Ép con học quá sức sẽ bị phạt từ 5 -10 triệu đồng, cha mẹ nói gì?

Những ngày qua, thông tin về mức phạt 5 - 10 triệu đồng đối với cha mẹ ép con học quá sức đã thu hút sự chú ý đặc biệt của dư luận.

Theo Thanh Niên đã đưa tin, từ ngày 15.12.2025, Nghị định 282/2025/NĐ-CP của Chính phủ chính thức có hiệu lực, quy định phạt tiền đối với hành vi cưỡng ép thành viên gia đình học tập quá sức. Thông tin này lập tức dấy lên nhiều ý kiến trái chiều, nhất là từ các bậc cha mẹ, những người trực tiếp chịu tác động từ quy định mới.

Quy định cần thiết để bảo vệ con trẻ khỏi áp lực học tập

Là mẹ của 2 đứa trẻ, chị Vũ Phương Vy (35 tuổi), sống tại tòa nhà The Sun Avenue, đường Mai Chí Thọ, P.An Khánh, TP.HCM (trước đây là P.An Phú, TP.Thủ Đức), cho rằng quy định này là cần thiết và kịp thời.

"Nó giúp nhắc nhở phụ huynh rằng việc học không nên trở thành áp lực đối với con cái. Nhiều người có ý tốt nhưng lại vô tình khiến con căng thẳng, mất cân bằng. Có khung pháp lý rõ ràng sẽ giúp cha mẹ ý thức hơn trong việc để con phát triển tự nhiên”, chị nói.

Tuy nhiên, chị Vy cũng thừa nhận, chính mình từng ép con học mà không nhận ra. “Là cha mẹ ai cũng muốn con cố gắng nên đôi lúc đặt ra kỳ vọng hơi cao mà không nhận ra. Khi nhận ra điều đó, ngoài giờ học chính, tôi cho con làm thêm ít bài tập rồi cho chúng chơi thể thao, ra ngoài giao tiếp. Tôi nhận ra rằng sự nỗ lực của con không chỉ đến từ điểm số, mà còn từ kỹ năng sống, khả năng thích nghi và niềm vui học hỏi”, chị Vy chia sẻ.

Theo chị, nhiều phụ huynh đặt nặng chuyện học do lo sợ con thua thiệt trong tương lai. “Xã hội vẫn đánh giá năng lực qua điểm số, bằng cấp nên cha mẹ bị cuốn vào guồng thành tích. Nhưng thành công có thể đến từ nhiều con đường khác nhau, điều quan trọng là giúp con tìm ra điều phù hợp với mình”, chị chia sẻ.

Cùng quan điểm, chị Nguyễn Thị Kim Hồng (38 tuổi), ngụ tại đường Trần Thanh Mại, P.Tân Tạo, TP.HCM (trước đây là P.Tân Tạo A, Q.Bình Tân), cho rằng quy định mới là “hồi chuông cảnh tỉnh” để các bậc cha mẹ soi lại hành trình nuôi dạy con.

“Trước giờ bản thân tôi luôn hỏi ý kiến và lắng nghe tâm tư của 2 con trước khi áp dụng các vấn đề liên quan tới học tập cũng như trong cuộc sống. Quy định này thể hiện sự quan tâm của Nhà nước tới mầm non tương lai, nhắc phụ huynh nhìn lại xem mình đang vì con hay vì ước mơ còn dang dở của chính mình”, chị Hồng nói.

Theo chị, nhiều phụ huynh thực ra không cố ý làm khổ con, mà vì sợ con thua thiệt trong cuộc đua thành tích. “Áp lực cơm áo, tiến độ công việc… khiến họ mang tâm lý so sánh, rồi vô thức truyền nó sang con cái”, chị Hồng nói.

Lo ngại con trẻ sẽ ỷ lại

Tuy nhiên, cũng có phụ huynh bày tỏ sự lo ngại trước quy định mới. Chị Nguyễn Thị Nga, ngụ tại đường số 2, P.Bình Hưng Hòa, TP.HCM (trước đây là P.Bình Hưng Hòa, Q.Bình Tân), mẹ của học sinh lớp 10, thẳng thắn chia sẻ: “Tôi không muốn ép con học, nhưng nếu không đôn đốc, con sẽ mải chơi. Cha mẹ nào chẳng muốn con có tương lai tốt hơn? Nếu trao cho trẻ quá nhiều quyền, tôi sợ chúng dễ ỷ lại, thiếu tự giác. Dạy con cần nghiêm khắc đúng lúc, chứ không thể sợ con mệt mà buông lỏng”.

Dưới góc nhìn chuyên môn, thạc sĩ tâm lý Nguyễn Thị Đào Lưu, giảng viên Trường ĐH Văn Lang, chuyên viên tâm lý học đường tại THCS Colette, đồng thời cũng là một người mẹ, cho rằng quy định này vừa có mặt tích cực, vừa có điểm cần cân nhắc.

“Mọi biện pháp đều có hai mặt. Không có một giải pháp nào là toàn năng thế nên xét ở một khía cạnh nào đó thì quy định này nhằm hướng tới việc mang lại sự tích cực, thoải mái và tạo ra một không gian an toàn cho sự phát triển của trẻ em. Tuy nhiên, quan điểm của tôi cho rằng, chính sách hay giải pháp nào cũng cần xuất phát từ sự đồng thuận, tự nguyện mới mang lại những hiệu quả tối ưu. Làm thế nào phụ huynh nhận diện được hành vi của mình đang là ép buộc con cái học tập mới là cốt lõi của vấn đề”, bà Lưu nhận định.

Theo nữ thạc sĩ, thay vì chỉ xử phạt, nên tiếp cận theo một hướng khác gần gũi, tích cực và khả thi hơn như nâng cao nhận thức của phụ huynh trong vấn đề học tập, thành tích của con cái. Ba mẹ cũng cần ứng xử với con một cách tôn trọng, lắng nghe thay vì ép buộc. Bên cạnh đó, hệ thống giáo dục cũng cần thay đổi, không chỉ đánh giá học sinh qua điểm số mà phải ghi nhận kỹ năng, cảm xúc và khả năng sáng tạo.

Với kinh nghiệm cá nhân và kiến thức chuyên môn, bà Lưu khuyên: “Không ít cha mẹ mang theo kỳ vọng và cả những hối tiếc mà mình chưa thực hiện được để áp đặt lên con, mong con thực hiện thay ước mơ dang dở của mình. Cũng có trường hợp cha mẹ áp đặt những chuẩn mực của thời họ lên các con như: phải học giỏi, xuất sắc mới mong có cuộc sống tốt… Đồng ý rằng, cha mẹ sẽ là những người định hướng, dẫn đường cho con nhưng hãy đứng ở góc độ của trẻ để hiểu con cần và muốn gì. Không phải đứa trẻ nào cũng bắt kịp những suy nghĩ và kế hoạch trưởng thành của người lớn, vậy nên hãy chậm lại để đồng hành cùng con. Cần lắng nghe con trẻ và quan trọng, hãy là điểm tựa an toàn cho con cái mỗi lúc chúng cần”.