Chiến sự Ukraine ngày 1.239: Nga oanh tạc mạnh sau tối hậu thư của ông Trump

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ra thời hạn 50 ngày để Nga đạt thỏa thuận chấm dứt xung đột, khiến người Ukraine lo sợ Moscow sẽ leo thang tấn công để tối đa hóa lợi thế trước khi đàm phán.

Chỉ một ngày sau khi Tổng thống Trump ra thời hạn và cảnh báo sẽ đánh thuế Nga, các thành phố Ukraine lại hứng chịu những đợt tấn công từ máy bay không người lái (UAV) và tên lửa của Moscow.

Không quân Ukraine hôm qua (16.7) cho biết Nga bắt đầu tấn công từ đầu ngày, với hàng loạt vụ nổ được ghi nhận khắp các thành phố, theo trang The Kyiv Independent. Không quân Ukraine cho biết Nga đã phóng đến 400 UAV, gồm 255 chiếc thuộc dạng máy bay cảm tử Shahed, cùng 1 tên lửa đạn đạo Iskander-M.

Lực lượng phòng không Ukraine bắn hạ 198 UAV trong khi 145 chiếc mồi nhử biến mất khỏi màn hình radar hoặc bị ngăn chặn bởi tác chiến điện tử. Quả tên lửa và 57 UAV còn lại rơi xuống 12 địa điểm.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết hạ tầng năng lượng đã bị nhắm đến và ít nhất 15 người bị thương trong đợt tấn công.

Nhà lãnh đạo cho rằng Nga vẫn đang duy trì chiến lược tăng cường oanh tạc trong mùa hè này bằng UAV và tên lửa. Ông nói rằng để đối phó, Ukraine cần củng cố phòng thủ với thêm các hệ thống phòng không, thêm tên lửa đánh chặn và thêm quyết tâm.

Những đợt tấn công nhiều ngày qua đã làm ông Trump thất vọng và quyết định ra tối hậu thư cho Nga, đồng thời đồng ý chuyển vũ khí cho Ukraine. Kyiv và châu Âu cho rằng 50 ngày là quá dài và lo ngại Moscow sẽ tiếp tục oanh tạc trong thời gian này. Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ ngày 15.7 nói rằng 50 ngày không phải là quá lâu.

Nga chưa bình luận về đợt tấn công đêm qua tại Ukraine. Lâu nay, nước này khẳng định không tấn công mục tiêu dân sự.

Hôm qua, Bộ Quốc phòng Nga cho biết đã kiểm soát khu định cư Novokhatske tại tỉnh Donetsk ở miền đông Ukraine. Kyiv chưa bình luận về thông tin này.

Nga kêu gọi Ukraine khôi phục đàm phán

Người phát ngôn Dmitry Peskov của Điện Kremlin ngày 16.7 kêu gọi toàn bộ đối tác gây sức ép để Ukraine tham gia vòng đàm phán trực tiếp kế tiếp với Nga, theo TASS.

"Những nỗ lực trung gian chủ yếu từ Mỹ, Tổng thống Trump và đội ngũ của ông ấy, đóng vai trò then chốt. Ngay cả khi đã có nhiều tuyên bố và phát biểu về sự thất vọng, hy vọng là đồng thời sẽ có một vài sức ép được đặt lên phía Ukraine", ông Peskov nói.

"Có vẻ như phía Ukraine đang coi mọi lời ủng hộ cho họ không phải là tín hiệu hòa bình mà là tín hiệu để tiếp tục chiến sự", ông Peskov bổ sung.

Vòng đàm phán trực tiếp thứ hai giữa Nga và Ukraine diễn ra tại Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) vào đầu tháng 6. Các bên trao đổi dự thảo bản ghi nhớ về quan điểm của mỗi bên cho việc giải quyết xung đột. Hai bên cũng đồng ý trao đổi tù binh với nhau.

