉ tại Bạc Liêu là 28,95%, còn Cà Mau chỉ đạt 26,5%.

Phần lớn lực lượng lao động ở Cà Mau có kinh nghiệm trong lĩnh vực nông nghiệp, nuôi trồng và khai thác thủy sản. Tuy nhiên, nhiều lao động lại thiếu các kỹ năng mềm, kỷ luật công nghiệp và tay nghề kỹ thuật để đáp ứng yêu cầu của các doanh nghiệp trong lĩnh vực chế biến, năng lượng tái tạo, dịch vụ, du lịch. Đây là những lĩnh vực đang phát triển mạnh và rất cần lao động tại Cà Mau.

Thống kê cho thấy, Cà Mau hiện có hơn 8.560 doanh nghiệp hoạt động, trong đó trên 98% là doanh nghiệp nhỏ và vừa. Các nhà máy chế biến thủy sản, dự án điện gió và các doanh nghiệp dịch vụ, du lịch liên tục có nhu cầu tuyển dụng, đặc biệt là lao động kỹ thuật, công nhân vận hành máy móc, nhân viên quản lý chất lượng, nhân sự ngành dịch vụ được đào tạo bài bản.

“Đến ngày 16/9, các đơn vị đã tiếp nhận 539 đơn hàng tuyển dụng từ doanh nghiệp, với tổng nhu cầu tuyển 8.816 người”, bà Hòa nói và cho biết thêm các doanh nghiệp rất cần lao động có trình độ đào tạo, có kỹ năng nghề.

Bên cạnh việc thiếu hụt nguồn lao động có trình độ, kỹ năng, lãnh đạo Sở Nội vụ cũng cho biết, Cà Mau vẫn còn khó khăn, hạn chế như thực trạng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội kết nối chưa đồng bộ nên chưa thu hút được nhiều nhà đầu tư lớn. Từ đó, chưa tạo được nhiều việc làm cho người lao động trên địa bàn.

“Doanh nghiệp tỉnh khó tuyển được người làm việc phù hợp, trong khi nhiều lao động khó tìm được việc làm với mức thu nhập ổn định và môi trường làm việc hấp dẫn. Tình trạng lao động đi làm việc ngoài tỉnh rất đông, chiếm tỷ lệ hơn 60% số giải quyết việc làm mới của tỉnh”, lãnh đạo Sở Nội vụ tỉnh Cà Mau thông tin.

Chiến lược cải thiện chất lượng nguồn nhân lực

Theo lãnh đạo Sở Nội vụ tỉnh Cà Mau, năm 2025, thị trường lao động Cà Mau có bước phục hồi tốt về mặt số lượng, nhưng chất lượng lao động, kỹ năng mềm, năng lực số chưa theo kịp yêu cầu.

Sở cũng dự báo năm 2026, nếu không có chiến lược nâng cao năng lực lao động, nguy cơ mất cân bằng cung - cầu lao động sẽ ngày càng lớn.

Theo bà Trần Yến Hòa, tỉnh đã có những cơ chế và giải pháp hỗ trợ cho lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng; phát triển kinh tế - xã hội nhằm tạo việc làm cho người lao động; phát triển việc làm trong khu vực kinh tế tư nhân; hỗ trợ tạo việc làm, tự tạo việc làm, chuyển đổi việc làm…

Bên cạnh đó, tỉnh cũng khuyến khích phát triển kỹ năng nghề, tạo việc làm trong lĩnh vực khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số.

Một trong những giải pháp được triển khai là tổ chức các phiên giao dịch việc làm trực tiếp hoặc lưu động ở xã, phường, tạo điều kiện để người lao động tiếp cận trực tiếp với đơn vị tuyển dụng và dễ dàng tìm được việc làm phù hợp.

Cùng với đó là tổ chức các sàn giao dịch việc làm trực tuyến, có thể giúp người lao động tìm được công việc phù hợp, nộp hồ sơ và đặt lịch phỏng vấn mà không phải gặp trực tiếp đơn vị tuyển dụng.

Lãnh đạo Sở Nội vụ cũng cho biết, Trung tâm dịch vụ việc làm tỉnh Cà Mau đã đưa vào sử dụng được ứng dụng chatbot (phần mềm trả lời tự động) với nội dung đa dạng, ngắn gọn và dễ hiểu. Người lao động dễ dàng nắm bắt được những thông tin về việc làm và một số chính sách hỗ trợ của tỉnh.