Giáo sư Trần Văn Thọ: Giới trẻ không chỉ giỏi tiếng Anh, mà tiếng Việt phải chuẩn

Theo giáo sư Trần Văn Thọ, người trẻ Việt Nam không chỉ cần giỏi tiếng Anh mà tiếng Việt cũng phải chuẩn, đồng thời cần giỏi lịch sử, văn hóa, văn học để có thể thích ứng với nhiều hoàn cảnh công việc.

Đây là thông điệp mà giáo sư Trần Văn Thọ, giáo sư danh dự Đại học Waseda (Tokyo), nhấn mạnh tại talk show "Hồi ức đến tương lai - Suy ngẫm về văn hóa, giáo dục và con đường phát triển của Việt Nam" ngày 7-6 tại Trường đại học Hoa Sen (HSU).

Giáo sư Trần Văn Thọ đề cập đến "bẫy thu nhập trung bình", xem đây là thực trạng nhiều quốc gia gặp phải. Sau một giai đoạn tăng trưởng nhanh nhờ công nghiệp hóa, họ bị chững lại khi chưa kịp chuyển mình thành nền kinh tế tri thức.

Việt Nam hiện đã vượt qua ngưỡng thu nhập trung bình thấp, nhưng lại sắp bước vào thời kỳ dân số bắt đầu già hóa, sức bật lao động giảm dần.

"Một đất nước muốn thoát bẫy thu nhập phải thực hiện triệt để kinh tế thị trường, khai thông nguồn lực và tái cấu trúc thể chế", ông nhận định. Điều kiện cốt lõi là nguồn nhân lực chất lượng cao.

Tuy nhiên giáo sư Trần Văn Thọ nhấn mạnh "nguồn nhân lực chất lượng cao" không phải chỉ giỏi kỹ năng, mà còn hiểu biết sâu sắc về văn hóa, xã hội.

Từ đây, giáo sư Trần Văn Thọ dẫn dắt đến khái niệm "giáo dưỡng".

Có thể hiểu "giáo dưỡng" là sự kết tinh giữa tri thức, đạo đức, văn hóa và cách ứng xử đúng đắn trong xã hội, những yếu tố làm nên nhân cách con người toàn diện, chứ không chỉ là sự giỏi giang về chuyên môn hay học thuật.

Ông giải thích: "Trong thời đại AI, mọi tri thức đều dễ dàng được truy cập. Nhưng năng lực chọn lọc, phân tích và phán đoán thông tin lại phụ thuộc hoàn toàn vào nền tảng văn hóa của mỗi người".

Ông không phủ nhận vai trò của các ngành STEM (khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học), nhưng tin rằng một con người chỉ thực sự hoàn chỉnh khi có thêm chữ A - tức là STEAM, với A đại diện cho Arts (nghệ thuật, nhân văn, triết học, văn hóa…).

Giáo sư Trần Văn Thọ cho rằng đây chính là năng lực nền tảng để người trẻ không chỉ làm việc giỏi mà còn ứng xử có chiều sâu, sống có trách nhiệm và định vị được bản thân giữa xã hội toàn cầu.

"Không chỉ giỏi tiếng Anh, người Việt trẻ cần nói tiếng Việt chuẩn, hiểu lịch sử, văn hóa, văn học. Đó là những điều khiến bạn nổi bật và thích nghi được với nhiều hoàn cảnh công việc khác nhau", ông nói.