Đã từng có thời châu Á thống trị marathon thế giới hơn 10 năm

Ngày nay, đường chạy marathon là cuộc đua của các VĐV Đông Phi như Kenya hay Ethiopia nhưng trước và sau thế chiến thứ 2 thì đó là sân chơi của "dân cầm đũa".

Sohn Kee-chung và đồng đội trong đội Nhật giành huy chương marathon tại Olympic Berlin.

Người châu Á đầu tiên lập kỷ lục marathon thế giới là Fusashige Suzuki. VĐV người Nhật lập kỷ lục marathon thế giới là một chuỗi sự kiện đầy kịch tính vào đầu năm 1935, trong đó kỷ lục liên tục bị phá vỡ.

Kỳ tích

Ngày 31/3/1935, tại Tokyo, Nhật Bản, Suzuki chạy với thời gian 2 giờ 27 phút 49 giây. Thành tích này phá kỷ lục thế giới trước đó của Albert Michelsen (Mỹ) lập vào năm 1925 (2:29:02). Chỉ ba ngày sau, Yasuo Ikenaka (Nhật Bản) phá kỷ lục của Suzuki với thời gian 2 giờ 26 phút 44 giây cũng tại Tokyo.

Điều đáng nói là trước khi Suzuki làm người châu Á tự hào thì vào ngày 21/3/1935, vận động viên người bán đảo Triều Tiên Sohn Kee-chung (tên Nhật Bản là Son Kitei) chạy tại Tokyo với thành tích 2 giờ 26 phút 14 giây, trong cuộc đua mà Suzuki về nhì với thành tích 2:27:49. Mặc dù đây là kỷ lục ấn tượng, Liên đoàn Điền kinh Quốc tế không công nhận do lo ngại về độ dài đường đua.

Cuối cùng, đến 3/11/1935, Sohn Kee-chung chính thức lập kỷ lục thế giới được công nhận bởi IAAF (Liên đoàn Điền kinh Quốc tế) với thời gian 2 giờ 26 phút 42 giây tại Giải đấu Meiji Shrine Games ở Tokyo.

Con trai khoe ảnh của Sohn Kee-chung.

Vào những năm 1930, bán đảo Triều Tiên là thuộc địa của Nhật Bản. Các vận động viên người Triều Tiên không được phép thi đấu dưới lá cờ của quê hương mình mà phải thi đấu dưới cái tên và màu cờ của Nhật. Chính vì vậy, tại Thế vận hội Berlin 1936, Sohn Kee-chung phải thi đấu với cái tên tiếng Nhật là Son Kitei.

Mặc dù và giành huy chương vàng môn marathon với kỷ lục Olympic là 2 giờ 29 phút 19 giây, ông từ chối ăn mừng. Thay vì niềm vui, ông khóc. Giọt nước mắt đó không phải là giọt nước mắt hạnh phúc của một nhà vô địch, mà là giọt nước mắt của một người con xa xứ phải chịu đựng nỗi buồn mất nước.

Khi đứng trên bục vinh quang, Sohn Kee-chung cúi đầu và dùng một chậu cây để che huy hiệu mặt trời mọc trên ngực áo. Hành động này không chỉ thể hiện sự bất lực mà còn là một hành động phản kháng thầm lặng, khẳng định lòng yêu nước và bản sắc dân tộc.

Còn truyền thông Nhật Bản ca ngợi ông như một người hùng quốc gia, dùng tên tiếng Nhật của ông là Son Kitei. Họ nhấn mạnh chiến thắng của ông là một vinh quang cho Nhật Bản, hoàn toàn phớt lờ thân phận người Triều Tiên của ông.

Kỷ lục của Sohn Kee-chung tồn tại suốt 12 năm trước khi bị phá bởi một “quái kiệt” do chính ông đào tạo.

Bước chân thép của Suh Yun-bok

Suh Yun-bok sinh năm 1923 tại Seoul, Hàn Quốc. Ông bắt đầu sự nghiệp chạy marathon với những thành tích ấn tượng tại các giải đấu trong nước vào năm 1946, bao gồm chức vô địch Marathon Toàn Hàn Quốc lần thứ nhất. Tài năng của ông nhanh chóng được phát hiện và dẫn dắt bởi Sohn Kee-chung để tạo lịch sử tại giải Boston Marathon năm 1947.

Vào năm 1947, Hàn Quốc vừa được giải phóng khỏi ách đô hộ của Nhật Bản (1910-1945) và đang trong giai đoạn xây dựng lại đất nước. Họ chưa có tên trên bản đồ thể thao thế giới và phải đối mặt với nhiều khó khăn tài chính.

Để có thể tham dự giải đấu, đội tuyển Hàn Quốc phải chật vật về kinh phí. Một bộ phim gần đây của Hàn Quốc, "Road to Boston" (Bước chân thép), khắc họa chân thực hành trình đầy gian khổ này, từ việc phải nhận tiền quyên góp của lính Mỹ đóng quân tại Hàn Quốc để mua vé máy bay, cho đến việc mang theo kim chi làm thức ăn.

Câu chuyện của Suh Yun-bok được lên phim.

Vào ngày 19/4/1947, Suh Yun-bok tranh tài tại giải Boston Marathon lần thứ 51. Trong suốt cuộc đua, ông phải đối mặt với nhiều thử thách, bao gồm cả việc bị một con chó lạc cắn vào chân.

Tuy nhiên, với ý chí sắt đá, ông vượt qua mọi trở ngại. Khi về đích, Suh Yun-bok vượt qua đối thủ Mikko Hietanen của Phần Lan và giành chiến thắng lịch sử với thời gian 2 giờ 25 phút 39 giây. Thành tích này phá luôn kỷ lục thế giới của chính HLV Sohn Kee-chung, người từng lập kỷ lục vào năm 1935 nhưng dưới cái tên và lá cờ của Nhật Bản.

Đây là lần đầu tiên một vận động viên Hàn Quốc giành chiến thắng trong một giải đấu quốc tế lớn và được thi đấu dưới lá cờ của quốc gia mình. Chiến thắng của Suh Yun-bok không chỉ là một thành tích thể thao mà còn là một biểu tượng của niềm tự hào dân tộc, khẳng định sự tái sinh của một quốc gia độc lập.