Chỉ vì tin vào tình yêu qua mạng, một chàng trai đã rơi vào bẫy lừa đảo tình cảm, bị đưa sang Campuchia làm việc trái phép.
Câu chuyện lừa đảo nói trên được chia sẻ tại buổi tọa đàm "Nhận diện và chống tin giả trong kỷ nguyên AI" tại Trường ĐH Giao thông vận tải TP.HCM vào sáng 6.11.
Tại chương trình, N.T.B.T, sinh viên của trường, đã giơ tay, xin kể về người bạn thân từng bị lừa đảo tình cảm. T. cho biết bạn trai này là nạn nhân của chiêu trò lừa đảo bằng công nghệ AI.
T. cho hay người bạn này quen biết một cô gái rất cuốn hút trên mạng xã hội. Cô luôn là người chủ động bắt chuyện, gửi hình ảnh và gọi video khiến anh chàng tin tưởng tuyệt đối. Thực chất, toàn bộ hình ảnh xinh đẹp ấy đều do đối tượng sử dụng công nghệ để giả mạo.
T. kể tiếp khi mối quan hệ trở nên thân thiết, cô gái bắt đầu hỏi vay tiền với nhiều lý do. Vì tin tưởng, anh đã chuyển cho cô tổng số tiền lên đến hàng trăm triệu đồng. Một thời gian sau, cô ta đề nghị anh sang Campuchia “thăm người yêu” và tìm cơ hội việc làm mới. Chỉ đến khi đặt chân đến đó, anh mới hoảng hốt nhận ra mình bị đưa vào một đường dây lừa đảo. “Bạn em vẫn còn rất sốc khi nhớ lại chuyện này. Dù may mắn thoát nạn, đã trở về Việt Nam nhưng mỗi lần nhắc tới, bạn run lên vì sợ”, T. nói.
Từ câu chuyện này, T. mong muốn lực lượng công an có thêm hướng dẫn cụ thể giúp sinh viên phòng tránh lừa đảo.
Đại úy Huỳnh Đỗ Tấn Thịnh, Đội Cảnh sát Đặc nhiệm, Phòng Cảnh sát Hình sự, Công an TP.HCM, cho biết hiện nay tội phạm lừa đảo xuyên biên giới hoạt động vô cùng tinh vi, nhắm thẳng vào giới trẻ. "Một chai nước cam cũng có thể qua Cam (Campuchia). Các đối tượng chỉ cần một lý do rất đơn giản để đưa người sang đó", đại úy Thịnh cảnh báo.
Theo đại úy Thịnh, phòng của anh đang tiếp nhận và xử lý rất nhiều vụ việc tương tự. Các phương thức phổ biến nhất bao gồm: lừa tìm việc làm thu nhập cao, lừa đảo tình cảm. Dạng lừa dẫn dụ qua mạng xã hội, app hẹn hò ngày càng nhiều. Đối tượng thường giả mạo thành người xinh đẹp, dùng giọng nói ngọt ngào, chia sẻ tâm sự để tạo lòng tin. Khi mối quan hệ trở nên thân thiết, chúng bắt đầu yêu cầu gửi hình ảnh, clip riêng tư, rồi quay sang đe dọa, uy hiếp tinh thần. Hay đối tượng sẽ lên kế hoạch rủ rê nạn nhân du lịch, cà phê rồi khi tỉnh dậy đã ở sát cửa khẩu.
"Chúng tôi thường xuyên nhận các cuộc gọi cầu cứu từ sinh viên nam, đặc biệt là tân sinh viên, bị đe dọa rằng nếu không chuyển tiền sẽ bị giết. Khi điều tra, hóa ra trước đó các bạn nhận được tin nhắn kiểu: "Mình mới lên thành phố, cô đơn quá, kết bạn với mình được không?". Sau đó, đối tượng gửi hình ảnh mồi nhử, dụ bạn gửi lại hình ảnh, clip nhạy cảm. Từ đó, tội phạm bắt đầu khống chế", đại úy Thịnh phân tích.
Theo đại úy Thịnh, để nhận diện lừa đảo trên mạng, người trẻ cần nắm rõ rằng chiêu trò luôn được "làm mới" theo tháng, theo mùa và theo các sự kiện. 4 nhóm thủ đoạn thường gặp gồm: mạo danh tổ chức, trường học, giáo viên; lừa đảo tình cảm; lừa đảo tài chính - đầu tư; chiêu dụ việc làm. "Tình cảm trên mạng đa phần là giả. Nếu thực sự nghiêm túc, phải gặp gỡ trực tiếp, mặt đối mặt", anh nhấn mạnh.
Đại úy Thịnh khuyến cáo sinh viên tuyệt đối không gửi hình ảnh, clip riêng tư cho người lạ không xác minh được danh tính. Đồng thời phải cập nhật tin tức, học cách bảo vệ bản thân trên môi trường số. Bạn cũng nên cảnh giác, đặc biệt là ở app hẹn hò hay những tin nhắn tò mò, chẳng hạn như "Cho em làm quen nha", "Bạn ơi mình mới lên thành phố"… Bạn cần có sự nhận diện, tránh bị dẫn dụ bắt đưa tin nhắn nhạy cảm.
Tiến sĩ Lê Quốc Tuấn, Phó Viện trưởng Viện Công nghệ thông tin và Điện, điện tử Trường ĐH Giao thông vận tải TP.HCM cho rằng sự phát triển của AI đang tạo điều kiện để tội phạm công nghệ cao lợi dụng.
Theo tiến sĩ Tuấn, trước đây, việc chỉnh sửa hình ảnh chủ yếu được thực hiện thủ công bằng các phần mềm như photoshop, đòi hỏi người làm phải có kỹ năng đồ họa. Nhưng nay, chỉ với vài thao tác, AI có thể tạo ra một gương mặt mới, ghép vào các đoạn video, khiến người xem khó nhận biết thật giả.
Ông Tuấn cho rằng môi trường mạng không bao giờ là an toàn tuyệt đối. Những dữ liệu tưởng chừng vô hại như ảnh sinh hoạt hằng ngày hay thông tin về nơi ở đều có thể bị thu thập để gài bẫy, tạo ra các vụ lừa đảo hay uy hiếp tinh thần. Ông nhấn mạnh sinh viên cần đặc biệt chú ý đến việc bảo mật đời tư, hạn chế đăng tải hình ảnh gia đình, thông tin cá nhân hoặc các chi tiết liên quan đến lịch trình sinh hoạt lên mạng xã hội. "Chia sẻ càng ít, rủi ro càng nhỏ. Đừng để người lạ có cơ hội lợi dụng sự chủ quan của mình", ông nói.
Đại úy Thịnh thì khuyên rằng bạn trẻ không nên để ảnh thật của mình lên mạng xã hội, phải chỉnh lại một xíu để phòng ngừa lừa đảo. Bạn có thể gắn hình mặt mèo, tai thỏ, chỉnh sửa đôi chút… để người khác khó có thể làm giả được.














