25 dịch vụ công thiết yếu không giải quyết hồ sơ giấy từ 1-10

Kể từ 1-10, 25 dịch vụ công thiết yếu đến đời sống của người dân sẽ chính thức chuyển sang hình thức khai thác dữ liệu trực tuyến theo chỉ đạo của Chính phủ. Điều này đồng nghĩa hồ sơ bằng giấy sẽ chấm dứt sứ mệnh lịch sử.

Việc tiếp nhận giải quyết các thủ tục hành chính thiết yếu bằng hình thức trực tuyến được cơ quan quản lý nhà nước, chuyên gia và người dân kỳ vọng là một bước ngoặt lớn trong tiến trình xây dựng chính quyền số, xã hội số, công dân số.

Người dân còn bỡ ngỡ, cán bộ thêm việc

Tại Trung tâm phục vụ hành chính công (gọi tắt Trung tâm hành chính) phường Bình Thạnh (TP.HCM) ngày 17-9 có rất đông người dân đến làm các loại thủ tục. 

Màn hình máy tính luôn mở sẵn giao diện "Cổng dịch công quốc gia" chờ người dân đến để phục vụ.

Ở bàn hướng dẫn, nhân viên Phạm Thanh Tú tất bật hướng dẫn các loại thủ tục, cạnh bên là 2 ki ốt máy tính để người dân có thể tự thao tác nộp hồ sơ trực tuyến. Kế đó là 4 bàn máy tính được bố trí sẵn các nhân viên túc trực để hỗ trợ nộp hồ sơ trực tuyến cho người lớn tuổi, người khuyết tật...

Trong số này, bà Lê Thị Dung (55 tuổi) bày tỏ sự hài lòng khi được nhân viên Nguyễn Hữu Quang Hưng giúp nộp hồ sơ trực tuyến trích lục khai tử. 

Chia sẻ với Tuổi Trẻ, bà Dung bảo như thường lệ vẫn mang theo các giấy tờ liên quan để nộp cho cán bộ giải quyết cấp trích lục khai tử. Tuy vậy điều khiến bà bất ngờ là được cán bộ hướng dẫn thực hiện thủ tục trực tuyến. "Trước đây đi trích lục khai tử tôi chỉ cần đưa hết giấy tờ cho cán bộ, cán bộ kiểm tra sổ bộ rồi cấp trích lục luôn. Nay làm trực tuyến, tôi không biết làm nên được làm giúp", bà Dung nói.

Còn chị Đặng Trần Ngọc cũng mang theo đầy đủ giấy tờ liên quan để làm thủ tục về hộ tịch. Khi được hướng dẫn, chị Ngọc lấy laptop mang theo thực hiện trực tuyến luôn. Chị nói: "Làm thủ tục trực tuyến không khó, lại tiện, chỉ có chút rắc rối là đơn vị hành chính đã thay đổi sau sáp nhập nên phải tra cứu lại để khai cho đúng...".

Trao đổi với Tuổi Trẻ, bà Vũ Thị Hội Diễm, Phó giám đốc Trung tâm phục vụ hành chính công phường Bình Thạnh, cho hay mỗi ngày trung tâm có khoảng 300 - 400 lượt người dân đến giải quyết thủ tục các loại, chưa tính hồ sơ trực tuyến. Trong đó theo bà Diễm, các hồ sơ sao y chứng thực và hộ tịch chiếm khoảng 80% số hồ sơ hành chính mà trung tâm tiếp nhận giải quyết hằng ngày.

Đối với các thủ tục trực tuyến, nhân viên trung tâm hành chính sẽ hướng dẫn người dân nộp trực tuyến tại các máy tính bố trí ở đây hoặc máy tính, điện thoại người dân mang theo. Những trường hợp không có điều kiện làm trực tuyến, nhân viên sẽ làm giúp. 

"Nhu cầu giải quyết các thủ tục về hộ tịch thuộc nhóm 25 dịch vụ công thiết yếu là rất lớn. Cán bộ, chuyên viên của trung tâm vừa hướng dẫn người dân tự nộp trực tuyến, vừa làm giúp. Tuy vậy, bước đầu vẫn phải nhận hồ sơ giấy trực tiếp bởi nếu không sẽ bị nghẽn, chậm trễ giải quyết hồ sơ cho người dân", bà Diễm chia sẻ và khẳng định kể từ 1-10 sẽ thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng, các hồ sơ hộ tịch thuộc nhóm 25 dịch vụ công đơn vị không còn tiếp nhận hồ sơ giấy nữa.

