Chai nước bỏ quên trong ôtô hay cốp xe, còn uống được không?

Một chai nước để sẵn trong ôtô tưởng chừng là chuyện nhỏ. Nhưng dưới nắng nóng, liệu nước trong chai đó còn an toàn để uống?

Vi khuẩn trong nước

Theo New York Times, Jaime Ross, nhà khoa học thần kinh tại Đại học Rhode Island, người nghiên cứu về ảnh hưởng của việc tiếp xúc với vi nhựa và các chất khác đến cơ thể, cho biết có mối lo ngại tiềm ẩn là nếu bạn đã mở chai nhựa và uống nước trong đó, vi khuẩn từ miệng, tay hoặc không khí có thể xâm nhập và sinh sôi.

Beizhan Yan, nhà địa hóa học nghiên cứu về ô nhiễm môi trường tại Đại học Columbia, cho biết ông chưa thấy có nghiên cứu nào xem xét chính xác điều gì sẽ xảy ra nếu bạn để một chai nước nhựa trong xe hơi nóng. Tuy nhiên, các nhà khoa học có thể rút ra kết luận từ các nghiên cứu liên quan.

Ví dụ, trong một nghiên cứu được công bố năm 2013 đăng trên tạp chí Environmental Science and Health, các nhà nghiên cứu đã phân tích loại vi khuẩn phát triển trong các loại đồ uống được uống một phần - bao gồm nước ngọt đóng chai nhựa, trà, nước ép, đồ uống thể thao và nước lọc. Chúng được để ở nhiệt độ khoảng 25 độ C trong 2 tuần. Họ phát hiện vi khuẩn, nấm mốc và nấm men đã phát triển trong nhiều loại đồ uống này.

Tiến sĩ Ross cho biết bên trong xe hơi thường nóng hơn không khí bên ngoài, tạo ra môi trường lý tưởng cho vi khuẩn phát triển nhanh chóng - có lẽ chỉ trong vài giờ. Thậm chí, vi khuẩn phát triển trong chai nước ở nhiệt độ phòng chỉ trong vòng 48 giờ sau khi uống một ngụm.

Nhiệt độ cao và tia UV có thể ảnh hưởng đến thành phần của chai nước nhựa dùng một lần khi để lâu trong ôtô. Ảnh: The Kitchn.

Chất gây ô nhiễm hóa học

Theo Nicole Deziel, nhà dịch tễ học môi trường tại trường Y tế Công cộng Yale, nhiều chai nước nhựa dùng một lần được làm từ loại nhựa polyethylene terephthalate (PET). Khi các chai chứa PET tiếp xúc với nhiệt độ cao hoặc ánh sáng mặt trời, chúng có thể giải phóng nhiều loại hóa chất khác nhau, bao gồm phenol như bisphenol A (BPA), và phthalate.

"Phenol và phthalate là chất gây rối loạn nội tiết, ảnh hưởng đến các hormone tự nhiên trong cơ thể chúng ta", chuyên gia này cho hay.

Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) cho biết việc sử dụng BPA và một số phthalate trong bao bì thực phẩm hiện nay là an toàn. Tuy nhiên, một số chuyên gia không đồng tình, trích dẫn các nghiên cứu cho thấy việc tiếp xúc với các hóa chất này từ khi còn nhỏ có liên quan đến các bệnh mạn tính như dị ứng, hen suyễn và tiểu đường type 2.

Vi nhựa

Nước đựng trong chai nhựa thường chứa những mảnh nhựa nhỏ li ti được gọi là vi nhựa. Tiến sĩ Yan cho biết nhiệt độ trong xe, cùng với tia UV chiếu qua cửa sổ bên hông hoặc phía sau xe, rất có thể sẽ đẩy nhanh quá trình giải phóng các chất này.

Theo chuyên gia này, tia UV đã được chứng minh có khả năng phân hủy nhựa polyme thành các mảnh nhỏ hơn, và "rất có thể" những mảnh này sẽ ngấm vào nước.

Các nhà khoa học vẫn chưa rõ những hạt vi nhựa này có thể gây hại gì cho cơ thể chúng ta. Nhưng chúng dường như luôn tồn tại: Khi phân tích mô của những người mới qua đời trong nghiên cứu năm 2025, các nhà nghiên cứu phát hiện vi nhựa đã tích tụ trong thận, gan và não của họ.

Làm thế nào để uống nước an toàn hơn?

Các chuyên gia không biết chắc điều gì sẽ xảy ra nếu bạn để chai nước nhựa dùng một lần trong xe hơi nóng rồi uống nước từ đó. Nhưng với nguy cơ nhiễm bẩn, tiến sĩ Ross cho biết làm như vậy "không phải là ý tưởng hay".

Trong khi đó, tiến sĩ Deziel khuyến nghị khi di chuyển, hãy đựng nước trong chai thép không gỉ hoặc chai thủy tinh thay vì chai nhựa. Mặc dù chai nước tái sử dụng làm từ nhựa cứng hơn, chẳng hạn polypropylene hoặc dạng PET khác, ít có khả năng phân hủy và giải phóng nhựa hoặc các hóa chất khác khi tiếp xúc với nhiệt độ cao hoặc ánh sáng mặt trời.

"Chúng vẫn là nhựa, và theo thời gian, sự hao mòn và nhiệt độ cao cũng có thể làm chúng bị phân hủy", tiến sĩ Deziel nhận định.

Tiến sĩ Ross khuyến cáo để tránh vi khuẩn và nấm mốc, tốt nhất là nên đổ bỏ nước đã uống một phần còn sót lại dưới nhiệt độ cao, bất kể nước đó được đựng trong vật chứa nào. "Nếu bạn không chắc chắn, đừng uống nó".