Đế chế kinh doanh trải khắp thế giới của ông trùm Chen Zhi

Prince Group, một trong những tập đoàn lớn nhất Campuchia, đang trở thành tâm điểm chú ý toàn cầu sau khi Mỹ truy tố và áp trừng phạt người sáng lập tập đoàn này với cáo buộc rửa tiền, lừa đảo tiền mã hóa quy mô lớn, liên quan đến các trại lao động cưỡng bức.

Bộ Tư pháp Mỹ cho rằng Chen Zhi, 37 tuổi, người được cấp quốc tịch Campuchia, cùng các đồng phạm trong Prince Group đã lợi dụng những nạn nhân bị ép làm việc trong các khu lao động cưỡng bức để lừa gạt những nhà đầu tư tiềm năng, sử dụng lợi nhuận thu được để mua du thuyền, máy bay riêng cùng loạt tài sản giá trị khác.

Cơ quan này cũng tiến hành vụ tịch thu tài sản lớn nhất trong lịch sử khi thu giữ khoảng 127.271 Bitcoin, có tổng giá trị gần 15 tỷ USD theo tỷ giá hiện hành. Giám đốc Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) Kash Patel gọi đây là "một trong những vụ trấn áp lừa đảo tài chính lớn nhất lịch sử".

Các doanh nghiệp trong đế chế kinh doanh của Chen cũng bị chính quyền Mỹ và Anh trừng phạt như một phần trong chiến dịch chung nhằm vào "tổ chức tội phạm xuyên quốc gia".

Chen sinh năm 1987 tại tỉnh Phúc Kiến và từng khởi nghiệp bằng việc mở một quán cà phê Internet tại thành phố Phúc Châu. Đến năm 2011, Chen đến Campuchia, bước chân vào lĩnh vực bất động sản bằng cách mở một công ty tại Phnom Penh.

Chen nhập tịch Campuchia vào năm 2014, một năm sau thành lập Prince Group kinh doanh đa ngành. Tập đoàn này phát triển nhanh chóng và trở thành một trong những mạng lưới kinh doanh lớn nhất, gây nhiều tranh cãi nhất ở Đông Nam Á.

Trên trang web của mình, Prince Group mô tả họ là "một trong những tập đoàn lớn nhất Campuchia, với các đơn vị kinh doanh tập trung vào ba mảng cốt lõi là phát triển bất động sản, dịch vụ tài chính và dịch vụ tiêu dùng".

Các đơn vị kinh doanh chủ chốt của Prince Group tại Campuchia gồm Prince Real Estate Group, Prince Huan Yu Real Estate Group và Prince Bank. Thông qua các đơn vị này, Prince Group sở hữu hơn 100 doanh nghiệp, hoạt động trong các lĩnh vực phát triển bất động sản, ngân hàng, tài chính, du lịch, logistics, công nghệ, thực phẩm và đồ uống, cùng các lĩnh vực liên quan đến phong cách sống.

Trang web công ty mô tả Chen là "doanh nhân đáng kính và nhà từ thiện nổi tiếng trong cộng đồng doanh nghiệp Campuchia". Trang này cho biết ông tham gia nhiều hoạt động thiện nguyện thông qua quỹ từ thiện Prince Foundation của tập đoàn. Chen năm 2020 được chính phủ Campuchia trao tặng danh hiệu Neak Oknha (tài phiệt lỗi lạc).

Straits Times đưa tin Prince Group đã thiết lập quan hệ với một số công ty tại Singapore nhằm triển khai kế hoạch xây dựng Ream City, dự án trị giá 16 tỷ USD, tương đương gần 35% GDP Campuchia năm 2024, tại thành phố Sihanoukville.

Công ty con Canopy Sands Development của Prince đã chỉ định SJ Group, công ty con trực thuộc Temasek, tập đoàn đầu tư thuộc Bộ Tài chính Singapore, đảm nhận công việc quy hoạch tổng thể, thiết kế đô thị và kỹ thuật bờ biển cho dự án Ream City. Canopy Sands là một trong những thực thể bị chính quyền Mỹ xác định có liên hệ với Chen.

Người phát ngôn của SJ Group xác nhận họ đã đảm nhận quy hoạch tổng thể cho dự án trên, song công việc kết thúc vào năm 2022. Công ty không giữ vai trò sở hữu hay điều hành nào liên quan đến Prince Group.

Trong các tuyên bố trên trang web của mình, Prince Group phủ nhận cáo buộc về việc họ liên quan đến rửa tiền và tội phạm từ năm 2024. Tuy nhiên từ hôm 16/10, người dùng Internet không thể truy cập những tuyên bố trên từ tập đoàn.

Báo Korea Times ngày 20/10 dẫn lời nghị sĩ Kang Min-kuk từ đảng Quyền lực Quốc dân (PPP) cho hay Prince Group đã thực hiện 52 giao dịch tại 5 chi nhánh ngân hàng Hàn Quốc ở Campuchia, với tổng giá trị hơn 197 tỷ won (hơn 138,5 triệu USD).

Trong số đó, khoảng 90 tỷ won (64 triệu USD) hiện vẫn được gửi tại các chi nhánh ngân hàng KB, Jeonbuk và Woori, theo dữ liệu từ Cơ quan Giám sát Tài chính Hàn Quốc (FSS).

