Hệ luỵ khi Nhà Trắng ‘tắt đèn’

Mặc dù gây gián đoạn cho công việc và hoạt động của các nhân viên liên bang, du khách cũng như hàng nghìn người dân và doanh nghiệp, việc đóng cửa Chính phủ Mỹ trước đây không phải sự kiện quá nghiêm trọng đối với thị trường chứng khoán hoặc nền kinh tế. Lần này có thể sẽ khác.

Cảnh hoàng hôn ở khu vực Đồi Capitol ở Washington DC. Ảnh: Reuters

Việc đóng cửa Chính phủ Mỹ thường chỉ diễn ra trong thời gian ngắn, và bất kỳ thiệt hại kinh tế nào xảy ra trong thời gian đó đều chỉ ở mức hạn chế và nhanh chóng được khắc phục. Lần đóng cửa chính phủ gần đây nhất - kéo dài 35 ngày vào năm 2018 - 2019 - cũng ít gây tác động lâu dài lên nền kinh tế và thị trường tài chính Mỹ.

Mặc dù hàng trăm nghìn nhân viên liên bang ở vị trí không thiết yếu phải nghỉ việc tạm thời trong thời gian đóng cửa chính phủ, nhưng giới đầu tư và kinh tế không quan tâm đến những đợt nghỉ việc tạm thời đó, vì những người lao động bị ảnh hưởng sẽ trở lại làm việc và hưởng lương bình thường sau khi giai đoạn đóng cửa kết thúc.

Thông thường, mỗi tuần đóng cửa chính phủ sẽ làm giảm khoảng 0,2 điểm phần trăm GDP, nhưng thiệt hại đó sẽ nhanh chóng được đảo ngược khi chính phủ mở cửa trở lại.

Tuy nhiên, có những lý do khiến đợt đóng cửa lần này có thể khác biệt, và không theo hướng tích cực.

Sa thải hàng loạt?

Không giống như những lần trước, chính quyền Tổng thống Trump lần này đe dọa sẽ sa thải hàng loạt nhân viên liên bang trong thời gian đóng cửa.

Theo bà Stephanie Roth, nhà kinh tế trưởng tại hãng nghiên cứu Wolfe Research, việc sa thải hàng trăm nghìn công chức liên bang trong thời gian chính phủ đóng cửa "sẽ gây ra vấn đề kinh tế thực sự lớn" và không bền vững trong trung hạn, khiến các nhà đầu tư và kinh tế học phải xem xét lại thiệt hại đối với nền kinh tế Mỹ.

Việc chính phủ đóng cửa có thể sẽ làm chậm nhiệm vụ thu thập và công bố một số dữ liệu kinh tế quan trọng, dẫn đến việc các lãnh đạo doanh nghiệp, nhà đầu tư và cả Cục Dự trữ liên bang (Fed) không nắm đủ thông tin khi phải đưa ra quyết định quan trọng.

Cục Thống kê lao động, vốn đã bị chính quyền Tổng thống Trump chỉ trích về chất lượng dữ liệu, sẽ không công bố báo cáo việc làm tháng 9 vào ngày 3/10 nếu chính phủ vẫn đóng cửa. Báo cáo việc làm hằng tháng có ý nghĩa rất quan trọng, nhất là trong giai đoạn nhiều biến động hiện nay.

Bộ Lao động Mỹ cảnh báo việc đóng cửa kéo dài có thể gây hại cho chất lượng dữ liệu mà họ thu thập cho các báo cáo trong tương lai, bao gồm dữ liệu lạm phát mà Fed sử dụng để đưa ra quyết định về lãi suất.

Phố Wall không hề hoảng sợ trước những rủi ro từ việc chính phủ đóng cửa, vì vậy chứng khoán vẫn duy trì ở mức gần kỷ lục. Các chuyên gia thị trường kỳ cựu hiểu rằng việc đóng cửa thường là chuyện nhỏ đối với thị trường.

Theo Truist Wealth, kể từ năm 1976, chỉ số S&P 500 trung bình không thay đổi trong thời gian chính phủ đóng cửa. Cổ phiếu Mỹ thậm chí còn tăng vọt 10% trong thời gian chính phủ đóng cửa hồi cuối năm 2018.

Bob Elliott, giám đốc đầu tư tại Unlimited Funds, cho rằng do những yếu tố đặc thù mà việc đóng cửa này có thể khác.

Nền kinh tế Mỹ năm 2025 có vẻ dễ bị tổn thương hơn so với những cuộc chiến ngân sách trước đây. Thị trường việc làm đang chao đảo. Đó là lý do lời đe dọa của chính quyền Tổng thống Trump về việc sa thải thêm nhân viên liên bang có thể gây tổn hại cho nền kinh tế.