Cách đơn giản làm giảm nguy cơ ngộ độc thực phẩm do Salmonella

Ngộ độc thực phẩm thường bắt nguồn từ vi khuẩn tồn tại trong thực phẩm không được nấu chín hoặc bảo quản đúng cách. Giữ vệ sinh và nấu chín kỹ là cách phòng tránh hiệu quả.

Ổ bánh mì ở thương hiệu làm hơn 200 người ngộ độc thực phẩm tại TP.HCM. Ảnh: Facebook.

Tính đến 8h sáng 10/11, TP.HCM đã ghi nhận 235 trường hợp nghi ngộ độc thực phẩm sau khi ăn bánh mì, phân bố ở 13 bệnh viện trên địa bàn.

Theo sách Hiểu hết về thức ăn, ngộ độc thực phẩm xảy ra khi con người ăn phải thực phẩm bị nhiễm khuẩn hoặc chứa độc tố do vi sinh vật tạo ra. Trong môi trường ẩm ướt và nhiệt độ khoảng 35-37 độ C, các loại vi khuẩn như Salmonella, E. coli, Campylobacter, Listeria hay Bacillus cereuscó thể phát triển nhanh chóng.

Các nghiên cứu y tế cho thấy Salmonella có thể tồn tại trong nhiều loại thực phẩm quen thuộc như thịt sống, trứng, sữa chưa tiệt trùng, rau củ quả không được rửa sạch. Ngay cả các món ăn tưởng chừng "lành tính" như cơm nguội, thịt nguội, pate hay trứng luộc cũng có thể trở thành ổ vi khuẩn nếu để ngoài môi trường lâu hoặc không được hâm nóng đúng cách.

"Bên cạnh việc thay đổi mùi vị và cấu trúc của thực phẩm, nấu nướng khiến thực phẩm an toàn để ăn bằng cách phá hủy các độc tố và tiêu diệt vi khuẩn, mặc dù nếu làm không đúng cách, nấu nướng có nguy cơ khiến thức ăn trở nên kém an toàn hơn", sách viết.

Sách Hiểu hết về thức ăn chỉ rõ nguyên nhân của các vụ ngộ độc thực phẩm và cách phòng tránh. Ảnh: N.N.

Theo đó, vi khuẩn Salmonella bị tiêu diệt ở khoảng 68°C, trong khi Listeria cần đến 74°C. Nếu thực phẩm không đạt đến ngưỡng này, phần giữa món ăn có thể vẫn còn vi khuẩn sống sót. Vì vậy, việc hâm nóng bằng lò vi sóng mà không đảo đều hoặc để đồ ăn nguội quá lâu trước khi cất tủ lạnh đều là những sai sót phổ biến có thể dẫn đến ngộ độc.

Ngoài vấn đề nhiệt độ, vệ sinh bếp và dụng cụ chế biến cũng đóng vai trò quan trọng. Dao thớt, khăn lau hay miếng rửa chén ẩm ướt là nơi tích tụ nhiều vi khuẩn.

Hiểu hết về thức ăn chỉ rõ: “Nguồn gây nhiễm khuẩn thức ăn chính là vệ sinh nhà bếp kém. Các bề mặt thao tác và các dụng cụ làm bếp có thể khiến vi khuẩn lây lan dễ dàng. Xà phòng và thuốc khử trùng sẽ tiêu diệt vi khuẩn, nhưng giẻ lau bẩn lại đầy vi khuẩn".

Một thói quen sai lầm khác là rửa thịt gà sống dưới vòi nước. Hành động này có thể khiến vi khuẩn Campylobacter và Salmonella bắn ra xung quanh bếp, lây sang các thực phẩm khác. Thay vì rửa, thịt sống nên được nấu chín trực tiếp ở nhiệt độ cao để đảm bảo an toàn.

Đối với rau củ, việc rửa dưới vòi nước chảy, thay vì ngâm tĩnh trong chậu, giúp loại bỏ phần lớn vi sinh vật và đất cát còn bám lại. Với thực phẩm tươi, Hiểu hết về thức ăn khuyến nghị nên chọn sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, tránh các loại rau được tưới nước từ nguồn ô nhiễm hoặc bón phân tươi.

Bảo quản thực phẩm đúng cách cũng là “tường thành phòng thủ” cuối cùng. Sau khi ăn, đồ thừa cần được chia nhỏ để nguội nhanh rồi cho vào tủ lạnh trong vòng hai giờ. Khi dùng lại, cần hâm nóng đến mức bốc hơi, đảm bảo đạt nhiệt độ tiêu diệt vi khuẩn. Nếu thực phẩm đã lưu trữ hơn ba ngày, không nên tái sử dụng dù mùi vị vẫn bình thường.

Ngộ độc thực phẩm có thể xảy ra từ quán ăn nhỏ, căng tin trường học đến chính bếp nhà. Nhưng theo các chuyên gia, chỉ cần tuân thủ ba nguyên tắc cơ bản là giữ sạch - nấu chín - bảo quản đúng, nguy cơ nhiễm khuẩn sẽ giảm đáng kể.