Hơn 3,3 triệu khách Việt, 14 triệu khách nước ngoài mua vé tham quan Hội An trong 13 năm qua

Theo thống kê, từ năm 2012 đến nay phố cổ Hội An ghi nhận 17,4 triệu lượt khách mua vé tham quan. Trong số này có hơn 3,3 triệu lượt khách nội địa, 14 triệu khách nước ngoài. Doanh thu từ bán vé tham quan di sản đạt trên 1.901 tỉ đồng.

Ngày 20-10, UBND TP Đà Nẵng tổ chức Hội nghị tổng kết quy hoạch đầu tư tổng thể bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di sản Hội An giai đoạn từ 2012 đến 2025.

Với quần thể gần 1.400 di tích cổ cùng hệ thống di sản văn hóa phi vật thể dày đặc, Hội An từ lâu là tâm điểm của du lịch di sản. UNESCO từng đánh giá Hội An là hình mẫu của việc bảo tồn kết hợp phát huy giá trị.

Hình hài Hội An ra sao sau 13 năm?

Theo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch TP Đà Nẵng, năm 2012 Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch bảo tồn, tôn tạo phát huy giá trị đô thị cổ Hội An gắn với phát triển thành phố, khai thác giá trị du lịch giai đoạn 2012-2025.

Dù qua nhiều thay đổi nhưng quan điểm xuyên suốt ứng xử với di sản là đặt phố cổ Hội An ở vị trí trung tâm của quy hoạch, bảo tồn nguyên trạng.

Các khu vực lân cận được quy hoạch theo hướng chuyển tiếp hài hòa, đảm bảo mối liên hệ chặt chẽ và phù hợp với không gian di sản.

Các không gian sinh thái tự nhiên, làng nghề truyền thống được gìn giữ tối đa và kết nối với Khu dự trữ sinh quyển thế giới Cù Lao Chàm Hội An tạo nên một chỉnh thể thống nhất.

Hệ thống di tích ở Hội An đã được kiểm kê, lập danh mục, đánh giá và phân loại giá trị bảo tồn kiến trúc. Đô thị cổ có 1 di tích cấp quốc gia đặc biệt, 27 di tích cấp quốc gia, 50 di tích cấp tỉnh, 19 di tích thuộc danh mục bảo vệ giai đoạn 2024-2029.

Từ năm 2012 đến nay, hàng trăm tỉ đồng cho trùng tu, bảo tồn di sản cũng được rót xuống hồi sinh nhiều công trình cổ tuổi đời trăm năm. 13 năm qua Hội An cũng chi 8,5 tỉ đồng cho chi phí chống mối mọt di tích.

Ở nhóm văn hóa phi vật thể, hiện Hội An có 8 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, 5 nghệ nhân ưu tú. Quanh phố cổ cũng duy trì được loạt tập tục, lễ hội, tín ngưỡng truyền thống cùng các lễ hội, sự kiện văn hóa tăng sức sống cho di sản.

Giữ di sản Hội An mãi trường tồn

Theo bà Nguyễn Thị Anh Thi - Phó chủ tịch UBND TP Đà Nẵng, bản quy hoạch thực hiện suốt 13 năm qua đã góp phần rất lớn vào việc giữ gìn, phát huy các giá trị di sản.

Hệ thống di tích được tu bổ, phục hồi; nhiều công trình thoát khỏi nguy cơ xuống cấp nghiêm trọng. Nhận thức và vai trò của cộng đồng địa phương được nâng lên.

Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hoàng Đạo Cương cho rằng di sản cổ Hội An là tài sản vô giá mà tiền nhân để lại. Lịch sử qua trăm năm cho thấy Hội An giữ được, đi theo hướng bền vững là nhờ sự chung tay qua các thế hệ.

Bước ngoặt lớn nhất là UNESCO công nhận Hội An là Di sản văn hóa thế giới năm 1999, từ đó sức ảnh hưởng lan tỏa của di sản rộng khắp toàn cầu.

Chia sẻ ý kiến tại cuộc họp sáng 20-10, các chuyên gia bảo tồn, các nhà nghiên cứu văn hóa cho rằng Hội An vẫn đối diện các thách thức như sức ép về đô thị hóa, sự bùng nổ của du lịch khiến di tích xuống cấp nặng, nhà cổ ít dần hơi ấm đời sống con người…

Mặt khác từ ngày 1-7 TP Hội An được chia thành 3 phường, 1 xã để thực hiện chính quyền 2 cấp. Do đó cấp thiết cần một mô hình quản lý mới để kết nối tổng thể không gian di sản.

"Mô hình này cần xác định rõ chủ thể quản lý, cơ quan điều phối, các bên phối hợp tham gia để đảm bảo tính thống nhất trong bảo tồn và phát triển di sản.

Đặc biệt, cần có nhận thức thống nhất về tính tổng thể của di sản đô thị cổ Hội An để đảm bảo các yếu tố cấu thành di sản không bị chia cắt giữa các đơn vị hành chính mới sau sắp xếp.

Từ đó duy trì được tính toàn vẹn, chân xác và giá trị nổi bật toàn cầu của di sản" - Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch TP Đà Nẵng đề cập.