Hộ kinh doanh né thuế: Mua hộp kem chuyển khoản ghi 'Tạm ứng yêu thương...'

Hàng loạt câu chuyện dở khóc dở cười liên quan đến việc bán hàng, mua hàng qua mạng khi chuyển khoản để né thuế.

Chuyển khoản "né" cụm từ thanh toán, trả tiền...

Những ngày qua, trên các trang mạng xã hội chia sẻ nhiều về những thay đổi xoay quanh việc chuyển tiền mua hàng khi hộ kinh doanh bán lẻ có doanh thu hằng năm từ 1 tỉ đồng trở lên phải xuất hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền kết nối dữ liệu với cơ quan thuế. Hàng loạt người bán thông báo khách hàng chỉ chuyển khoản nhưng không ghi nội dung liên quan đến mua hàng, đặt cọc, trả tiền... Thay vào đó, nội dung có thể ghi khác biệt, đủ thể loại gây buồn cười và ngỡ ngàng cho người nghe.

Ngoài thông tin chuyển khoản lan truyền mạnh như "Chúc mừng sinh nhật, Happy Wedding, Happy Birthday, Đêm qua em tuyệt lắm"... thì có nhiều nội dung được gợi ý từ các cá nhân bán hàng qua mạng. Chẳng hạn, trên tài khoản Facebook của một cá nhân chuyên bán mỹ phẩm tên Dung Hương thông báo: "Từ nay về sau, ai chuyển khoản cho em xin né giúp mấy từ mua - bán - tiền hàng - tiền cọc. Thay vào đó, chị em mình ghi chú chuyển khoản như sau cho dễ thương, nhẹ nhàng và... có "tình" hơn. Chẳng hạn, "Cho em gửi chút nắng Sài Gòn qua ví anh"; "Ủng hộ em đi lấy chồng tương lai"; "Tạm ứng yêu thương, trả góp bằng ánh mắt"; "Gửi em để em nhớ là anh còn tồn tại"; "Ủng hộ công chúa sống thật với lòng mình"… Miễn là không có từ khóa tài chính, thì ngân hàng không thắc mắc - em không bối rối - đôi bên cùng vui".

Một tài khoản tên NhungM. cũng thông báo: "Từ giờ khách chuyển khoản để nội dung: giảm cân đi - đớp ít thôi - làm nhiều lên hoặc nghỉ ngơi đi em cũng được. Chứ anh chị đừng ghi thanh toán tiền này tiền kia nhé? Mãi yêu!". Một tài khoản khác thì đề nghị khách hàng chuyển khoản có thể ghi: "Chúc sớm sinh quý tử"; "Vượt cạn thành công", "Đỉnh nóc kịch trần" hay cứ "I lớp U"... đều được.

Ngược lại, trong phong trào này, có người bán nick H.T.Di thì thông báo vẫn nhận chuyển khoản bình thường và chỉ ghi tên khách là đủ, đừng ghi "Đêm qua em thật tuyệt" vì "mắc công em bị bắt tội mua bán râm"...

Nhiều thông tin, bình luận từ khách hàng như kiểu hỏi: "Nếu chuyển khoản ghi là bố thí có bị gì không?". Hay có người đề nghị ghi là "Cúng dường", "Làm từ thiện tháng này", "Share tiền nhậu", "Share tiền đi chơi"...

Cơ quan thuế có nhiều cách để xác định doanh thu

Có những cá nhân, hộ kinh doanh chưa hiểu đúng về quy định khi cho rằng tất cả những số tiền chuyển khoản đều sẽ bị tính thuế từ ngày 1.6. Tuy nhiên, hiện nay chỉ có những hộ kinh doanh có doanh số hằng năm từ 1 tỉ đồng trở lên mới chuyển sang áp dụng xuất hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền kết nối dữ liệu với cơ quan thuế. Từ đó các cá nhân, hộ kinh doanh này sẽ nộp thuế theo doanh thu, không đóng thuế khoán như trước đây. Đối với những cá nhân, hộ kinh doanh có doanh số ít hơn 1 tỉ đồng thì từ nay đến hết năm 2025 vẫn tiếp tục đóng thuế khoán như thời gian qua.

Theo chuyên gia thuế, luật sư Trần Xoa, chỉ từ đầu năm 2026 thì thuế khoán mới bỏ chính thức và tất cả cá nhân, hộ kinh doanh đều chuyển sang hình thức đóng thuế theo kê khai theo doanh thu thực tế. Khi đó, những cá nhân, hộ kinh doanh có doanh thu hằng năm từ 200 triệu đồng trở xuống sẽ không phải đóng thuế (hiện tại là doanh thu từ 100 triệu đồng trở xuống). Khi doanh thu vượt ngưỡng quy định từ 200 triệu đồng trở lên thì sẽ đóng thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân tùy theo ngành nghề. Ví dụ, hộ kinh doanh bán quán ăn thì sẽ đóng hai loại thuế trên là 4,5% trên tổng doanh thu; người bán quần áo, thời trang... sẽ đóng hai loại thuế là 1,5% trên tổng doanh thu...

Đặc biệt, với việc nhiều cá nhân chỉ người mua không ghi nội dung chuyển khoản hay ghi tránh các từ thanh toán, trả tiền, mua hàng..., luật sư Trần Xoa khẳng định cơ quan thuế sẽ có nhiều nguồn thông tin, dữ liệu để xác định doanh thu. Đầu tiên là thông tin đầu vào từ những đơn vị cung cấp khác. Giả sử ở các công ty, hộ kinh doanh khi bán hàng, xuất hóa đơn cho một cá nhân, hộ kinh doanh hằng tháng là 300 triệu đồng thì cá nhân, hộ kinh doanh này nếu chỉ kê khai bán ra được 100 triệu đồng thì không thể chấp nhận được. 

Tương tự, cơ quan thuế sẽ kiểm tra từ các nguồn như đơn vị giao nhận hàng hóa có thu tiền hộ (ship COD); nhận dữ liệu sử dụng điện nước từ các đơn vị cung cấp điện, nước; kiểm tra tài khoản ngân hàng... 

Luật sư Trần Xoa phân tích: Thu tiền mặt hay chuyển khoản, chuyển khoản không ghi rõ nội dung cũng khó qua được kiểm tra của cơ quan thuế. Ví dụ, một tài khoản suốt ngày nhận tiền ghi là chúc mừng sinh nhật hay thậm chí không ghi tên thì cơ quan thuế có thể yêu cầu giải trình nội dung liên quan. Trường hợp bố mẹ, chồng hay vợ, anh chị em chuyển khoản vì việc riêng thì cũng chỉ chuyển 1 - 2 lần trong tháng chứ không thể ngày nào cũng chuyển? Những người thân, bạn bè thì cũng chỉ có vài người với vài tài khoản, nếu như cá nhân liên tục nhận tiền từ vài chục đến hàng trăm tài khoản khác nhau thì để làm gì? 

Vì vậy, ông cho rằng, các hộ kinh doanh phải tập làm quen với việc kê khai, đóng thuế theo doanh thu thực. Đây là điều minh bạch, công bằng cho tất cả mọi người. Nếu trước đây có thể đóng thuế khoán thấp và hộ kinh doanh chưa tính hết chi phí này thì giờ có thể tính lại chi phí, khi cần thiết có thể nhích giá bán lên nhưng phải hợp lý để khách hàng chấp nhận.