Choáng: Nam thanh niên sống cùng 2 khối u khổng lồ trên mặt suốt 10 năm

Cách đây khoảng 10 năm, nam thanh niên tại Gia Lai phát hiện có 2 khối u vùng cổ, được chẩn đoán u mạch máu. Dù đã phẫu thuật nhưng chỉ sau 2 tháng, các khối u tái phát, thậm chí phát triển lớn bất thường và đeo bám khuôn mặt anh hơn 1 thập kỷ qua.
10 năm sống trong mặc cảm và hành trình gian nan tìm kiếm hy vọng
2 khối u lớn không chỉ gây biến dạng khuôn mặt, ảnh hưởng đến ngoại hình mà còn khiến người bệnh rơi vào tình trạng mặc cảm, sống thu mình, gặp nhiều khó khăn trong công việc, chất lượng sống suy giảm nghiêm trọng. Đặc biệt, trong những tháng gần đây, người bệnh thường xuyên khó thở, nuốt nghẹn, đau tức vùng cổ, sức khỏe giảm sút và suy nhược nhanh chóng.
May mắn biết đến thông tin khoa Tai Mũi Họng, Bệnh viện Nam Sài Gòn, nơi quy tụ nhiều bác sĩ chuyên gia trong lĩnh vực phẫu thuật đầu - mặt - cổ với đầy đủ phương tiện điều trị hiện đại, anh X. đã nhanh chóng tìm đến với hy vọng cứu chữa khuôn mặt.
ThS.BS.CKII Lê Nhật Vinh - Phụ trách khoa Liên chuyên khoa cho biết: ‘Kết quả chẩn đoán hình ảnh CT scan cho thấy người bệnh có hai khối u vùng mặt - cổ, mỗi bên kích thước gần 10cm, nghi ngờ u mạch máu dị dạng tĩnh mạch. Các khối u xâm lấn sâu vào sàn miệng, dưới hàm và lan xuống vùng cạnh cổ’. Điểm khó khăn lớn nhất trong quá trình chẩn đoán là không thể thực hiện sinh thiết để xác định bản chất lành tính hay ác tính của khối u. Bởi khác với u tạng đặc, việc chọc hút lấy mẫu mô trong quá trình sinh thiết u mạch máu tiềm ẩn nguy cơ chảy máu và nhiễm trùng cao.
7 tiếng phẫu thuật chấm dứt ‘mặc cảm’ 10 năm
Với các đặc điểm phức tạp nêu trên, phẫu thuật loại bỏ khối u và gửi mẫu giải phẫu bệnh được xem là phương án điều trị tối ưu mà đội ngũ bác sĩ Tai Mũi Họng - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Nam Sài Gòn lựa chọn. Tuy nhiên, đây không phải là ca mổ đơn giản. Khu vực mặt - cổ tập trung nhiều mạch máu lớn và dây thần kinh quan trọng, khiến ca phẫu thuật tiềm ẩn nguy cơ mất máu nặng, tổn thương thần kinh dẫn đến liệt mặt, rối loạn vận động hoặc biến chứng nguy hiểm khác.
Thách thức hơn nữa, với khối u tại tĩnh mạch ê-kíp không thể áp dụng kỹ thuật nút mạch (thuyên tắc mạch) để ‘bỏ đói’ khối u trước khi mổ, nhằm giảm thiểu nguy cơ chảy máu như các khối u tại động mạch. Khác với hệ động mạch, nơi máu lưu thông một chiều từ tim đến cơ quan, hệ tĩnh mạch có thể gây hiện tượng trào ngược dòng chảy của máu khi bị tắc mạch máu hoặc các vật liệu nút mạch di chuyển đến vị trí khác, gây áp lực lớn lên tim hoặc tắc mạch khác, làm tăng nguy cơ tử vong. Vì vậy, phương án an toàn nhất là phẫu thuật mở, với yêu cầu kỹ thuật cao, sự phối hợp chặt chẽ và kinh nghiệm dày dặn của ê-kíp phẫu thuật.