Trước đó, các quan chức Nga nói rằng đến nay, Ukraine chưa đưa ra đề xuất ngày giờ cho cuộc đàm phán kế tiếp giữa hai bên.

Trong khi đó, phía Ukraine cho hay đã đề xuất ngừng bắn 30 ngày nhưng Nga phản đối và chỉ đồng ý ngừng bắn 2-3 ngày để thu thập thi thể binh sĩ, do đó không đạt thỏa thuận.

Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Rustem Umerov đã đề nghị cuộc gặp trực tiếp giữa lãnh đạo hai nước trong vòng đàm phán kế tiếp nhưng Nga không đồng ý, cho rằng việc này chỉ nên diễn ra khi đạt các thỏa thuận ở cấp thấp trước.

Mỹ chuyển vũ khí cho Ukraine, Nga theo dõi sát

Tổng thống Donald Trump ngày 16.7 cho biết các tên lửa đánh chặn cho hệ thống phòng không Patriot đã được chuyển sang Ukraine, hai ngày sau khi ông công bố thỏa thuận với NATO về việc cung cấp vũ khí cho Kyiv.

"Chúng đã được chuyển đi. Chúng đang được chuyển từ Đức và sẽ được thay thế. Trong tất cả các trường hợp, Mỹ đều nhận được thanh toán đầy đủ", nhà lãnh đạo nói với các phóng viên tại căn cứ hỗn hợp Andrews, bang Maryland.

Chính phủ Đức trước đó cho hay các nước NATO tại châu Âu đang đàm phán mua hơn 3 tổ hợp Patriot cho Ukraine. Ông Trump nói châu Âu sẽ mua vũ khí Mỹ và chuyển cho Ukraine.

Báo chí phương Tây loan tin Pháp và Ý sẽ không tham gia chương trình này. Theo đó, Pháp từ chối vì Tổng thống Emmanuel Macron đang thúc đẩy châu Âu tăng cường ngành công nghiệp quốc phòng của lục địa bằng cách mua vũ khí tự sản xuất. Bên cạnh đó, nước này cũng đang gặp hạn chế về ngân sách.

Ý không tham gia vì hạn chế tài chính cũng như nước này muốn tập trung vào các hệ thống vũ khí khác thay vì mua trực tiếp của Mỹ. Dù vậy, Ý kêu gọi tìm kiếm những con đường khác để đóng góp cho nỗ lực rộng hơn.

Truyền thông phương Tây loan tin rằng ông Trump còn cân nhắc cung cấp tên lửa không đối đất tầm xa JASSM, có tầm bắn đến 1.000 km tùy phiên bản, cho Ukraine. Tuy nhiên, Tổng thống Trump đã bác bỏ thông tin này, đồng thời khuyên Kyiv không nên tấn công thủ đô Moscow của Nga.

Người phát ngôn Peskov của Điện Kremlin nói rằng Nga đang theo dõi sát sao việc thảo luận cung cấp vũ khí tầm xa cho Ukraine.

EU đề xuất ngân sách 100 tỉ euro cho Ukraine

Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen ngày 16.7 công bố đề xuất ngân sách hoạt động trị giá 2.000 tỉ euro cho Liên minh châu Âu (EU) trong giai đoạn 2028-2034, theo Reuters. Ngân sách bao gồm 100 tỉ euro cho Ukraine. "Chúng tôi đang dành ra 100 tỉ euro cho Ukraine", bà von der Leyen nói.

Đề xuất này cần được toàn bộ 27 nước thành viên ủng hộ và Nghị viện châu Âu thông qua.

Mặt khác, EU ngày 16.7 thất bại trong việc phê chuẩn gói cấm vận thứ 18 lên Nga do có 2 nước phản đối gồm Slovakia và Malta, các nhà ngoại giao tiết lộ với Reuters.

Chính quyền Slovakia đã nói sẽ không phê chuẩn việc cấm vận Nga nếu không được đảm bảo sẽ không bị thiệt hại nếu EU triển khai kế hoạch loại bỏ nguồn khí đốt Nga.