Hà Nội giao quyền quản lý từ trường học tới hạ tầng cho xã, phường

(Dân trí) - UBND TP Hà Nội vừa phân cấp nhiều lĩnh vực cho xã, phường quản lý, từ trường học, trạm y tế, chợ, nghĩa trang đến hạ tầng đô thị, nhằm phục vụ người dân nhanh chóng, sát thực hơn.
UBND TP Hà Nội vừa ban hành Quyết định phân cấp và quy định thẩm quyền quản lý nhà nước một số lĩnh vực kinh tế - xã hội, trong đó giao nhiều nhiệm vụ quan trọng cho UBND cấp xã. Đây được xem là bước đi nhằm tăng tính chủ động của cơ sở, nâng cao hiệu quả phục vụ người dân, đồng thời gắn trách nhiệm với quyền hạn của chính quyền địa phương.
Hạ tầng kỹ thuật và đô thị
Chính quyền cấp xã được giao quản lý phần lớn hạ tầng tại địa bàn, trừ những tuyến, khu vực do Thành phố trực tiếp quản lý. Cụ thể, cấp xã sẽ quản lý các tuyến đường bộ, bao gồm cả hè đường, trong phạm vi nội xã; hệ thống chiếu sáng công cộng ở ngõ, ngách, công viên, vườn hoa do xã đầu tư; công viên, cây xanh, thảm cỏ tại các tuyến đường, khu dân cư thuộc địa bàn.
Ngoài ra, UBND xã chịu trách nhiệm với hệ thống thoát nước, thoát nước thải có quy mô dưới 5.000 m3/ngày đêm, cũng như các hồ điều hòa nội xã. Về cấp nước, cấp xã quản lý hệ thống nước sạch ở vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa chưa thể kết nối với mạng lưới cấp nước tập trung. Cấp xã cũng trực tiếp quản lý các công trình thủy lợi nhỏ, đê điều từ cấp IV trở xuống, cũng như rừng sản xuất trên địa bàn.
Văn hóa, xã hội và giáo dục
Trong lĩnh vực giáo dục, chính quyền cơ sở quản lý trực tiếp các trường mầm non, tiểu học, trung học cơ sở; các trường phổ thông nhiều cấp học nhưng không có bậc THPT; cùng với trung tâm học tập cộng đồng. Đây là những cơ sở gắn liền trực tiếp với đời sống học tập của học sinh và phụ huynh tại địa phương.
Ở lĩnh vực văn hóa - thể thao - thông tin, UBND xã quản lý các công trình văn hóa, thể thao cộng đồng, đài truyền thanh cấp xã (bao gồm cả hệ thống truyền thanh ứng dụng CNTT, viễn thông); đồng thời chịu trách nhiệm bảo tồn, quản lý di tích, tượng đài, tranh hoành tráng trong phạm vi địa bàn (trừ di tích, công trình do Thành phố trực tiếp quản lý).
Với y tế, các trạm y tế xã, phường thuộc quyền quản lý của UBND cấp xã, đồng thời cấp xã có trách nhiệm phối hợp quản lý hoạt động của các cơ sở khám chữa bệnh, cơ sở dược tư nhân và kinh doanh thiết bị y tế trên địa bàn.
Chính quyền xã cũng được phân cấp quản lý nghĩa trang và nhà tang lễ trong địa bàn (trừ nghĩa trang, cơ sở hỏa táng do Thành phố quản lý); các chợ sử dụng vốn ngân sách nhà nước, ngoại trừ chợ đầu mối.
Giao thông, vận tải và môi trường
Cấp xã cũng được giao quản lý các bãi, điểm đỗ xe trong khu dân cư, trung tâm thương mại, khu vực công cộng trên địa bàn; công bố đưa các bãi đỗ xe vào khai thác hoặc chấm dứt hoạt động khi cần thiết. Đồng thời, chính quyền cơ sở có trách nhiệm kiểm soát giá dịch vụ trông giữ xe trong phạm vi quản lý.
Về môi trường, cấp xã quản lý các điểm tập kết, cơ sở tiếp nhận chất thải rắn sinh hoạt phục vụ nội xã; bố trí địa điểm tập kết, xử lý chất thải rắn xây dựng trong phạm vi địa bàn. Đây là nội dung liên quan trực tiếp đến chất lượng sống của người dân, đòi hỏi chính quyền cơ sở phải nâng cao năng lực quản lý và huy động xã hội hóa.
Du lịch và khoa học công nghệ
Trong lĩnh vực du lịch, UBND xã được giao quản lý các tổ chức, cá nhân kinh doanh đại lý lữ hành; quản lý cơ sở lưu trú nhỏ lẻ như nhà nghỉ, homestay, bãi cắm trại, nhà dân cho khách du lịch thuê. Đây là những loại hình phổ biến ở nhiều địa phương ngoại thành, góp phần phát triển kinh tế cộng đồng.
Với khoa học và công nghệ, UBND xã quản lý hoạt động nghiên cứu, ứng dụng tiến bộ khoa học - công nghệ trong phạm vi cơ sở; quản lý hệ thống thông tin, phần mềm, cơ sở dữ liệu phục vụ hoạt động nội bộ, đảm bảo tuân thủ khung kiến trúc chính quyền số của Thành phố.
Theo Quyết định, chính quyền cấp xã có trách nhiệm tổ chức thực hiện đầy đủ các lĩnh vực được phân cấp; chủ động phối hợp với các sở, ngành để quản lý hiệu quả. Thành phố sẽ kiểm tra, giám sát, đồng thời hướng dẫn, tập huấn để bảo đảm cơ sở đủ năng lực thực hiện.
Việc phân cấp mạnh mẽ cho cấp xã không chỉ giúp giải quyết công việc nhanh chóng, thuận tiện hơn cho người dân mà còn tạo cơ sở để xây dựng bộ máy tinh gọn, hiệu quả, gắn trách nhiệm với quyền hạn rõ ràng. Đây cũng là bước chuẩn bị quan trọng trong tiến trình sắp xếp lại tổ chức bộ máy chính quyền theo mô hình hai cấp.