Theo Bộ Tư pháp Mỹ, Prince Group điều hành hàng chục đơn vị kinh doanh tại hơn 30 quốc gia, đăng ký hoạt động trong lĩnh vực phát triển bất động sản, dịch vụ tài chính và dịch vụ tiêu dùng.

Tuy nhiên, Chen và các giám đốc hàng đầu trên thực tế đã phát triển Prince Group thành một trong những tổ chức tội phạm xuyên quốc gia lớn nhất châu Á, theo giới chức Mỹ. Dưới chỉ đạo từ Chen, Prince Group đã kiếm được lợi nhuận khổng lồ nhờ điều hành các khu lừa đảo tại Campuchia nhằm thực hiện những âm mưu gian lận đầu tư tiền mã hóa.

Để thực hiện âm mưu, những kẻ lừa đảo trong đường dây của Chen liên hệ với nạn nhân qua ứng dụng nhắn tin hoặc mạng xã hội, thuyết phục họ chuyển tiền mã hóa vào các tài khoản được chỉ định bằng lời hứa hẹn rằng số tiền sẽ được đầu tư và sinh lời.

Trên thực tế, số tiền đã bị đánh cắp từ các nạn nhân và "rửa sạch" nhằm phục vụ lợi ích của những kẻ phạm tội. Các nghi phạm thường xây dựng mối quan hệ với nạn nhân theo thời gian, giành lòng tin từ họ trước khi đánh cắp tiền.

Prince Group bị cáo buộc thực hiện âm mưu bằng cách dụ dỗ, lôi kéo hàng nghìn người nhẹ dạ cả tin tới Campuchia để làm "việc nhẹ lương cao", rồi ép buộc họ thực hiện các cuộc gọi lừa đảo từ những khu phức hợp được canh gác cẩn mật. Những khu nhà này có những khu ký túc xá rộng lớn, bao quanh bởi tường cao và dây thép gai, hoạt động như những trại lao động cưỡng bức.

Chen được cho là đã trực tiếp tham gia vào việc quản lý các khu lừa đảo và giữ hồ sơ liên quan đến từng khu. Ông ta cũng nắm trong tay tài liệu về các "PhoneFarm" tại những khu này. Đây là kiểu trung tâm tự động sử dụng hàng nghìn điện thoại và hàng triệu số điện thoại di động để tiến hành hoạt động lừa đảo trực tuyến.

Bộ Tư pháp Mỹ còn cáo buộc Chen tham gia vào việc sử dụng vũ lực đối với nạn nhân trong trại lao động cưỡng bức. Ông này liên lạc trực tiếp với cấp dưới để chỉ đạo đánh đập những người "gây rắc rối". Trong một trường hợp, ông ta chỉ thị rõ rằng không được "đánh đến chết" nạn nhân.

Chen và các giám đốc điều hành thân cận của Prince Group bị cho là đã lợi dụng ảnh hưởng của họ ở nhiều quốc gia nước ngoài nhằm đẩy mạnh các âm mưu lừa đảo, đồng thời hối lộ quan chức sở tại để tránh bị cơ quan thực thi pháp luật can thiệp.

Họ sau đó rửa tiền thông qua những hoạt động kinh doanh vỏ bọc của Prince Group, như cờ bạc trực tuyến hay khai thác tiền mã hóa.

Theo chỉ đạo từ Chen, các cộng sự tại Prince Group đã sử dụng kỹ thuật rửa tiền mã hóa tinh vi để che giấu nguồn lợi nhuận phi pháp của tập đoàn, trong đó lượng lớn tiền mã hóa được chia nhỏ lặp đi lặp lại qua hàng loạt địa chỉ tiền ảo, sau đó hợp nhất lại tại vài địa chỉ nhằm che giấu nguồn gốc số tiền.

Bộ Nội vụ Campuchia tuần trước cho biết Campuchia cấp quốc tịch cho Chen là hoàn toàn phù hợp với luật pháp và nước này "bật đèn xanh cho bất kỳ nhà đầu tư nào đáp ứng đủ tiêu chuẩn".

"Chúng tôi không thể đoán trước hành động mà một số cá nhân sẽ thực hiện. Tuy nhiên, chúng tôi luôn tuân thủ luật pháp và các tiêu chí pháp lý hiện hành trước khi cho phép bất kỳ cá nhân nào tiến hành một số hoạt động nhất định", ông Touch Sokhak, phát ngôn viên Bộ Nội vụ Campuchia, cho biết.

Ông Sokhak bày tỏ hy vọng Mỹ và Anh đưa ra đầy đủ bằng chứng dựa trên luật pháp quốc tế để chứng minh hành vi phạm tội của ông Chen Zhi và tập đoàn Prince Group, khẳng định Campuchia "không bao che cho những kẻ đứng ngoài vòng pháp luật hoặc đứng sau những kẻ vi phạm pháp luật".

"Chúng tôi không bảo vệ những cá nhân vi phạm pháp luật", người phát ngôn Bộ Nội vụ Campuchia nhấn mạnh, lưu ý rằng bản thân chính phủ nước này không cáo buộc Prince Group hay Chen có hành vi sai trái.

Vũ Hoàng (Theo AP, AFP, Reuters, Guardian)