Đề xuất mới: Không phạt hộ kinh doanh vi phạm về hóa đơn trong 2 năm

(Dân trí) - Theo VCCI, hộ kinh doanh dễ mắc lỗi khi mới chuyển sang hóa đơn điện tử do chưa quen công nghệ... Các lỗi chủ yếu mang tính vô ý nên cần được xử lý theo hướng hỗ trợ để tạo điều kiện tuân thủ lâu dài.

Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) mới đây có góp ý dự thảo sửa đổi Nghị định 125/2020 về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế và hóa đơn, do Bộ Tài chính chủ trì xây dựng.

VCCI đề xuất không xử phạt hộ kinh doanh vi phạm một số quy định về hóa đơn. Cụ thể, theo Nghị định 70/2025, các hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên phải sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền kết nối trực tiếp với cơ quan thuế.  VCCI đánh giá đây là bước chuyển lớn trong quản lý thuế, là cần thiết nhưng cũng đặt ra không ít thách thức trong quá trình triển khai.

Theo kết quả khảo sát nhanh của Liên đoàn trên 1.368 hộ kinh doanh toàn quốc trong tháng 6, 68% hộ chỉ nắm sơ bộ hoặc không rõ cần làm gì, 21% hoàn toàn chưa hiểu quy định. Những khó khăn phổ biến nhất là thiếu kỹ năng công nghệ (73%) và khó thay đổi thói quen quản lý cũ (49%).

Các thách thức trên, cùng với đặc thù nguồn lực hạn chế, đã dẫn đến tình trạng trong giai đoạn đầu thực hiện, nhiều hộ kinh doanh dễ vi phạm một số yêu cầu liên quan đến hóa đơn - đặc biệt là các lỗi về hình thức như: sai sót chỉ tiêu, lập hóa đơn không đúng thời điểm...

Theo VCCI, đây chủ yếu là lỗi vô ý do chưa quen với quy trình mới, thiếu kỹ năng công nghệ, không xuất phát từ hành vi cố tình vi phạm hay trốn thuế.

Do vậy, đơn vị này kiến nghị cơ quan soạn thảo bổ sung quy định không áp dụng chế tài xử phạt hành chính với các hộ kinh doanh vi phạm quy định về hình thức trong khoảng thời gian đầu, có thể cân nhắc 2 năm. Hộ kinh doanh có trách nhiệm khắc phục các lỗi vi phạm và nộp số tiền thuế (nếu thiếu) phát sinh từ các vi phạm này.

Một nội dung kiến nghị khác cũng được VCCI nêu ra là hành vi lập hóa đơn không đúng thời điểm nhưng không ảnh hưởng đến nghĩa vụ thuế.

Theo đó, Điều 24.3 Nghị định 125/2020 quy định xử phạt chính với trường hợp hóa đơn không đúng thời điểm nhưng không dẫn đến chậm thực hiện nghĩa vụ thuế.

Theo phản ánh của doanh nghiệp, việc thiết lập hóa đơn điện tử phụ thuộc vào hoạt động điều hành của hệ thống công nghệ. Nhiều trường hợp, hệ thống này có thể ngừng hoạt động do nguyên nhân khách quan như lỗi phần mềm, tấn công mạng...

Vấn đề này có thể dẫn đến việc lập hóa đơn không đúng thời điểm, nhưng về bản chất không ảnh hưởng đến nghĩa vụ nộp thuế của doanh nghiệp, ngân sách không bị tổn hại. VCCI cho rằng hành vi này có mức độ, tính chất vi phạm rất thấp.

"Vì vậy, đề nghị cơ chế sửa đổi theo hướng xử lý chỉ cảnh báo hành động này với mức phạt ở khung nhẹ nhất", VCCI góp ý.