Gian lận thi ở Lâm Đồng, thí sinh có thể bị xử lý ra sao?

Cơ quan công an làm việc với thí sinh S. Ảnh: Công an tỉnh Lâm Đồng.

Ngày 27/6, Công an tỉnh Lâm Đồng ra quyết định khởi tố vụ án hình sự "Cố ý làm lộ bí mật nhà nước"; "Chiếm đoạt bí mật nhà nước" quy định tại khoản 2 điều 337 bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), trong vụ gian lận thi cử sáng 26/6, ở môn Ngữ văn, kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 tại Hội đồng thi trường THPT Thăng Long (thị trấn Nam Ban, huyện Lâm Hà, Lâm Đồng).

Cụ thể, sáng 26/6, tại phòng thi 2206, điểm thi trường THPT Thăng Long, giám thị coi thi môn ngữ văn phát hiện thí sinh N.P.T.S. (18 tuổi, trú tại huyện Lâm Hà, Lâm Đồng) có biểu hiện bất thường; nghi vấn thí sinh sử dụng thiết bị công nghệ cao để gian lận thi cử, nên đã báo cáo trưởng điểm thi kiểm tra, lập biên bản đình chỉ thi với trường hợp trên.

Luật sư Nguyễn Văn Nam, Đoàn Luật sư TP Hà Nội, cho biết theo quy định tại khoản 2 Điều 5 Thông tư số 24/2024/TT-BGDĐT ngày 24/12/2024 của Bộ GD&ĐT về quy chế thi tốt nghiệp THPT, đề thi và đáp án chưa công khai thuộc danh mục bí mật Nhà nước độ "Tối mật".

Theo đó, thời gian bảo vệ bí mật Nhà nước đối với đề thi được xác định như sau: Với đề thi tự luận, thời gian bảo vệ kéo dài đến khi hết 2/3 thời gian làm bài; với đề thi trắc nghiệm, thời gian bảo vệ kết thúc sau khi kết thúc buổi thi; còn đề thi dự bị chưa sử dụng sẽ được giải mật sau buổi thi cuối cùng của kỳ thi.

Trong vụ việc xảy ra tại Hội đồng thi trường THPT Thăng Long, một thí sinh bị phát hiện gian lận khi thi môn Ngữ văn - môn thi tự luận. Cụ thể, khoảng 15-20 phút sau khi giám thị phát đề, thí sinh đã sử dụng thiết bị quay lén, truyền trực tiếp đề thi ra ngoài.

Luật sư Nam khẳng định đây là thời điểm đề thi vẫn đang trong giai đoạn được bảo vệ với tư cách là tài liệu "Tối mật", do đó, hành vi của thí sinh đã cấu thành hành vi cố ý làm lộ bí mật Nhà nước.

"Xét về bản chất, mục đích của thí sinh là nhằm gian lận trong thi cử để đạt điểm cao. Tuy nhiên, hành vi này có sự chuẩn bị kỹ lưỡng từ trước, từ việc mua sắm, luyện tập sử dụng thiết bị, bố trí người làm bài hộ bên ngoài. Hành vi đó đã trực tiếp xâm phạm đến khách thể bảo vệ của pháp luật - là bí mật Nhà nước về đề thi. Điều này không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến kỳ thi tại một điểm thi, mà còn có thể gây hệ lụy lớn, buộc phải tổ chức thi lại toàn quốc, ảnh hưởng đến ngân sách, trật tự, an toàn và uy tín ngành giáo dục", luật sư Nam phân tích.

Đối với người hỗ trợ bên ngoài, theo thông tin ban đầu, người này do mải chơi game nên chỉ phát hiện video đề thi do thí sinh gửi sau khoảng 45 phút.

Sau đó, người này đã chụp lại 2 trang đề thi và sử dụng công cụ trí tuệ nhân tạo để giải và đọc đáp án. Theo luật sư Nam, hành vi này thể hiện sự chiếm đoạt bí mật Nhà nước bằng thiết bị điện tử và lưu giữ trái phép, do đó cũng có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự.

Từ các phân tích trên, việc cơ quan chức năng khởi tố vụ án với các tội danh "Cố ý làm lộ bí mật Nhà nước" và "Chiếm đoạt bí mật Nhà nước" theo Điều 337 Bộ luật Hình sự là có căn cứ.

Nếu bị truy cứu trách nhiệm hình sự, thí sinh và người hỗ trợ bên ngoài có thể đối diện khung hình phạt được quy định tại khoản 3 Điều 337 - áp dụng trong trường hợp phạm tội có tổ chức, bí mật Nhà nước thuộc độ "Tối mật" - với mức phạt tù từ 10-15 năm. Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10-100 triệu đồng hoặc bị cấm hành nghề, làm công việc nhất định trong thời gian từ 1-5 năm.