Có vắc xin sao vẫn tăng sốt xuất huyết?

Người mắc bệnh sốt xuất huyết đang tăng ở nhiều địa phương, nhất là TP.HCM, khi số ca năm nay đã tăng gấp 2,5 lần cùng kỳ năm ngoái với 10 ca tử vong.

Tại các bệnh viện tuyến cuối, nhiều bệnh nhân mắc sốt xuất huyết nặng phải hồi sức tích cực, chi phí điều trị rất lớn.

Liên tục tiếp nhận các ca nặng

Các khoa hồi sức tích cực chống độc, khoa sốt xuất huyết ở các bệnh viện tuyến cuối tại TP.HCM như Bệnh nhiệt đới, Nhi đồng 1, Nhi đồng TP... những ngày qua liên tục tiếp nhận ca mắc sốt xuất huyết nặng, trong đó có nhiều người trẻ hoàn toàn khỏe mạnh, không có bệnh nền trước khi mắc bệnh.

Để cứu những người bệnh này, các bác sĩ phải áp dụng nhiều phương pháp hồi sức nâng cao (thở máy, lọc máu, thay huyết tương...), trong khi thời gian điều trị kéo dài từ vài tuần đến cả tháng khiến chi phí điều trị lên đến 100 - 300 triệu đồng.

L.B.H., 22 tuổi (ngụ tỉnh Bình Phước cũ) từng là thanh niên hoàn toàn khỏe mạnh, nay phải nằm điều trị suốt tuần tại khoa hồi sức tích cực chống độc người lớn Bệnh viện Bệnh nhiệt đới vì sốc sốt xuất huyết Dengue. H. được bệnh viện địa phương chuyển đến trong tình trạng chảy máu mũi, suy thận, suy gan, suy hô hấp. 

Tại bệnh viện, các bác sĩ chẩn đoán H. bị suy đa cơ quan, bội nhiễm phổi, chưa tiêm vắc xin phòng sốt xuất huyết. Người bệnh phải lọc máu, thay huyết tương..., với tổng chi phí điều trị đến nay đã hơn 100 triệu đồng, được BHYT chi trả hoàn toàn.

Tại Hà Nội, theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Hà Nội, tuần từ 18 đến 25-7, thành phố đã ghi nhận 72 trường hợp mắc sốt xuất huyết tại 38 phường, xã, tăng gần gấp đôi so với tuần trước. 

Dù chưa có ca tử vong nhưng xu hướng gia tăng và việc xuất hiện ổ dịch tại nhiều địa bàn đang là tín hiệu đáng lo ngại.

Tính từ đầu năm đến nay Hà Nội đã ghi nhận 475 ca mắc sốt xuất huyết, phân bố tại 100/126 phường, xã. Trong tuần qua năm ổ dịch mới được ghi nhận, nâng tổng số ổ dịch trên địa bàn lên 15, trong đó bảy ổ dịch còn đang hoạt động. 

Theo đánh giá của CDC Hà Nội, đây có thể là giai đoạn đầu của một đợt dịch mới, khi các chỉ số côn trùng tại nhiều ổ dịch đang ở ngưỡng nguy cơ cao.

Bác sĩ Phan Vĩnh Thọ, trưởng khoa nhiễm D Bệnh viện Bệnh nhiệt đới, cho hay hiện có khoảng 1/3 lượng bệnh nhân nội trú ở khoa là sốt xuất huyết. Các trường hợp bệnh nhân chuyển nặng cần nhập khoa hồi sức đòi hỏi cần nhiều phương tiện hồi sức, phải theo dõi cực kỳ sát sao, tốn nhiều công sức hơn so với các bệnh khác mới cứu sống được bệnh nhân.

Vắc xin không phải biện pháp duy nhất

Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Bùi Văn Hào - giám đốc CDC Hà Nội - cho hay diễn biến thời tiết mưa nhiều, độ ẩm cao đang tạo điều kiện thuận lợi cho muỗi vằn, tác nhân truyền bệnh phát triển mạnh. Nguyên nhân khiến ca mắc sốt xuất huyết gia tăng chủ yếu là do yếu tố thời tiết. Về vắc xin phòng sốt xuất huyết, ông Hào cho hay người dân vẫn đến trung tâm để tiêm chủng.

"Do đây là vắc xin dịch vụ nên phụ thuộc vào nhu cầu của mỗi người. CDC Hà Nội chủ yếu vẫn khuyến cáo người dân thực hiện các biện pháp phòng dịch, phòng tránh muỗi/lăng quăng", ông Hào thông tin và cho hay sau khi thực hiện sáp nhập các trung tâm y tế, trạm y tế, hoạt động phòng chống dịch, xử lý ổ dịch vẫn được thực hiện thường xuyên.

Vắc xin phòng sốt xuất huyết được Bộ Y tế cho phép được triển khai tiêm dịch vụ toàn quốc từ tháng 5-2024. Đại diện Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương cho biết dù có vắc xin tiêm dịch vụ phòng sốt xuất huyết nhưng số người tiêm còn quá ít. Trong số người bệnh nặng và tử vong do sốt xuất huyết ghi nhận chưa có ai từng tiêm vắc xin phòng bệnh này.

Tại Viện Pasteur TP.HCM, bác sĩ Nguyễn Minh Ngọc - trưởng phòng khám tiêm chủng của viện - thông tin viện đang triển khai tiêm vắc xin ngừa sốt xuất huyết với số lượng tăng dần, khoảng 100 - 150 lượt/tháng.

Ông Võ Hải Sơn, phó cục trưởng Cục Phòng bệnh Bộ Y tế, cũng cho hay vắc xin phòng sốt xuất huyết là một trong những biện pháp mới, chủ động trong công tác phòng chống sốt xuất huyết. Việc đưa vắc xin vào tiêm chủng là tín hiệu tích cực, góp phần giảm số mắc, tử vong, hỗ trợ thực hiện mục tiêu bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân.

"Tuy nhiên cần lưu ý rằng vắc xin không thể thay thế các biện pháp phòng bệnh truyền thống. Để đạt hiệu quả phòng chống dịch bền vững, chúng ta vẫn cần duy trì các hoạt động giám sát dịch tễ, kiểm soát véc tơ truyền bệnh, xử lý ổ dịch sớm và triệt để, tuyên truyền nâng cao nhận thức, đặc biệt là huy động sự tham gia chủ động từ mỗi người dân", ông Sơn nhấn mạnh.