Tương tự, tại Trung tâm phục vụ hành chính công xã Tân Vĩnh Lộc cũng bố trí 5 quầy và bộ máy tính để người dân có thể nộp hồ sơ trực tuyến. Để giúp người dân quen dần với việc khai hồ sơ trực tuyến, ông Trương Ngọc Thanh Nhân, Giám đốc Trung tâm hành chính xã, cho hay xã có bố trí các đoàn viên, thành viên tổ chuyển đổi số cộng đồng hỗ trợ mỗi ngày.

Tính từ 1-7 đến 17-9, xã tiếp nhận 6.078 hồ sơ hành chính. Trong đó, nhiều nhất là chứng thực (hơn 74%), hộ tịch (hơn 10%), hộ kinh doanh (9,6%), bảo trợ xã hội (3%), cấp phép xây dựng (0,7%)...

Người dân cần thay đổi thói quen

Nhìn chung việc thực hiện 25 thủ tục trực tuyến thiết yếu tuy khá thuận lợi, chỉ còn một số trục trặc về đường truyền vào giờ hành chính và tờ khai trực tuyến về hộ tịch.

Chị Nguyễn Thị Hương (ngụ phường Bình Trưng) cho biết việc làm thủ tục đăng ký kết hôn trực tuyến khá nhanh chóng. Theo đó, sau khi lên Cổng dịch vụ công đăng ký thực hiện thủ tục, chị sẽ hoàn tất tờ khai đăng ký kết hôn và đính kèm file chụp hình các giấy tờ liên quan. 

Tiếp đó, chị chỉ cần chọn UBND phường Bình Trưng là nơi chị thường trú để giải quyết thủ tục. "Chưa tới 5 ngày tôi đã nhận được kết quả là file giấy chứng nhận đăng ký kết hôn do UBND phường trả qua địa chỉ email đăng ký. 

Tiếp đó tôi đến UBND phường để nhận thêm bản giấy chứng nhận kết hôn và thực hiện thủ tục ký vào sổ hộ tịch. Rất thuận tiện...", chị Hương hài lòng chia sẻ.

Tuy phải đóng phạt vi phạm giao thông (phạt nguội), nhưng anh Nguyễn Minh Trực (ngụ TP.HCM) cũng cảm thấy rất vui khi thủ tục đóng phạt qua Cổng dịch vụ công trực tuyến rất nhanh chóng. "Trước đây, mỗi khi có biên bản xử phạt, người dân phải trực tiếp đến kho bạc hoặc ngân hàng để nộp phạt, mất khá nhiều thời gian, công sức đi lại và chờ đợi. Bây giờ, mọi thủ tục đã có thể thực hiện nhanh gọn chỉ bằng vài thao tác trên điện thoại hoặc máy tính có kết nối Internet, không còn phải xếp hàng, hay phải đi làm thủ tục trong khung giờ hành chính", anh Trực nói.

Còn đối với thủ tục cấp điện trong nhóm 25 dịch vụ công thiết yếu, Tổng công ty Điện lực TP.HCM cho hay không chờ tới 1-10, các dịch vụ của ngành điện đã nộp hồ sơ qua ứng dụng hoặc cổng dịch vụ công từ lâu, không dùng hồ sơ giấy. 

Tổng công ty Điện lực cũng cho hay cá nhân, tổ chức có nhu cầu cấp điện hay các dịch vụ về điện có thể thực hiện thủ tục trực tuyến hoàn toàn trên Cổng dịch vụ công quốc gia hoặc ứng dụng điện tử của công ty điện lực. Quy trình thực hiện, biểu mẫu điện tử... tích hợp đầy đủ có tổ chức, cá nhân thực hiện nhanh chóng và thuận tiện.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, luật sư Bùi Quốc Tuấn, Đoàn luật sư TP.HCM, cho rằng hiện nay trong giai đoạn khuyến khích người dân dần quen với thủ tục trực tuyến thì các cơ quan nhà nước đang phải vừa tiếp nhận, giải quyết hồ sơ trực tuyến vừa giải quyết trực tiếp, vừa phải hỗ trợ người dân nộp trực tuyến, rất mất sức cho hoạt động công vụ.

"Vì vậy xu thế làm thủ tục hành chính trực tuyến là tất yếu và sẽ dần trở thành phương thức duy nhất. Thế nên về phía người dân cũng phải buộc thay đổi để quen với phương thức trên. Người dân cần chuẩn bị đầy đủ các công cụ (như tài khoản định danh mức 2, VNeID, chữ ký số, ví điện tử...) để không còn bỡ ngỡ, tiến tới thuần thục với việc làm các thủ tục trực tuyến", luật sư Tuấn khuyến cáo.