‘Trước ca mổ, các bác sĩ đã phải tính toán kỹ lưỡng phương án xử trí, chuẩn bị đầy đủ phương tiện hồi sức, đơn vị máu và các thiết bị hỗ trợ cầm máu hiện đại. Đây là bước chuẩn bị vô cùng quan trọng để hạn chế tối đa nguy cơ và đảm bảo an toàn cho người bệnh.’ BS Vinh cho biết.
ThS.BS.CKII Lê Nhật Vinh - Phụ trách khoa Liên chuyên khoa, phối hợp cùng ê-kíp khoa Gây mê hồi sức thực hiện ca phẫu thuật kéo dài hơn 7 giờ đồng hồ. Quá trình được chia thành nhiều bước: Đặt catheter động mạch để theo dõi huyết áp, kiểm soát nguy cơ mất máu; sau đó cẩn trọng tiếp cận từng khối u 2 bên mặt, khéo léo kiểm soát các mạch máu và tỉ mỉ tách các khối u ra khỏi dây thần kinh mặt cũng như các cấu trúc quan trọng vùng hàm - mặt - cổ.
BS Vinh cho biết: ‘Đây là ca bệnh có tính chất khó. Khi bắt đầu tiếp cận vị trí tổn thương, chúng tôi nhận thấy các khối u không giống với u mạch máu bình thường. Chúng không chỉ to mà còn bám sát, thậm chí bao quanh nhiều cấu trúc và dây thần kinh quan trọng của vùng mặt - cổ. Tuy nhiên, nhờ hệ thống phương tiện điều trị hiện đại như dao mổ siêu âm có khả năng cầm máu ngay trong giai đoạn phẫu thuật, chúng tôi có thể hạn chế tối đa các biến chứng như mất máu và tổn thương dây thần kinh’.
Kết quả, ê-kíp đã lấy trọn vẹn hai khối u khổng lồ kích thước khoảng 7x10cm ở cả hai bên mặt, đồng thời gửi mẫu khối u làm giải phẫu bệnh. Toàn bộ dây thần kinh mặt số VII được bảo tồn nguyên vẹn, giúp người bệnh giữ lại hoàn toàn chức năng vận động cơ mặt sau phẫu thuật.
Hồi phục khả quan - lấy lại chất lượng sống
Sau phẫu thuật, anh X. tỉnh táo, không gặp biến chứng về hô hấp hay vận động vùng mặt. Đường thở thông thoáng hơn, có thể ăn thức ăn lỏng và sinh hoạt bình thường, không còn cảm giác khó nuốt hay khó thở như trước.
Đặc biệt, đường mổ tinh tế giúp anh giữ lại vẻ thẩm mỹ cho khuôn mặt, không viêm sưng hay biến dạng. Tin vui càng trọn vẹn hơn khi kết quả giải phẫu bệnh cho thấy cả 2 khối u đều là u mạch máu lành tính. 10 ngày sau đó, anh X. hạnh phúc xuất viện cùng gia đình, chấm dứt mặc cảm tưởng chừng sẽ đeo bám anh cả đời.
Theo BS Lê Nhật Vinh, các khối u khổng lồ vùng mặt như trường hợp của anh X. là bệnh lý hiếm gặp nhưng thường là u lành tính. Tuy nhiên, chúng có thể xâm lấn sâu, chèn ép đường thở, thực quản, dây thần kinh và mạch máu lớn, gây ra các biến chứng nguy hiểm như khó nuốt, khó thở, biến dạng khuôn mặt. Ngoài ra, một số khối u mạch máu có thể biến đổi bản chất thành ác tính, đòi hỏi sự phối hợp thêm phương án như hóa - xạ trị để có thể kiểm soát bệnh tốt.
Vì vậy, người bệnh không nên chủ quan khi phát hiện bất kỳ khối bất thường nào vùng mặt - cổ, mà cần thăm khám sớm tại các cơ sở có chuyên khoa Tai Mũi Họng hoặc phẫu thuật Đầu Cổ để được chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị phù hợp.