Hội Cựu chiến binh Việt Nam bào chữa cho 6 cựu chiến binh kêu oan khi ra tù

Hội Cựu chiến binh Việt Nam cử cán bộ nguyên là Phó cục trưởng Cục điều tra hình sự, Bộ Quốc phòng bào chữa cho 6 cựu chiến binh ở tỉnh Đắk Nông (cũ) kêu oan tội hủy hoại rừng.

Ngày 30.9, TAND khu vực 6 - tỉnh Lâm Đồng (trước đây là TAND TP.Gia Nghĩa, tỉnh Đắk Nông) mở phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án 6 cựu chiến binh bị truy tố về tội hủy hoại rừng. Trước đó, dù tòa đã lên lịch xét xử rất nhiều lần nhưng phiên tòa vẫn không thể diễn ra với rất nhiều lý do.

Để bảo vệ quyền lợi chính đáng cho các hội viên, Hội Cựu chiến binh Việt Nam cử ông Nguyễn Thái Bình, Phó trưởng ban công tác cựu chiến binh, Hội Cựu chiến binh Việt Nam (nguyên Phó cục trưởng Cục điều tra hình sự, Bộ Quốc phòng) tham gia bào chữa cho 6 cựu chiến binh tại tòa.

Theo đó, 6 cựu chiến binh liên tục kêu oan suốt 10 năm qua gồm: Đỗ Mạnh Hùng (63 tuổi), Ngân Xuân Dũng (65 tuổi), Vũ Tất Đắc (72 tuổi), Hoàng Văn Sằn (68 tuổi), Nguyễn Nam Thái (58 tuổi) và Cao Minh Điến (57 tuổi, cùng ở H.Đắk Song, Đắk Nông cũ). Ngoài ra, vụ án còn có cựu chiến binh Đoàn Xuân Trường nhưng đã qua đời.

Vụ án gây chú ý vì 6 cựu chiến binh từng bị TAND tỉnh Đắk Nông (nay là TAND tỉnh Lâm Đồng) kết tội hủy hoại rừng với mức án từ 6 - 7 tháng tù. Sau khi ra tù, các cựu chiến binh tiếp tục kêu oan, nên đã được cấp giám đốc thẩm là TAND cấp cao tại TP.HCM lật lại vụ án vào năm 2020.

Theo hồ sơ vụ án, tại cuộc họp đầu năm 2015, cho rằng không còn rừng nên ông Đỗ Mạnh Hùng, Chi hội trưởng Chi hội Cựu chiến binh thôn 6 (xã Trường Xuân, H.Đắk Song, tỉnh Đắk Nông cũ), đưa ra ý kiến chi hội sẽ phát dọn đất rừng tại lô 3, lô 6, khoảnh 1, tiểu khu 1710 (TP.Gia Nghĩa cũ) để trồng cây keo gây quỹ hoạt động. Tất cả hội viên đồng ý.

Các cựu chiến binh bị cáo buộc trong 2 ngày của tháng 1.2015 và 2 ngày của tháng 4.2015 đã chặt những cây bụi, dây leo, cây gỗ có đường kính từ 10 cm trở xuống và gom lại thành từng đống chờ khô sẽ đốt. Đây là đất rừng do UBND tỉnh Đắk Nông cũ giao Công ty TNHH MTV Gia Nghĩa (Xí nghiệp lâm nghiệp Nghĩa Tín) quản lý.

Theo kết luận giám định tháng 4.2015 của giám định viên tư pháp Huỳnh Văn Triệu (thuộc Hạt Kiểm lâm TP.Gia Nghĩa cũ), rừng bị hủy hoại 0,98 ha, là rừng sản xuất, thiệt hại hơn 53 triệu đồng.

Cả 2 lần xét xử sơ thẩm, TAND TP.Gia Nghĩa (cũ) tuyên phạt 6 cựu chiến binh với mức án từ 6 - 7 tháng tù. Các bị cáo đồng loạt kháng cáo kêu oan vì cho rằng thời điểm chặt các cây bụi, dây leo thì trên thực tế đã không còn rừng nên không thể bị buộc tội hủy hoại rừng.

Xét xử phúc thẩm lần 1 (năm 2016), TAND tỉnh Đắk Nông cũ hủy bản án sơ thẩm. Cuối năm 2017, TAND tỉnh Đắk Nông cũ xét xử phúc thẩm lần 2, bác kháng cáo kêu oan của 6 cựu chiến binh, tuyên y án sơ thẩm.

Sau khi ra tù, 6 cựu chiến binh tiếp tục gửi đơn kêu oan khắp nơi.

Vì thế, năm 2020, TAND cấp cao tại TP.HCM xét xử giám đốc thẩm nêu ra 9 vấn đề cho thấy chưa đủ căn cứ buộc tội các bị cáo, nên hủy tất cả các bản án để điều tra lại.

Theo tòa cấp cao, nơi xảy ra vụ án, cơ quan tố tụng xác định là rừng nhưng tại sao xung quanh không phải là rừng? Hồ sơ vụ án không có tài liệu, chứng cứ nào để chứng minh nơi xảy ra vụ án là rừng, chủng loại rừng theo Nghị định 23, Quyết định 186 năm 2006 của Thủ tướng, và Thông tư 34 năm 2009 của Bộ NN-PTNT. Bởi từ đó mới có cơ sở xác định hành vi của các bị cáo có cấu thành tội phạm hay không.

Ngoài ra, theo điều 189 bộ luật Hình sự 1999, Thông tư liên tịch số 19 và điều 20 Nghị định 157, phải hủy hoại trên 5.000 m² (đối với rừng sản xuất) mới bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

6 cựu chiến binh bị cáo buộc chặt, phá rừng trong 4 ngày. Trong đó có 2 ngày của tháng 1.2015 là 4.000 m². Thế nhưng theo văn bản vào tháng 3.2015 của Chi cục Kiểm lâm tỉnh Đắk Nông (cũ) thì rừng bị thiệt hại 100%. Nghĩa là rừng đã bị hủy hoại 100% trước khi các bị cáo chặt tiếp 2 ngày của tháng 4.2015.

Hiện phiên tòa đang tiếp tục diễn ra.