Chính phủ yêu cầu xây dựng tiêu chí sắp xếp thôn, tổ dân phố

(Dân trí) - Chính phủ giao Bộ Nội vụ sớm ban hành quy định sắp xếp thôn, tổ dân phố và hướng dẫn bố trí người hoạt động không chuyên trách, bảo đảm thống nhất toàn hệ thống.

Hướng quy định mới về sắp xếp thôn, tổ dân phố

Trong chỉ đạo mới tại Nghị quyết 268/NQ-CP về tình hình triển khai thực hiện và vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Chính phủ nhấn mạnh Bộ Nội vụ cần sớm tham mưu các văn bản sửa đổi, bổ sung liên quan đến tổ chức bộ máy, biên chế, tuyển dụng, đánh giá và đào tạo cán bộ. Đây là cơ sở để các địa phương triển khai thống nhất. Đáng chú ý, Bộ Nội vụ được giao khẩn trương xây dựng quy định sắp xếp thôn, tổ dân phố, đồng thời trong tháng 9/2025 phải trình Chính phủ ban hành quy định về tiêu chuẩn đơn vị hành chính, phân loại đơn vị hành chính và phân loại đô thị.

Tính đến cuối năm 2021, cả nước có 90.508 thôn, tổ dân phố, trong đó 69.580 thôn và 20.928 tổ dân phố. Giai đoạn 2019-2021, cả nước đã tinh giản, sáp nhập hơn 15.000 thôn, tổ dân phố, đưa tổng số còn khoảng 90.500 đơn vị. Đây là bước đi quan trọng nhằm khắc phục tình trạng manh mún, quy mô nhỏ lẻ, góp phần tinh gọn bộ máy ở cơ sở.

Tuy nhiên, nhiều nơi vẫn bất cập về dân số, diện tích hoặc đặc thù miền núi, hải đảo. Vì vậy, Chính phủ yêu cầu sớm ban hành tiêu chí, thủ tục thống nhất để địa phương có căn cứ tiếp tục sắp xếp, bảo đảm công khai, minh bạch và phù hợp thực tiễn.

Chính phủ giao Bộ Nội vụ phối hợp các bộ, ngành và địa phương hướng dẫn cụ thể cách bố trí, sử dụng người hoạt động không chuyên trách, giúp các xã, phường có căn cứ thực hiện phù hợp với tình hình thực tiễn.

Ngoài ra, Bộ Nội vụ sẽ rà soát chức năng, nhiệm vụ của các đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc UBND cấp xã, bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất trong tổ chức bộ máy. Cùng với đó, quy định về tiêu chuẩn đơn vị hành chính, phân loại đơn vị hành chính và phân loại đô thị cũng sẽ được ban hành, tạo khung pháp lý đầy đủ cho quá trình sắp xếp, kiện toàn.

Kiện toàn đội ngũ cán bộ, công chức

Chính phủ giao Bộ Nội vụ chủ trì xây dựng quy định về tiêu chuẩn chức danh, xác định vị trí việc làm, làm cơ sở tính toán số lượng biên chế phù hợp, bảo đảm bộ máy vận hành hiệu quả. Các địa phương khẩn trương kiện toàn các vị trí còn thiếu, đồng thời rút kinh nghiệm trong quá trình triển khai, đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng công tác cán bộ.

Đối với lĩnh vực giáo dục và y tế, Bộ Nội vụ phối hợp Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Y tế cùng các địa phương rà soát nhu cầu sử dụng viên chức, hướng dẫn tuyển dụng kịp thời để đáp ứng yêu cầu ngay từ năm học 2025-2026. Đồng thời, xây dựng Đề án tiền lương và phụ cấp, trình cấp có thẩm quyền quyết định, bảo đảm áp dụng thống nhất trong toàn hệ thống chính trị.

Luân chuyển cán bộ phù hợp thực tiễn

Một nội dung quan trọng khác là việc cử cán bộ từ bộ, ngành xuống địa phương. Chính phủ yêu cầu Bộ Nội vụ căn cứ nhu cầu cụ thể của từng địa phương để điều phối cán bộ hợp lý, tránh chồng chéo, lãng phí. Địa phương cũng phải chủ động bố trí, luân chuyển để không xảy ra tình trạng nơi thừa, nơi thiếu.

Bộ Nội vụ sẽ phối hợp các cơ quan liên quan xây dựng tiêu chuẩn cụ thể cho từng vị trí việc làm, từ đó làm cơ sở tuyển dụng, bổ nhiệm và đào tạo. Các chương trình bồi dưỡng chuyên sâu trong các lĩnh vực tài chính, pháp lý, công nghệ thông tin, quy hoạch sẽ được tăng cường, kết hợp với tài liệu hướng dẫn trực tuyến để cán bộ cấp xã, phường dễ dàng tiếp cận và áp dụng trong thực tiễn công việc.

Cơ chế tài chính đặc thù cho địa phương

Bộ Tài chính tiếp tục bố trí ngân sách trung ương hỗ trợ đầu tư cơ sở vật chất, nhà ở công vụ tại các xã, phường, đặc khu mới thành lập, nhất là ở vùng núi, vùng khó khăn. Đồng thời, Bộ Tài chính sẽ phối hợp với các bộ, ngành và địa phương nghiên cứu cơ chế tài chính riêng biệt, phù hợp đặc thù của từng loại hình đơn vị hành chính 2 cấp như đô thị, miền núi hay hải đảo, nhằm bảo đảm phân bổ nguồn lực hiệu quả.

Những chỉ đạo này được kỳ vọng sẽ giúp quá trình sắp xếp thôn, tổ dân phố, bố trí người hoạt động không chuyên trách và kiện toàn đội ngũ cán bộ, công chức diễn ra đồng bộ, bài bản, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của chính quyền địa phương 2 cấp.